m
w
UIT 11
Een Zee van Glas in het Glasmuseum Henk Visch terug in Middelheim
Het Nationaal Glasmuseum in Leer
dam brengt natuur, wetenschap en
kunst samen in de tentoonstelling
Een Zee van Glas! Tijdens deze expositie
zie je levende vissen (Nemo), kwallen en
zeesterren in het aquarium, maar ook zee
dieren op sterk water en de meest bijzon-
dere (onderwater)objecten in glas. Kinde
ren (tot en met 12 jaar) die verkleed komen
naar het Glasmuseum voor Een Zee van
Glas, hoeven geen kaartje te kopen.
Er zijn dit seizoen allerlei activiteiten zo
als een onderwaterexpeditie, een teken
wedstrijd waarin je je eigen fantasievolle
zeewezen mag ontwerpen. Er kunnen zee
beesten en kerstballen worden geblazen,
in de glasblazerij en er kan een Broodje
Kwal worden gemaakt. Muzikant Izak
Boom komt af en toe langs om met zijn gi
taar, ukelele of banjo een onderwaterlied
te maken. Er wordt ook een workshop we
tenschappelijk illustreren gegeven in sa
menwerking met Naturalis.
Henk Visch keert terug naar het Mid
delheim in Antwerpen. Het is een
experimentele, collectie-gebonden
tentoonstelling, op papier én in het Braem-
paviljoen. Henk Visch (1950, Eindhoven)
is één van de belangrijke hedendaagse kun
stenaars in de collectie van het openlucht-
museum. Het museum toont moderne en
hedendaagse beeldende kunst in een groe
ne parkomgeving. Stukken van onder an
deren Auguste Rodin, Henry Moore, Rik
Wouters, Juan Munoz, Panamarenko,
Chris Burden en Dan Graham geven een
overzicht van meer dan honderd jaar beel
dende kunst. De tentoonstelling 'Precies
hoe ik het me herinnerde' is een mentale
trip door het hoofd van Henk Visch. De
uitvoerige reeks beelden zijn zelden of
nooit geëxposeerd of gereproduceerd. Op
vallend hieraan is het on-monumentale,
bijna transparante en informele karakter.
Henk Visch is een begenadigd tekenaar en
verteller. Tekeningen van Visch worden in
zwart-wit getoond.
egocentrische man die een hekel
had aan kinderen was wel ver
liefd hoor. Zoals zoveel van zijn
collega's in het Parijs van die tijd
werd Vallotton geïnspireerd door
één speciale vrouw, genaamd Mi-
sia Natanson. Hij schildert haar in
haar boudoir voor haar kaptafel.
Of ze wel een tijdje zijn minnares
was? Wie weet.
Moeilijk of niet, de problemen
met de vrouwen met wie hij wat
had, brachten de Zwitser wel tot
de top in zijn grafische werk: hij
maakte tien houtsneden, zeden
schetsen, vol ironie over het hu
welijk. En, zoals in veel ander
werk van Vallotton, hadden ook
deze een erotische lading. 'Inti-
mités' noemde hij de serie. Ze
zijn te zien, samen met andere
houtsneden, op een aparte verdie
ping.
Het Van Gogh Museum heeft
maar liefst negentig houtsneden
in eigen bezit. Dat was ook de re
den om de expositie tijdelijk 'over
te nemen' van musea in Parijs. In
1908 voegde Vallotton een schilde
rij aan toe aan de houtsneden:
'De Haat', waarin een man verach
telijk neerkijkt op zijn woedende,
onverzoenlijke vrouw.
Internationaal werd hij vermaard
om zijn prenten.
Zijn schilderijen, die vonden criti
ci al gauw 'afstotend, overdreven,
gezocht'. Denk aan 'Perseus die
de draak doodt' (1910). Vallotton
keek ook goed naar wat er in het
verleden door anderen was ge
daan (Ingres, Rafaël, Titiaan) en
naar wat zijn tijdgenoten deden.
Het wordt niet genoemd op de ex
positie, maar Vallottons 'Vier Tor
so's' (1916) doet qua kleur en com
positie herinneren aan een van Pi
casso's beroemdste werken: 'Les
Demoiselles d'Avignon'
(1907).
Vallotton deed zoveel mogelijk al
les anders. Hij speelde met per
spectief, durfde zijn ezel te zetten
voor modellen die anderen niet
De vrouw is mooi, de vrouw is eng. Félix
Vallotton speelt met perspectief. De tijdgenoot
van Van Gogh, zocht anders dan Van Gogh naar
een koele toon. Zijn werk is te zien in het Van
Gogh.
Een blote kont, zo
mooi geschilderd; de
huid lijkt echt. Je ziet
de putjes in het on
miskenbare vrouwen
vlees. Félix Vallotton
(1865-1925) was dol
op vrouwen. Maar hij was ook
bang voor ze. Dominant en agres
sief vond hij ze. Dat alles lees je af
aan zijn wérk. De geboren Zwit
ser, die later de Franse nationali
teit aannam, leefde in de tijd van
het opkomend feminisme. Dat
was bedreigend. Vond hij niet al
leen, dat vonden mannen toen in
het algemeen. De kunstschilder
had ook nog eens een problemati
sche liefdesverhouding.
De sombere, zwaarmoedige en
schilderden. Hij was, hoewel een
tijdgenoot, zeker geen Van Gogh.
Hij zocht naar een koele, afstande-
lijke toon, schilderde vlak. Je
mocht bij hem geen verfstreekje
zien. Vernis, wat de kleuren meer
laat spreken, wilde hij er absoluut
niet overheen hebben.
Dat kunsthandelaren daar lak aan
hadden, waardoor er nu toch ge
verniste schilderijen in het Van
Goghmuseum hangen, is een an
der punt.
Het uitbreken van de Eerste We-
reldoorlog drukte ook zwaar op
Vallottons gemoed. Even wou hij
niet meer schilderen: 'Wat is het
nut, als de mensen elkaar uit
moorden?'. Later becommenta
rieerde hij de oorlog in zijn werk.
In totaal liet hij 1700 schilderijen
na, geschilderd in een periode
van veertig jaar.
DONDERDAG 20 FEBRUARI 2014
Samen zeebeesten maken, foto Ben Deiman
Nationaal Glasmuseum in Leerdam, tot en met
eind oktober. Kijk voor de data van de verschil
lende workshops en activiteiten op www.natio-
naalglasmuseum.nl.
Henk Visch.
Henk Visch, posture editie, Precies zoals ik het
me herinnerde, van 22 feb. tm 23 mrt. Ope
ning zat. 22 feb. 14.30 uur in Braempaviljoen.
Vallotton
vaart zijn
eigen koers
Flix Vallotton, de leugen uit 1898.
door Leonie Groen
Felix Vallotton,
zelfportret met
kamerjas, 1914.