m
UIT 9
Nico Out
Is het erg dat het anders is dan
je denkt? Mark Manders is ook
bij een groter publiek bekend
geworden door zijn bijdrage
aan de Biënnale in Venetië. Hij
is nog even in de Vleeshal.
Lorenzo Benedetti, de binnen
kort vertrekkende directeur van
de Stichting Beeldende Kunst
Middelburg bracht Mark Man
ders naar Venetië en nu ook
naar Middelburg. Hier staat een
rijke en indrukwekkende instal
latie, spannender nog dan in Venetië.
De mens van nu kan - als hij in een vrij
land leeft althans - zelf zijn bestaan vorm
geven. De traditie kan inspireren of toets
steen zijn, maar is niet bepalend. Dat geldt
ook voor Manders, die zijn oeuvre presen
teert als één groot 'Zelfportret als gebouw'.
Daarbij gaat het hem niet om het uiterlijk,
maar om de geest. Vandaar dat de atelier
ruimte zindert van associaties en creatieve
reacties op wat er ligt, staat en hangt. Plan
ken staan tegen de muur, op platen liggen-
in plastic gewikkelde beelden en
zwart-wit foto's van andere werk- en expo-
sitieplekken. Ik zie een assemblage van
stukken hout waartussen een fragment ge
perst is van een meer dan levensgroot vrou
wenhoofd. Er hangen foto's en schetsen, er
zwerven gereedschappen en er liggen boe
ken over Piero della Francesca en De Chiri-
co. De eerste staat voor het nieuwe op de
klassieken gebaseerde wereldbeeld van de
renaissance, de tweede voor de onzeker
heid en de angst na het in de 19e eeuw in
gang gezette verlies van dat wereldbeeld.
Zo plaatst Manders zich en ons in een onge
wis tijdperk. Wij weten meer dan ooit,
maar of we daarmee meer onze richting
kennen is maar zeer de vraag. En steeds
doet de werkelijkheid zich anders voor dan
we dachten. Dat idee is de rode draad door
Manders' werk. De ongedateerde kranten
die door het 'atelier' zwerven zijn gevuld
met aan elkaar geregen Engelse woorden
die samen geen enkele betekenis hebben.
Sommige kranten liggen in de prullenbak,
maar het exemplaar dat de titel van de ten
toonstelling leverde, draagt de kop 'Acolyte
Frena' en ligt als kostbaarheid in een grote
vitrine. De planken staan niet, maar ze zwe
ven. En de in plastic geplakte beelden zijn
niet van klei maar van kunststof.
Hoe zit het met dat uit het atelier naar de
belendende ruimte verplaatste beeld? Het
bestaat uit een kunstwerk (beeld van een
meisje), een gebruiksvoorwerp (een lage
stoel) en bouwmateriaal (een houten balk).
Het beeld heeft armen noch benen en rust
met de rug op de rand van de stoel en via
een in het holle lichaam geschoven balk op
de vloer. Het hoofd maakt een rare knik als
of het ondanks de ongemakkelijke houding
toch uitzicht wil hebben. Het beeld lijkt
van klei, de balk van hout, maar als je heel
goed kijkt merk je op dat ze van brons zijn
gemaakt. Ook dit beeld is niet wat het is.
Maar heeft het dan toch betekenis? De kop
heeft wat weg van de vroege Griekse sculp
tuur, maar het beeld is een aangetaste illu
sie, machteloos zonder armen en benen.
Het wordt nog min of meer overeind ge
houden door de balk, die als vorm niet
meer is dan fabrieksmatig bewerkte na
tuur. Zitting en rug van de stoel lijken leer,
maar zijn van papier. Onzekerheid is hier
troef. En toch straalt het beeld een serene
balans uit. De drie vormen zijn in even
wicht en de blik van het meisje eerder
open dan gekweld. Misschien is het niet zo
erg om minder macht te hebben dan je
hoopte, minder te weten dan je dacht zo
lang je maar kunt zien, fantaseren en je
kunt laten verrassen? Ik kom op dat laatste
omdat Manders keer op keer nagenoeg de
zelfde beelden maakt. Het 'liggende' meis
je keert vaak terug net zoals het 'ingeklem
de' vrouwenhoofd.
Zo is het werk van Manders een ode aan
het menselijk vermogen tot verwonderen
en verbeelden. Ligt daar dan de kracht om
in onzekere tijden te overleven?
ÉÜI!
DONDERDAG 20 FEBRUARI 2014
Smakelijk kijkje in de keuken van
de kunst
De Kunstuitleen Terneuzen serveert
een heerlijke expositie met het the
ma 'eten'. Galerie Inkt Delft leverde
met tien kunstenaars de hoofdingre
diënten. De kunstuitleen voegde daar
Sia Braakman, Hans Luiken, Elsje van
Ree, Riek Sanderse en Herman Thie-
lens aan toe. Het resultaat is een ten
toonstelling om van te smullen.
T/m 1/3. Kunstuitleen Terneuzen, Bel-
lamystraat 26a. Di. t/m vr. 13.00
-17.00 uur, za. 10.00 - 14.00 uur.
Op zoek naar de ziel van vooral
vrouwen
Annemieke Visser was na haar studie
aan de Rietveldacademie jarenlang
docent, onder andere aan het voor
malige Zeeuws Instituut voor Kunst
zinnige Vorming. Sinds 2009 gaat al
haar tijd zitten in schilderen en rei
zen. Van de mensen, vooral vrouwen
en kinderen die zij ontmoet, maakt
Visser aansprekende portretten.
T/m 2/3. Haentje te Paart, Spanjaard
straat 19, Middelburg. Do, za. en zo.
14.00 - 16.30 uur en op afspraak
Grappige en geheimzinnige tafels
om naar te kijken
Ontwerper Jan Willem Zuidhoek
maa"kt sinds 2007 van restmateriaal
'tafels' van 25 bij 25 bij 37,5 cm. In
middels is hij toe aan nummer 107.
Elke tafel heeft een eigen identiteit.
Sommige zijn grappig, andere ge
heimzinnig. Samen vormen ze het Ta
felvolk'. Het Moment is pleisterplaats
voor 7 verrassende objecten.
T/m 29/3 Galerie het Moment, Post-
straat 28-30, Zierikzee. Wo. t/m za.
11.00- 17.00 uur
Veel werk op weinig vierkante
meters
Meer dan 20 kunstenaars tonen één
en soms twee kleine werken in de
kleine kelderruimte van Mon Capitai-
ne. Naast een video van Jan van Mun
ster is er een gevarieerde, steeds wis
selende verzameling tekeningen, schil
derijen, foto's, sculptuur en objecten.
Ze zijn vaak bescheiden van formaat
en verleiden tot nauwkeurig kijken.
T/m 30/3. Mon Capitaine, Mon Capi-
taine, Kinderdijk 56, Middelburg. Zo.
14.00- 17.00 uur
Onthullende visie op decor
Winterspelen
De Olympische Winterspelen vinden
in 2014 plaats in Sotsji, een subtropi
sche badplaats, vlakbij de gewelddadi
ge Noord-Kaukasus. Sinds 2009 wer
ken fotograaf Rob Hornstra en schrij
ver Arnold van Bruggen aan een docu
mentaire over dit conflictgebied. The
ma's als corruptie, geweld, terrorisme
en toerisme vormen de rode draad.
T/m 2/3 2014. FotoMuseum, Waalse-
kaai 47, Antwerpen. Di. t/m zo. 10.00
-18.00 uur.
MHHH
3
Ongedateerde kranten zwerven door het 'atelier'.
Ook dit serene beeld is niet wat het is.
Manders looft de verbeelding
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
T/m 23/3. De Vleeshal, Markt, Middelburg. Di.
t/m zo. 13.00 - 17.00 uur