Eerherstel voor
keizerin Cixi
40 BOEKEN
-L
Rocco Granata vertelt
Humor en slaande deuren
Kleine kunstgeschiedenis
UITGELICHT
Wie kan er beter de biografie over zijn le
ven optekenen dan Rocco Granata zelf? De
Vlaamse charmezanger met Italiaanse roots
is op dit moment populairder dan ooit. Na
de speelfilm Marina is er nu Mijn leven, waar
in hij prettig leesbaar zijn leven beschrijft.
Vanaf het moment dat zijn vader in het Bel
gische Waterschei in de steenkolenmijnen
gaat werken tot de wereldwijde doorbraak
met de evergreen Marina. Dat de roem hem
niet is lcomen aanwaaien, loopt als een rode
draad door het boek. Rocco Granata heeft af
gezien, dat laat hij weten. Dat de Italiaanse
immigranten in het Vlaanderen van de ja
ren vijftig macaroni's werden genoemd,
doet hem nog steeds pijn. Mijn leven is door
spekt met leuke details. Van zijn eerste pla
tencontract tot de eigen platenmaatschap
pij, het komt allemaal aan bod. (PvdB).
K
Het boek leest als een thriller. Er zit ook wel
misdaad in, al is het klein bier vergeleken
met de bloederige horror die je in heden
daagse thrillers vindt. In De bijvangst, de
nieuwe roman van Wanda Bommer - 'schrij
ver en boeker van De Dijk' - wordt een auto
gestolen. Op de achterbank van de Jaguar
ligt een meisje. Is er dan naar de letter van
de wet sprake van ontvoering? Waarschijn
lijk. Het overkomt Merel, de 14-jarige doch
ter van steractrice Louise Bergmans. Samen
met onder anderen Tim, de nieuwe min
naar van Louise, is ze op vakantie in Italië.
Voortdurend wisselen hun onderlinge posi
ties. De bijvangst is een boek voor een groot
publiek. Scherpe dialogen, een dito plot. Hu
mor, sarcasme, slaande deuren. Een roman
die alles heeft om duizenden lezers een
flink aantal uren vermaak te bieden. (TH).
Het was een lang gekoesterde wens van Pau
line Michgelsen: een beknopte Russische
kunstgeschiedenis schrijven. Michgelsen is
sinds haar debuut in 2000 misschien meer
bekend als kinderboekenschrijver. Over Rus
land schrijft ze sinds haar studie slavistiek.
Portret van Rusland is, zoals de ondertitel al
zegt, een kleine kunstgeschiedenis.
In zeventien korte hoofdstukken behandelt
Michgelsen op heel persoonlijke en humo
ristische manier de ontwikkeling van de
Russische kunst. Te beginnen natuurlijk
met de iconenkunst. De beeldende kunst in
Rusland is vooral volkskunst.
Of het nu gaat om de baba-kunst uit de 17e
eeuw, afdrukken op papier van een houtsne
de of de avant-gardekunst van begin vorige
eeuw, de invloed van de volkskunst is de ro
de draad. (CC).
In China zijn haar boeken
nog steeds verboden. In het
westen is Jung Chang een ge
vierd schrijfster. Onlangs ver
scheen De keizerin.
Na haar spraakmakende
boeken Wilde zwanen
(1991) en Mao, het onbe
kende verhaal (2005),
vestigt de Chinees-Brit
se schrijfster Jung
Chang nu de aandacht
op zich met De keizerin. Dat boek gaat
over de zowel bewierookte als verguis
de Chinese keizerin-regentes Cixi
(1836-1908) uit de Qing-dynastie.
„Cixi was een bijzondere vrouw, een
verbazingwekkende staatsvrouw, maar
geen heilige", zegt ze. Hiermee strijkt
Jung Chang opnieuw de gevestigde or
de in haar vaderland tegen de haren.
En daar was ze al een controversiële
schrijfster. „Ik kan naar China reizen,
maar alleen onder strikte voorwaarden.
Ik mag niet met de pers praten, geen
politieke activiteiten ondernemen. Ik
mag wel mijn moeder bezoeken, die is
intussen dik in de negentig. Het is ui
teraard heel deprimerend dat mijn boe
ken er verboden zijn en dat de pers ge
muilkorfd is", zegt ze met zachte stem.
Jung Chang was onlangs in Amster
dam voor het promoten van haar
nieuwste boek dat eind vorig jaar eerst
in de Angelsaksische landen verscheen.
Kort na het gesprek vliegt ze alweer te
rug naar Londen, om thuis in alle rust
te kunnen werken aan haar Chinese
vertaling van De keizerin.
Jung Chang (1952) is een tengere, zelf
bewuste vrouw met een energieke, nog
jeugdige uitstraling. Ze vestigde zich in
1978 in Londen en verwierf dankzij
Wilde zwanen wereldfaam.
Onlangs verscheen de Nederlandse ver
taling van De keizerin, over de ambitieu
ze en sluwe Cixi. Zij ontsnapte dankzij
haar keizerszoon uit de afgesloten we
reld van concubines en eunuchen, om
vanachter een zijden scherm bij de
troon het rijk te besturen.
Jung Chang beschrijft met een scherp
oog voor detail en met een verfijnde
pen China en de keizerlijke residentie
in De Verboden Stad aan het eind van
de 19e eeuw. Volgens Jung Chang was
het de hoogste tijd voor een grondige
rehabilitatie van Cixi. In de westerse
wereld was de keizerin-weduwe tot
voor kort vrijwel onbekend, maar in
China is ze legendarisch. Bemind door
het gewone volk maar verguisd door de
elite, die haar reputatie als meedogenlo
ze heerseres en sadistische nymfomane
liefst aandikt.
Volgens Jung Chang zijn niet de com
munistische leiders Mao Zedong en
Deng Xiaoping de grondleggers van
het hedendaagse moderne China, maar
is Cixi de sleutelfiguur hierin. „Zij was
degene die het gesloten China in de
19e eeuw openstelde voor de moderni
sering. De stoommachine, spoorwe
gen, elektriciteit, telefoon, stromend
water, trams en auto's, die zijn in haar
tijd geïntroduceerd in China."
Cixi was haar tijd ver vooruit. „Zij was
van plan om de positie van vrouwen te
verbeteren en China te veranderen in
een constitutionele monarchie. Ze was
al bezig om dit in de praktijk te bren
gen, maar ze stierf voordat deze ambi
ties gestalte konden krijgen. Ze pro
beerde in China in gang te zetten wat
meer dan honderd jaar later nog steeds
niet in gang is gezet." Volgens de
schrijfster hadden eerst de nationalis
ten en daarna de communisten er alle
belang bij om haar rol te bagatelliseren
dan wel te ondermijnen.
„Door haar rol en prestaties te verzwij
gen en deze zelf op te eisen, konden ze
zichzelf groter maken. En zichzelf profi
leren als degenen die het land hadden
gered uit de puinhoop die zij er zelf
van hadden gemaakt", stelt ze.
Net zo min als in haar boek, maakt
Jung Chang tijdens het gesprek geen ge
heim van haar grote fascinatie en be-
wondering voor Cixi. „Ze kon meedo
genloos en harteloos zijn, zoals ten tij
de van militaire veldtochten. Maar ze
was geen despoot zoals haar voorgan
gers en haar opvolgers. Ze maakte fou
ten, maar ze had een geweten en ver
ontschuldigde zich voor grote missers.
Dat deed Mao niet. Onder diens be
wind vielen miljoenen slachtoffers
(naar schatting meer dan 70 miljoen do
den - red.). Het aantal slachtoffers dat
onder het bewind van Cixi viel, valt
daarbij volstrekt in het niet."
In China is er veel veranderd sinds
Jung Changs vertrek. „Ik hoop dat er
ook op andere gebieden iets zal veran
deren. Ik ben een schrijver en ik zou
graag zien dat mijn boeken er eindelijk
kunnen worden gelezen."
In China gaat het bewind van de Com
munistische Partij samen met een op
Chinese leest geschoeid kapitalistisch
systeem. „Dat kan omdat de Commu
nistische Partij niet echt gelooft in het
communisme. Ze gelooft in dictator
schap én ze gelooft in het monopolie
van het kapitalisme zolang ze er zelf
profijt van heeft. Zolang de leefomstan
digheden van de gewone mensen ver
beteren, kan zij haar macht consolide
ren. Daarom is China overal ter wereld
actief om de behoeften van het volk te
kunnen bevredigen. Zolang dat lukt,
zal de partij de macht behouden en
kan zij tegelijk repressie blijven uitoefe
nen."
met medewerking van Peter van de Berg, Theo Hakkert en Caspar Cillekens
Rocco Cranata
Mijn leven
Lannoo,
19,99 euro.
ÉÉÜ&-" i
4COi
Wanda
Bommer
Oe bijvangst
Nijgh van
Ditmar,
18,50 euro.
Pauline
Michgelsen
Portret van
Rusland
Pegasus i.s.m.
CIRC Atelier,
19,95 euro.
door Nico de Boer
Jung Chang
Oe keizerin
Vertaling Bart
Gravendaal en
Maarten van
der Werf
Boekerij, 24,95
euro, e-boek
14,99 euro.
Jung Chang foto PR foto
