Heeft de EU behoefte aan een 'tweede
Griekenland'? Nee. Maar het kwakkelende
Oekraïne hebben we er toch wel graag bij.
10 VERDIEPING
EUROPA
p
et gaat wat kosten,
W I die Oekraïne, maar
het is het waard.'
'Europa heeft een
eenmalige kans te
investeren in het
JL*. oostwaarts uitbrei
den van democratische waarden.'
Met name in de Duitse en Britse media val
len de laatste dagen dit soort bevlogen com
mentaren te lezen. Het gaat niet om een
charitatieve geste naar die 'arme Oekraï-
ners', maar om een keihard 'kapitalistisch,
democratisch principe. De grenzen van Eu
ropa zullen niet worden getrokken door
Vladimir Poetin' (The Times).
Stoere taal, maar het prijskaartje is inmid
dels bekend. De vertrokken president Vik
tor Janoekovitsj laat een bijna-failliete staat
na waar politici de Oranjerevolutie van
2004 schandalig verkwanselden en aan de
slag gingen om zichzelf schaamteloos te
verrijken óf te zorgen dat hun bijeenge-
graaide fortuin ongemoeid bleef.
De komende twee jaar is er liefst 25 miljard
euro nodig om een faillissement te voorko
men. Omdat de Oekraïense economie op
zijn gat ligt en 'vriend Poetin' de voor we
deropbouw zo broodnodige grondstoffen
nu weer duur wil verkopen, is Oekraïne in
Griekse toestanden beland. Wie daarvoor
nu in Nederland of Duitsland met de pet
rond wil, riskeert een karige collecte.
Toch moeten we ervoor gaan en is juist
Oekraïne elke euro hulp waard, stelt Die
Welt-commentator Clemens Wergin. Niet
alleen omdat er kennelijk nog steeds men
sen zijn die geloven in Europa en zelfs be
reid zijn daar hun leven voor te geven.
Waar anders zie je zoveel Europese vlaggen
als in landen die ooit zuchtten onder het
juk van de Sovjets? Met honderdduizenden
stonden de Oekraïners dagen en nachten
in de vrieskou voor dat Europese idee van
onafhankelijkheid,.recht, welvaart en vre
de. Voor zichzelf en voor hun kinderen.
Sympathiek en misschien nuttig om nog
eens te herhalen in de aanloop naar de Eu
ropese verkiezingen, maar Wergin ziet het
- net als menig diplomaat in Brussel - toch
vooral als een 'geostrategische kans'. 25 mil
jard euro bijleggen voor Oekraïne is in zijn
redenering een fooi vergeleken met de
prijs die Europa mogelijk moet betalen als
deze en volgende Russische presidenten
doorgaan met hun intimiderende 'imperia
listische projecten'. Met controle over de
gas en olie en een sterk leger kan Moskou
veel buren de les lezen.
Voor Europa is het minder dramatisch als
die buren Moldavië of Armenië heten,
maar Oekraïne is toch andere koek. Er wo
nen 45 miljoen mensen; allemaal poten
tiële arbeidskrachten en gemotiveerde con
sumenten. En Oekraïne heeft potentie ge
noeg om er straks goed aan te kunnen ver
dienen, zo weten ondernemers. Nu al
loopt 31 procent van de Oekraïense import
en export van en naar de EU.
Wanneer Oekraïne kan vertrouwen op een
bestuur volgens EU-model is het een
hoofdprijs. Ten oosten van Polen ligt een
enorme landmassa, de graanschuur van
een continent.
Kiev biedt een buffer tussen Moskou en
Brussel (lees: Berlijn) en een essentieel
schakelstation voor de toevoer van olie en
gas naar de EU, vanuit Rusland. Een zelfbe
wuste en solide Oekraïne heeft zijn plaats
in het geopolitieke krachtenspel.
Anders zal het alleen maar duurder wor
den om de Russische ambities in te per
ken, voorziet Wergin. Maar dat wil niet zeg
gen dat er blanco cheques moeten worden
uitgeschreven. Geleerd hebbend van de
Griekse toestanden zou Europese Unie nu
maatwerk kunnen leveren teneinde Oekraï
ne weer aan de gang te krijgen, denkt de
commentator van Die Welt.
In Moskou wordt dat beaamd door Cle
mens Grafe, analist bij investeringsbank
Goldman Sachs. „Politieke belangen wegen
De grenzen van
Europa zullen
niet worden
getrokken door
Vladimir Poetin
hier zwaarder dan economische of finan
ciële afwegingen."
„V Dat spel wordt ook gespeeld door de Rus
sen zelf, die gebaat zijn bij rust aan de
Zwarte Zee, waar het belangrijkste deel
van hun vloot ligt. Aanvankelijk - toen
'vriend Janoekovitsj' er nog niet met de kas
vandoor was - beloofde Poetin Oekraïne 13
miljard euro steun. Tot op heden blijkt
minder dan 1,5 miljard euro daadwerkelijk
overgemaakt. Experts denken dat de Rus
sen niet méér zullen betalen als de volgen
de Oekraïense regering - die vandaag
wordt geïnstalleerd - onvoorwaardelijk
naar de EU koerst.
Dat weten ze ook in Kiev. Dus of de gehate
Russen ook meteen worden uitgezwaaid,
is nog maar de vraag. In het oosten en wes-
Waarom we
Oekraïne er
graag bij
hebben
'5
door Bob van Huët illustratie Nourdin Kouch
Commentaar The Times
