Nistrië, het land
van de neuzen
2 BUITEN
Als je het plaatsnaambordje mist, weet je niet dat je in Brig-
damme bent beland. Op een kleine wegversmalling na is er
geen verschil met de vorige kilometers weg. Het wegdorp ligt
aan de Noordweg, tussen Middelburg en Sint Laurens in. Al
hoewel het gehucht niet echt opvalt, is het toch van redelijk
formaat: er staan zo'n 250 woningen en het heeft ongeveer
600 inwoners.
Een bekende familie op Brigdam-
me is de familie Schmitz. Vader
Hans wordt ook wel de burge
meester van Brigdamme ge
noemd. Hans heeft geen idee
waarom hij zo genoemd wordt:
„Ik heb het weieens horen
waaien, maar de reden weet ik niet. Mis
schien omdat ik een aantal panden heb, hier
in Brigdamme."
Brigdamme is voor het gezin de ideale woon
plaats, vader Hans doet het woord: „We wo
nen hier heerlijk landelijk, maar toch in de
stad. 's Avonds zie je de vuurtoren van West-
kapelle. Ja, het is echt heel mooi hier." Hans
en zijn vrouw Miep zijn expres op zoek ge
gaan naar een huis in Brigdamme: „Voor ons
is dit echt 'de plek', we wilden per se aan de
Noordweg wonen en hebben pas ons droom
huis gebouwd hier een stukje verderop.
Hans lacht en zegt: „Het is een echte burge
meesterswoning geworden."
In de veertig jaar dat Hans en Miep in Brig
damme wonen is er wel het een en ander
veranderd. „Toen we hier kwamen wonen
was er een slager, kruidenier, bakker en een
winkeltje met boerengoed. Inmiddels is alles
verdwenen, daardoor is het wel een stuk
minder levendig. Wij zijn hier nu het enige
bedrijf." Dat er geen voorzieningen meer
zijn maakt voor de familie Schmitz niet uit,
op de fiets ben je zo in Middelburg. De mees
ten in het dorp zijn vooral op Middelburg of
Sint Laurens gericht. „Bijna niemand hier
voelt zich nog écht Brigdammer. De mees
ten zeggen zelfs dat ze in Sint Laurens wo
nen, omdat toch niemand Brigdamme kent.
De ouderen hadden dat nog wel, maar daar
van zijn de meesten inmiddels weg." De
voormalige heerlijkheid wordt tegenwoor
dig dan ook vaak als onderdeel van Sint Lau
rens beschouwd (wat door sommigen weer
als onderdeel van Middelburg wordt be
schouwd).
Het middeleeuwse plekje was vroeger een
zelfstandige parochie. Vanaf 1562 zette het
verval in: de kerk brandde af en werd niet
meer opgebouwd. Het vuur werd aangesto
ken door de West-Souburger Leunis Dom
mis. Deze man stal een hemd van een land
man in Brigdamme, waar hij mogelijk in
dienst was. De bestolene kreeg daar lucht
van en nam het kledingstuk weer in bezit.
Uit woede daarover kwam Leunis Dommis
tot zijn daad. Hij werd ter dood veroordeeld
en is hangende aan een staak levend in
brand gestoken.
Zoon Dominic woont tegenover de plek
waar ooit de kerk heeft gestaan. Hij was
nieuwsgierig en heeft het hele verhaal wel
eens opgezocht: „De ruïne is pas gesloopt in
de Tweede Wereldoorlog om de nabijgele
gen bunkers mee te bedekken. Er lag ook
een kerkhof bij de kerk, hier speelden we
vroeger altijd. We kwamen voortdurend
thuis met oude botten en bij de buurman la
gen hele skeletten, het kerkhof is gewoon
nooit geruimd. Het klinkt best luguber,
maar voor ons was dat heel normaal." Inmid
dels is er niks meer van te zien: op het oude
kerkhof is een peuterspeelzaal gebouwd.
Dominic en zijn vriendin Christel hebben
het goed naar hun zin op Brigdamme: „Ik
zou hier nooit meer weg gaan. Het is hier
lekker rustig en je bent overal dichtbij. Je
ziet de duinen van Dishoek liggen en je hebt
hier volop de ruimte om dieren te houden."
Ook Christel vindt het goed toeven in Brig
damme: „Ik kom zelf uit Middelburg, maar
hier kijk je tenminste niet bij de buren in de
tuin. Het is heerlijk hier."
Brigdamme
door Matthanja Schipper
Het wegdorp ligt tussen Sin laurens en Middelburg, foto Matthanja Schipper
Spelen op het oude kerkhof
De stolp 't Rietbosch
aan de Slikweg bij
Serooskerke in het
laagland van
Schouwen. Deze was
van de familie
Dalebout en is later
afgebrand,
foto uit 1908
afkomstig uit
familiebezit.
Wanneer je het plaatsnaambordje mist, weet je niet dat je in Brigdamme bent beland, foto Matthanja Schipper
