■:n
De Zeeuwse bo
dem wordt droger
en zouter. Driftig
wordt gezocht naar
manieren om zoet
water op te slaan.
tt Zeeland is voor ons
een proeftuin. Hier
testen we en die
maatregelen kunnen
we exporteren
24 ZEELAND
ZOET WATER
i:
r%*
»§ïfA
9F
jsmu*
►V»/>
4,4
*>*^i
s* v
r*/
VV
M- V
-h
e uien, aardappels
en perenbomen
moeten steeds
meer moeite doen
om aan zoet water
te komen. Niet al
leen is er vaker een
tekort aan, ook het zoute water in de
bodem rukt op. Gebeurt er niets, dan
kan dat wel eens funest zijn voor de
landbouw in Zeeland.
Kennisinstituut Deltares, boeren en
andere organisaties werken samen aan
oplossingen. Onder de naam Go-Fresh
vinden nu drie proeven plaats met
technieken om de hoeveelheid zoet
water in de bodem te vergroten.
Eigenlijk is lang gedacht dat Zeeland
moet leren leven met het steeds zou
ter worden van de bodem, steekt on
derzoeker Esther van Baaren van Delta
res van wal. „Maar door nieuwe inzich
ten zijn we erachter gekomen dat dat
niet hoeft. Er bestaan technieken om
de schade aan gewassen door droogte
en verzilting te verminderen."
Computermodellen voorspellen dat
als het klimaat verandert er minder
zoet water in de bodem blijft. Hoeveel
hangt af van het gekozen scenario.
„Veel is daar nog niet over te zeggen,
weet geohydroloog Gualbert Oude Es
sink van Deltares. „Maar we weten
wel zeker dat de weersextremen toe
nemen."
Nu wordt bij grote buien al het over
tollige regenwater de polder uitgema-
len, terwijl de gewassen in periodes
van droogte snakken naar water. „Zon
der maatregelen wordt het moeilijker
om in Zeeland te boeren. Er moet wat
gebeuren."
Deltares is een jaar of tien geleden be
gonnen met het bedenken van oplos
singen voor verdroging en verzilting.
Gewapend met die kennis onderzoekt
een consortium van Deltares (leiding),
Alterra, KWR, HZ University of Ap
plied Sciences en Acacia welke maatre
gelen ervoor kunnen zorgen dat lokaal
meer zoet water beschikbaar is.
Van Baaren: „Je zou ook kunnen den
ken aan de bouw van grote bassins op
percelen om water op te slaan. Maar
dat kost veel hectares. Daarom kijken
we naar de derde dimensie: we gaan
de diepte in."
Sinds een jaar vinden op Walcheren,
Zuid-Beveland en Schouwen-Duive-
land proeven met verschillende tech
nieken plaats. Bij alle projecten wordt
op verschillende manieren in perio
den van veel regenval water opgesla
gen voor gebruik in droge perioden.
Go-Fresh bestaat uit drie projecten: de
Kreekrug infiltratieproef (Serooskerke,
Walcheren), Freshmaker (Ovezande)
en Drains2buffer (Kerkwerve).
Het duurt nog zeker vier jaar voordat
Deltares kan zeggen of de technieken
technisch en economisch haalbaar
zijn. Momenteel liggen nog veel vra
gen open. Zowel op technisch vlak, als
op het gebied van wet- en regelgeving.
Zo zijn er nu te strenge eisen aan het
infiltreren van water. Van Baaren:
„Het ministerie van Infrastructuur en
Milieu heeft het initiatief genomen
om voor deze proeven te kijken wat er
aan de wet- en regelgeving verandert
moet worden."
De eerste resultaten zijn veelbelovend.
Maar de wetenschappers blijven voor
zichtig. „We hebben meer tijd nodig
om te meten of dat wat we hebben be
dacht in de praktijk ook gebeurt. Die
tijd is nodig om de invloed van het
weer uit te kunnen sluiten."
Duidelijk is wel dat de eerste resulta
ten zo veelbelovend zijn, dat de kennis
al wordt geëxporteerd. Oude Essink:
„Zeeland is voor ons een proeftuin.
Hier testen we het en die maatregelen
kunnen we exporteren."
Inmiddels wordt de kennis toegepast
in onder andere Singapore, de Mekong
Delta en Bangladesh. „We ontwikke
len als kennisinstituut samen met on
dernemers, overheden en andere part
ners een systeem. Zeg maar een koffer
tje vol met modellen, concepten en
technieken", zegt Oude Essink. „We
schrijven wereldwijd in op projecten.
De Zeeuwse kennis kunnen we niet
één op één toepassen. In het land waar
we aan de slag gaan is de grond en de
waterkwaliteit anders. Maar we ma
ken gebruik van de kennis die we in
Zeeland hebben opgedaan en kijken
wat we kunnen toepassen."
1
v?i
f'
'js
f?
Hoe bloemkool nog
jaren kan groeien
door Jeffrey Kutterink
Geohydroloog Gualbert Oude Essink
van Deltares
Gualbert Oude Essink van Deltares
Onderzoeker Esther van Baaren
van Deltares
Meer info: www.go-fresh.info
