iM.
Werkloos
op jacht
naar een
medaille
'Belachelijk: brons voor
i Ui
66 Het winnen van de
Elfstedentocht lijkt
me het ultieme
gevoel. Maar dit
komt in de buurt
30 SPORT
Zijn coach zei het hem al jaren: je bent
beter dan Sven Kramer. Gisteren werd
Jorrit Bergsma olympisch kampioen.
•5 r.
m
Wiist loot tegen Sablikova
Ireen Wiist moet het vandaag op de 5 kilometer opnemen
tegen een tegenstandster van formaat. Ze start in de ze
vende rit tegen regerend olympisch kampioene Martina
Sablikova. Yvonne Nauta neemt het in de achtste en
laatste rit op tegen de Duitse veterane Claudia Pechstein.
Carien Kleibeuker komt als eerste Nederlandse in actie.
Ze treft in rit vijf de Japanse Masako Hozumi. De 5
kilometer voor vrouwen begint om 14.30 uur Nederland
se tijd.
Esmé Kamphuis weet nog precies
hoe ze zich voelde, vorig jaar op
het WK bobslee in Sankt Moritz.
Zesde werd ze, op vijftien hon
derdsten van het brons. „Dat wil
ik nooit meer meemaken."
De pilote wist al snel wat er
moest gebeuren: baan opzeggen
en alles op de sport zetten. Zij
zelf, maar ook remster Judith Vis.
En dat is nogal wat. Beiden had
den hun droombaan gevonden.
„Ik was chemisch analist bij
DSM", zegt Vis. „Het was alles
wat ik zocht. De beslissing om
daar te stoppen moest heel snel
genomen worden en daar heb ik
het heel moeilijk mee gehad."
Maar de combinatie van topsport
en topbaan ging niet langer, zegt
Kamphuis (30). „Ik wil in maart
terugkijken op Sotsji en denken:
ik heb er alles aan gedaan. Wat de
uitslag ook wordt. Maar als we
vierde worden op twee honderd
sten zou ik het mezelf nooit heb
ben vergeven als ik het niet had
gedaan."
De geboren Zwolse werkte op de
afdeling gynaecologie/ verloskun
de van het Amsterdamse Sint Lu
cas Andreas Ziekenhuis. „Abso
luut mijn tweede passie. Maar we
hebben een unieke kans op een
bobsleemedaille."
Dat bleek gisteren na de eerste
twee runs. Kamphuis en Vis
staan zesde. Het gat met de num
mer vier is klein. Voor die zo ge
wenste medaille zal het vandaag
nog beter moeten. Hoe dan ook,
het gevoel van: had ik die baan
maar opgezegd, kunnen ze nooit
krijgen.
Er was eens een dag, een
s jaar of vijf geleden. Een dag
waarop Jillert Anema een jonge
man zag schaatsen. Een schaatser
met een niet zo geweldige tech
niek. Maar Anema zag er wel wat
in. Die jongen moest hij in zijn
ploeg hebben. Vijfjaar later is Jor
rit Bergsma olympisch kampioen
op de 10 kilometer.
Jillert Anema is een rekenmees
ter. Hij observeert, kijkt naar be
wegingen op het ijs en vergelijkt.
Hij schat op basis van trainingen
de fysieke vermogens van een
schaatser in, laat daar wat variabe
len op los en komt dan met de
tijd die mogelijk is voor de desbe
treffende schaatser. Vaak zit hij er
dicht in de buurt.
Dus wist Jorrit Bergsma gisteren
precies wat hem te doen stond op
de 10 kilometer. Onder de 12.47
duiken en dan was de olympische
titel van hem. Sneller zou Sven
Kramer volgens zijn coach niet
zijn.
Jorrit Bergsma is een bescheiden
jongen. Maar wat Anema zegt,
komt wel vaak uit. Dus wist Bergs
ma toen hij gisteren in een werke
lijk sublieme rit naar de snelste
tijd ooit op een laaglandbaan
schaatste dat de olympische titel
naar hem knipoogde. Het score
bord gaf immers 12.44,45 aan. En
ja, zijn coach roept al jaren dat
zijn mannen sneller zijn dan Sven
Kramer. Dus waarom zou het niet
gebeuren?
Hij voelde zich de hele week al
goed. Het chagrijn van de misluk
te 5 kilometer, schudde Jorrit
Bergsma snel van zich af. De 10 ki
lometer was zijn afstand, dat was
er de afgelopen jaren wel inge
stampt door zijn coach. Zoek die
cadans, kom in de roes. Vaak liet
Bergsma zich afleiden. Door zijn
tegenstander, door juichend pu
bliek. Dan raakte hij uit zijn rit
me. Maar juist op het olympische
ijs van Sotsji klopte bijna alles.
Precies zoals zijn coach al jaren ge
leden voorspelde.
Vier jaar geleden bekeek Jorrit
Bergsma de mislukte olympische
rit van zijn rivaal Sven Kramer op
de televisie bij een vriend in Kam
pen. Het leek Bergsma ook wel
wat om een keer naar de Winter
spelen te gaan. Dat was weer eens
wat anders dan altijd maar ver
geefs wachten op de Elfsteden
tocht, het ultieme doel van de ma
rathonschaatser.
Pogingen om voor Kazachstan
naar Vancouver te gaan, strand
den. Een kwart miljoen dollar,
een appartement in het centrum
van Astana en een luxe wagen
voor de deur waren hem in het
vooruitzicht gesteld bij het beha
len van olympisch goud. Het pas
poort werd gedrukt, maar hij ont
ving het nooit.
De olympische droom bleef. Zijn
coach bleef Jorrit Bergsma voor
houden dat hij olympisch kam
pioen zou kunnen worden. Hij
herhaalde zijn woorden keer op
keer. Jij bent sneller dan Sven, jij
bent de beste.
Toen Bergsma gisterochtend op
stond, wist hij het. Daar stond Jor
rit Bergsma en die zou 's avonds
wel eens als olympisch kampioen
onder de lakens kunnen kruipen.
Natuurlijk kende hij het verhaal
van de foute wissel die Sven Kra
mer vier jaar geleden de gouden
plak kostte. Leuk en aardig vond
hij dat wisselverhaal. Maar moest
hij, Jorrit Bergsma, dat zielig vin
den? Nee, hij had geen zin om
mee te werken om van dat ver
haal een sprookje te maken. Hij
was in Sotsji voor zichzelf, niet
om een verhaal van een ander
mooi te maken.
Dus legde hij zijn beste rit op het
ijs en plofte neer op een bankje
op het middenterrein. Daar beleef
de Bergsma zijn spannendste mi
nuten ooit. Kramer begon voortva
rend, dook onder de tijd. Bergsma
durfde niet te kijken. Zenuwslo
pend. Totdat de bel ging. Toen
wist hij dat de buit binnen was.
De titel die hij alleen voor het
winnen van de Elfstedentocht wil
inruilen. „Het winnen van de Elf
stedentocht lijkt mij het ultieme
gevoel", zei Bergsma. „Maar dit
komt wel aardig in de buurt,
hoor."
Het is zijn vierde medaille in vijf
Olympische Spelen. Maar hoe er
varen de 37-jarige De Jong ook is,
hij reed de 10 kilometer gisteren
tactisch bekeken als een pupil.
„Ik had van de week de 5 kilome
ter geanalyseerd en dacht dat ik
de slagen op het rechte eind kort
moest houden, in een hoog ritme
moest rijden. In de training reed
ik met gemak tien rondjes 30
blank. Ik dacht dat ik stukken be
ter zou zijn dan Jorrit. En dus ook
dan Sven. Maar ik sloeg door, reed
te korte slagen. Ik heb mijn tech
niek aangepast en dat had ik niet
moeten doen. Het was overleven.
Ik baal dat zij een wonderrit rij
den en ik niet."
Aan de andere kant, vierde was
ook niets geweest. „Dan had je
het gevoel gehad dat je vier jaar
voor niks had gewerkt. Door te
vechten, vechten en nog eens te
vechten heb ik uiteindelijk toch
Lee en Swings achter me gehou
den. Ik doe straks die medaille
5.000 METER
HHHMi
door Rik Spekenbrink
sy| Na de eerste twee runs van
lit I gisteravond staan de
Nederlandse bobsleesters Esmé
Kamphuis en Judith Vis zesde. Het
gaatje met de nummer vier is een
tiende.
Bescheiden
kampioen
door Johan Stobbe
Judith Vis (links) en Esmé Kamp
huis foto VI Images
Sven Kramer feliciteert Jorrit Bergsma (links), foto VI Images
door Rik Spekenbrink
Jorrit Bergsma
Bob de Jong nam het de bui
tenlanders kwalijk dat zijn
tijd van 13.07,19, naar eigen zeg
gen een baggerrit, genoeg was
voor brons. „Belachelijk. Maar
goed, ik ben blij. Zeker als je het af
zet tegen de emotie bij Sven. Deze
medaille gaat bij mijn collectie."