Gipsverbandmeester is
soms net een tovenaar
Nieuw streekmuseum Aimabele regionale nieuwsjager
heet Het Warenhuis met een indrukwekkend netwerk
1964-2014
66 In het ziekenhuis
zag ik kinderen die
ledematen misten.
Vreselijk, ik kon
alleen maar janken
24 ZEEUWS-VLAANDEREN
DAGBOEK MILITAIR
Patrick van Straten uit Terneuzen
legde 4,5 maanden op het vliegveld
van Kandahar vast in een dagboek.
Uit de zorg
Een fakir heeft een vlie
gend tapijt en Theo de
Krijger een zwevend
bed. Met een beetje fan
tasie zou je in Theo
een soort Hans Klok kunnen
zien. Hij kan namelijk ook in een
handomdraai mensen boven de
grond laten zweven.
Zijn 'slachtoffers' werken daar
doorgaans maar wat graag aan
mee, omdat ze verlost willen wor
den van vaak helse pijnen. Philip-
pinenaar Theo (59) is gipsverband-
meester. En als er ruggen moeten
worden vastgezet, dan haalt hij
zijn zwevende bed tevoorschijn.
Patiënten gaan bovenop een aan
gespannen band op het bed lig
gen. Liggen ze stabiel? Dan zakt
het bed naar beneden en gaan de
gipsverbandmeester als de wiede
weerga met verband in de weer.
Is de patiënt ingewikkeld? Dan
wordt de stand van het bed weer
verhoogd. Net toveren dus.
Ook als het om breuken in kinder
botjes gaat, worden in de gipska-
mer vaak trucs toegepast. „We
proberen kinderen het idee te ge
ven dat ze niet in een ziekenhuis
zijn. Bijvoorbeeld met een kind
vriendelijke muur en gekleurd
gips. En als de kinderen eenmaal
van gips zijn voorzien, krijgen ze
vaak het restant mee naar huis
om er hun pop of beer mee in te
pakken", vertelt Theo. „Bij kinde
ren draait alles om overredings
kracht. Ze moeten weten dat het
even pijn gaat doen. Dan leg ik de
keuze tussen twee kwaden voor:
bijt je even op je tanden en mag
je daarna naar huis of wil je onder
narcose en vervolgens een nachtje
blijven?"
Gemiddeld behandelen de gips-
verbandmeesters zo'n 25 patiën
ten per dag. In deze periode van
het jaar komen er wekelijks twee
tot drie wintersporters voor nabe
handelingen bij Theo en zijn colle
ga's langs. „En dan hebben we
ook nog skipiste Skidöme om de
hoek. Twee tot drie keer per week
zien we ook uit die hoek een ge
broken pols of enkel op ons afko
men. De zachte winter zorgt er
wel voor dat het hier dit jaar wat
rustiger is dan vorig jaar. Daar
naast speelt ook mee dat mensen
die geen acute hulp nodig heb
ben, steeds meer nadenken of ze
wel willen komen. Dat heeft met
verzekeringszaken te maken. Zijn
ze al over hun eigen risico-bedrag
heen? Dan zie je ze toch weer nét
iets eerder bij ons komen."
TERNEUZEN - De Afghaanse kinde
ren. Die blijven Terneuzenaar Pa
trick van Straten (47) het meeste
bij. Kinderen die onschuldig spe
lend op een mijn stapten en daar
door de rest van hun leven een le
demaat moeten missen. Kinderen
die soms zelfs bewust worden ge
slachtofferd om de vijand pijn te
doen. „Die krijgen de opdracht
mee om heel dicht bij een legerba
sis te komen. Vervolgens moeten
ze aan een touwtje van hun vest
trekken. Hen is beloofd dat ze
daarna vlindertjes zien."
Het beeld van kinderen die pijn
lijden in een ziekenhuis op Kanda
har Airfield zal Van Straten de
rest van zijn leven met zich mee
dragen. Toen hij net terug was
van zijn 4,5 maanden durende
missie als technicus op het vlieg
veld, realiseerde hij zich tijdens
een boodschappenrondje in de
Jumbo in Terneuzen dat je ergens
druk over maken maar betrekke
lijk is. „Ik had maar een paar bood
schappen en voor mij stond een
onbemande, volle winkelwagen.
De caissière wenkte mij, waarop
een vrouw woedênd naar haar wa
gen kwam hollen. Die begon mij
uit te schelden. Op dat moment
wilde ik haar zó ontzettend op
haar nummer zetten. Ik was net
terug uit Afghanistan, alles zat
nog vers in mijn geheugen. Maar
ik ben wijs geweest. Ik heb afgere
kend en ben doorgelopen."
Het akkefietje wordt ook vermeld
in Van Stratens dagboek Op Uit
zending, dat hij onlangs op de
markt bracht. Van Straten ver
haalt over de alledaagse dingen
als militair op uitzending. Over
gevaren, vertedering, thuis en con
trasten tussen hier en daar.
Hij was het wel al gewend om
lang van huis te zijn. In zestien
jaar bij de Koninklijke Marine zag
hij heel veel van de wereld. „Daar
na heb ik de overstap gemaakt
naar de luchtmacht, vooral om
wat vaker thuis te zijn. Maar toen
ik werd gevraagd of ik naar Afgha
nistan wilde voor het onderhoud
van Fi6's en helikopters, hoefde ik
eigenlijk niet eens na te denken.
Mijn vrouw Silvia was wel even
stil toen ik het zei, maar gelukkig
is zij redelijk nuchter. Ze ver
trouwde er meteen op dat het alle
maal goed zou komen."
Maar zo vanzelfsprekend was dat
nu ook weer niet. „Ik was eerst
een weekje in Kandahar om ken
nis te maken, om de sfeer te proe
ven. Nou, meteen na de eerste
nacht was het prijs. We hadden
amper een instructie gehad hoe
te handelen bij een raketaanval of
we konden de theorie meteen in
de praktijk toepassen. Je hoort het
raketalarm, je hoort hem inslaan
en dan weet je meteen: oké, dit is
geen fictie."
Van Straten was in 2010 in Afgha
nistan. Inmiddels werkt hij voor
Defensie in Italië als tester van
nieuwe helikopters, maar door de
publicatie van zijn memoires is
hij weer veelvuldig met zijn Af
ghaanse tijd bezig. „Toen ik ver
trok, kreeg ik een dagboek van
vrienden. Ik ben meteen in het
vliegtuig begonnen met schrij
ven. Telkens maar een kort stukje.
Al die korte stukjes zijn nu een
boek geworden, op aanraden van
vrienden en bekenden overigens.
Er staat ook een brief in van een
dochter van een maat van mij, die
ze mij stuurde. Vragen als 'moet
je weieens vechten' en 'heb je al
eens in een helikopter gezeten' ga
ven mij een mooie kijk hoe kinde
ren tegen de situatie in zo'n land
aankijken."
Van Stratens dagboekverhalen
zijn onder meer bij boekhandel
Van de Sande in Terneuzen ver
krijgbaar. Daar houdt Patrick van
Straten op zaterdag 15 maart van
15 tot 16 uur een signeersessie.
Patrick van Straten Op Uitzending,
ISBN 978-90-484-3082-6.
Het Warenhuis refereert aan de
vroegere functie van het 'pand
Antheunis'. Museumvoorzitter
Piet de Blaeij legde uit dat de
naam om nog meer redenen is ge
kozen. „De naam dekt letterlijk
de hele handel. Op een foto uit
1920 van dit pand zie je behalve
'Het Warenhuis' ook de woorden
'en gros' en 'en detail' staan. Die
komen er nu ook weer op te
staan. Want wij willen hier de ge
schiedenis van Zeeuws-Vlaande
ren in hoofdlijnen (en gros) laten
zien, maar aan de hand van verha
len en voorwerpen ook gedetail
leerd (en detail).
Het logo van het museum is een
barcode. „Want aan de artikelen
in een warenhuis hangt een prijs
kaartje. Wie de barcode scant, be
landt op onze website", aldus De
Blaeij. Wethouder Pim Broekhuy-
sen hoopt dat het museum in
juni opent. „Er moet nog worden
verhuisd en aan promotie worden
gedaan. Er is dus nog veel werk
aan en in de winkel."
Oud-verslaggever Harold
de Puysseleijr (49) van de
PZC en BN/DeStem is
dinsdag in zijn woonplaats Sint
Jansteen overleden. Hij was al eni
ge jaren ernstig ziek. De Puysse
leijr, opgeleid als leraar Engels, be
gon zijn carrière als correspon
dent bij de PZC. Hij werd al snel,
in 1988, 'weggekocht' door De
Stem. Harold ging begin jaren ne
gentig aan de slag bij de redactie
Hulst, in de regio die hij geduren
de zijn hele carrière trouw is ge
bleven. De Puysseleijr, geboren in
Biervliet, woonde al sinds zijn
vroege jeugd in Oost-Zeeuws-
Vlaanderen. De krant - De Stem
Harold de Puysseleijr
en uiteindelijk de samenwerkings-
redactie van PZC en BN/DeStem
- profiteerde volop van het feit
dat Harold de streek als zijn broek
zak kende. Als verslaggever van
de oude stempel ontpopte hij
zich als een regionale nieuwsja
ger, die zich vastbeet in politieke
besognes en vele andere kwesties.
Overigens manifesteerde hij zich
tegelijkertijd als een uiterst aima
bel mens met veel gevoel voor hu
mor. Mede daardoor bouwde hij
een indrukwekkend netwerk op.
Harold besteedde zijn vrije tijd
vooral aan de voetbalcarrière van
zoon Tijs, die nu in de Ai van
HW'24 speelt en ook al in het
eerste elftal stond.
Zijn laatste artikel verscheen op
28 april 2012. Het was het verhaal
over de Red Star Line, de Ant
werpse rederij die tussen 1870 en
1930 drie miljoen Europese emi
granten naar Canada en Amerika
bracht. Onder hen verschillende
familieleden van Harold. Het wa^
een indrukwekkend verhaal.
door Raymond de Frel
In deze rubriek belichten we de
werknemers en locaties van
ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen, een
van de grootste werkgevers in de
regio. In deze aflevering gipsver-
bandmeester Theo de Krijger.
Trek aan het
touwtje en je
ziet vlindertjes
door Raymond de Frel
I Theo bij het skelet, dat in de gipskamer wordt gebruikt om aan patiënten
te verduidelijken wat er moet worden gedaan om een breuk te herstellen.
Patrick van Straten
door Raymond de Frel
AXEL - Het nieuwe streekmuseum,
voormalig Land van Axel, heet Het
Warenhuis. De naam werd gisteren
onthuld in het nieuwe onderko
men aan de Markt in Axel.
