34.000
politie druk Belangendub refohomo's wankelt 'Al,es ?oen om
zaak^Borst'ps na veroordeling misbruik directeur «eg te'krijgen-
BINNENLAND 7
In het Amsterdamse Verzetsmuseum
loopt een expositie over het transport van
kinderen vanuit Vught naar Sobibor.
AMSTERDAM - Touwtjespringen,
poppenspelen, kersen eten: alle
daagse dingen die kinderen doen.
In het besef van naderend onheil
worden het echter beelden die de
ziel doorboren. De i6mm-film-
pjes die Sam Frank ooit van zijn
kinderen maakte, vormen tot
eind augustus de luchtige ope
ning van een aangrijpende exposi
tie in het Amsterdamse Verzets
museum over de kindertranspor
ten in 1943 vanuit het beruchte
Konzentrationslager Herzogenbusch.
Nu bekend als Kamp Vught, dat
werd omgedoopt tot nationaal
monument waar elk jaar de kin
dertransporten worden herdacht.
Betty en Daatje Frank waren de
enige joodse kinderen in het Be-
tuwse dorp Ochten. Vader Sam
had een kledingzaak en mocht
graag zijn dochters filmen. Zoals
velen werd ook de familie Frank
vernietigd in Sobibor. Voordat de
vier naar Vught werden vervoerd,
werden vaders filmpjes onderge
bracht bij dokter Van Driel. Daar
lagen ze jaren op zolder, nu beho
ren ze tot de collectie van het
Joods Flistorisch Museum.
De vader van Ernst Verduin
(1927) uit Bussum maakte ook
i6mm-filmpjes, eveneens te zien
in het Verzetsmuseum. Vader Al-
bert had een dameshoedenfabriek
en woonde in een luxe halve villa.
Tót 14 januari 1943, toen ze plots
naar Kamp Vught moesten. De
18-jarige dochter Wanda zou in
het 'experimentenblok' van Aus
chwitz belanden; vader werd ver
moord in Gross Rosen, een ander
concentratiekamp in Polen. Moe
der en Ernst overleefden.
Wanda en Ernst maakten de kin
dertransporten niet mee: Wanda
was te oud (het ging om kinderen
tot 16 jaar), Ernst lag destijds 'ge
lukkig' in een coma in het kamp
ziekenhuis. Ernst is een van dege-
nen die in 2003 werden geïnter
viewd en in korte video's van on
geveer twee minuten getuigen
van toen. In tegenstelling tot de
vele geschreven teksten met En
gelse vertaling zijn deze video's
helaas niet ondertiteld. Wat Ernst
van de oorlog heeft overgehou
den? „Vooral afstandelijk gedrag.
Alle contacten waren toen tijde
lijk, ik denk dat ik een soort verla-
tingssyndroom heb."
De treinreis in 'veewagens' van
Kamp Vught naar Sobibor duurde
drie dagen. Het kamp was onder
deel van 'Aktion Reinhardt': de
systematische uitroeiing van alle
Joden, in kampen diep in Polen.
Zo'n 170.000 Joden zijn in Sobi
bor vermoord, onder wie 34.000
Nederlanders.
UTRECHT - Het rechercheteam dat
onderzoek doet naar de dood van
oud-minister Els Borst is woens
dag druk bezig geweest met het
natrekken van tips die zijn binnen
gekomen. Volgens een woordvoer
der leverde een getuigenoproep
op televisie dinsdagavond 23 tips
op, maar of er 'een gouden aanwij
zing' bij zit kon hij nog niet zeg
gen. Over het tijdstip van overlij
den wil de politie niets zeggen. Er
is vooralsnog volgens de woord
voerder geen enkele aanwijzing
dat de politica in haar woning een
inbreker tegen het lijf is gelopen.
Het is ook mogelijk dat iemand
haar bewust heeft opgewacht.
Stichting RefoAnders, opgericht in
2006 door de veroordeelde direc
teur, zet zich in voor acceptatie
van homoseksuelen in de gerefor
meerde gezindten. Vorige week
veroordeelde de rechtbank in Mid
delburg de 52-jarige directeur tot
een celstraf van bijna twee jaar en
een schadevergoeding van 8500 eu
ro voor seksueel misbruik van zijn
minderjarige zoontje. De Middel
burger is openlijk homoseksueel
maar is getrouwd met een vrouw
en heeft vijf kinderen. Ook was hij
het enige actieve bestuurslid van
RefoAnders. Andere betrokkenen
verlieten de stichting de voorbije
Ongewis of RefoAnders
blijft bestaan na veroorde
ling Middelburgse directeur
voor misbruik zoontje
jaren. Het is daarom onduidelijk of
RefoAnders, de enige homo-orga
nisatie in orthodoxe kring, blijft
bestaan. Piet van Veen, secretaris
van CHJC, een bredere vereniging
voor christelijke homoseksuelen,
zegt: „Dankzij RefoAnders durf
den meer mensen uit de kast te ko
men." Hij zou het voor de doel
groep 'heel erg' vinden als RefoAn
ders zou ophouden te bestaan. Ad
vocaat van de directeur Claudine
Kouijzer kon gisteren niet zeggen
wat er met RefoAnders gaat gebeu
ren. Zij wist ook nog niet of haar
cliënt in hoger beroep zal gaan te
gen de uitspraak. RefoAnders was
niet bereikbaar.
MIDDELBURC - De 52-jarige veroor
deelde Middelburger moet zo
snel mogelijk zijn winkel sluiten.
Dat is het oordeel van een buurt
bewoner die daar naar eigen zeg
gen 'alles aan zal doen wat legaal
is'. „Ieder normaal mens beseft
toch dat het niet kan dat hij nu
met een lach in zijn winkel
staat?" Gistermiddag ging de be
woner in op een uitnodiging van
burgemeester Bergmann om met
hem in gesprek te gaan. Bij dat ge
sprek waren ook een vertegen
woordiger van de politie en de
Veiligheidsregio aanwezig. Berg
mann heeft daarna ook contact ge
had met de veroordeelde.
DONDERDAG 20 FEBRUARI 2014
$1 Portretten van kinderen van het kindertransport, vanaf linksboven met de klok mee: Lothar Gold, Betty Frank, Daatje Frank, Judith Wurms, Leo en Gientje de Leeuw, Sylvia en Sem Sztycer en Car-
la Veffer. foto's mevrouw Mulder-Ris, IISG, Joods Historisch Museum, Nationaal Monument Kamp Vught
kindertrein Vught-Sobibor
De
door Ton de Lange
In Sobibor zijn zo'n 170.000 Joden ver
moord, onder wie 34.000 Nederlan
ders. De treinreis van de kinderen van
Kamp Vught naar het Poolse Sobibor
duurde drie dagen.
door Koen Verhelst
MIDDELBURC - Homoseksuelen in
reformatorische kring moeten
waarschijnlijk op zoek naar een
nieuwe belangengroep. Het is onge
wis of RefoAnders blijft bestaan,
nu de directeur uit Middelburg ver
oordeeld is voor seksueel misbruik
van zijn zoontje.