Het Kleine Zeeuwse Landschap ligt in Wissenkerke
7
duurzame dorpen
4 BUITEN
Kramerlezing
Aan de rand van een vergrijzende samen
leving ligt een klein dorp in een uitge
strekte plattelandsgemeente. Eens per
twee uur stopt er een bus. Wie er niet
'eentje van hier' is, krijgt niet zo makke
lijk iets in beweging.
Toch werkt Stichting Duurzaam Groede
aan 'volhoudbaarheid'.
Missie: het masseren van de massa.
Het is een pittoresk en
artistiek dorp. Het
ademt onmiskenbaar
een Vlaamse sfeer. De
kleine huizen hebben
schilderachtige gevels
en de geneugten van
de kust zijn voelbaar dichtbij, zelfs
nu, in de uitlopers van de winter. En
niet alleen de toeristische websites
roemen de vele Bourgondische uit
spanningen in de smalle straten.
Want aan het marktplein rondom de
grote kerk, lacht Jaap Verherbrugge
(59)- het hoogseizoen is het hier
één groot terras. Ze brouwen hun ei
gen bier. En als je goed wilt eten,
hoef je nergens anders meer naar
toe." Hij is bestuurslid en penning
meester van Stichting Duurzaam
Groede en treedt ook als woordvoer
der op voor de andere zeven bestuurs
leden. Hij wijst omhoog: „En met de
kerk is het ooit begonnen."
In grote lijnen schetst hij de geschie
denis van de driebeukige hallenkerk,
die oorspronkelijk katholiek was. Na
een aantal woelige eeuwen met oorlo
gen, waterschade en zelfs een afge
brande torenspits, werd het de laat
ste jaren voor bezoekers te gevaarlijk
om erbinnen te treden en is de monu
mentale blikvanger eerst in 1976 en
onlangs in 2010 gerestaureerd.
„Het schoot indertijd niet op met het
geld voor de renovatie", zegt Verher
brugge. „Wafels bakken, kaarsen trek
ken, kantklossen, koffie schenken.
We hebben op een gegeven moment
maar iets anders bedacht: de kerkto
ren tijdelijk inpakken in witte doe
ken, zoals de Bulgaarse Christo dat
wereldwijd met bruggen en gebou
wen deed. Om media-aandacht te ge
nereren en geld in te zamelen." Hier
toe zaten de vrouwen uit het dorp
wekenlang zo'n 1.000 m2 beddenla
kens aan elkaar te naaien. Het leverde
landelijke bekendheid op en naast
particuliere schenkingen ook een
rijkssubsidie. De Grote Kerk van
Groede kan sindsdien weer jaren
mee.
„Zo zijn er nieuwe samenwerkings
verbanden ontstaan", vertelt Verher
brugge. „Vervolgens keken we om
ons heen. We konden vast meer gaan
organiseren."
Vrijwel aansluitend ontstaat er een
werkgroep. Ze kiezen voor het thema
duurzaamheid. Om de doelstellingen
breder te formuleren en tot een beter
bestuurbare organisatie te komen,
richten ze in 2013 een stichting op.
De bestuursleden, in de leeftijd van
52 tot 72 jaar, zijn eveneens vertegen
woordigd in de verschillende werk
groepen die de gebieden voeding,
energie, mobiliteit, sociale cohesie en
educatie bestrijken. Verherbrugge:
i 'A,
„We zijn in totaal met zo'n vijftien
personen die in wisselende samen
stellingen in kortdurende program
ma's participeren."
Een belangrijke taak voor de stich
ting is: informeren en voorwaarden
scheppen, vindt hij. En geeft toe dat
tegenwoordig bijna alles met een
duurzaam sausje overgoten lijkt. Zelf
heeft hij meer met het Zuid-Afrikaan
se woord 'volhoudbaar': „Je houdt
vol, en je maakt het houdbaar. Je
draagt het door. Wij willen het na
denken stimuleren."
De stichting timmert beleidsmatig
en instruerend aan de weg. Pagina
grote advertenties in huis-aan-huis-
bladen kondigen beurzen en sympo
sia aan. Het Duurzaam Weekeinde
Groede in maart 2013 trok bezoekers
uit de wijde omgeving. Verherbrug
ge: „Professionaliteit is belangrijk.
Met sprekers als Pepik Henneman
(van Meneer de Leeuw) en Rietje
van Dam-Mieras (hoogleraar duur-
zaamheidskunde) kun je helder van
gedachten wisselen over groene ener
gie." Verder zijn er gezamenlijk zon
nepanelen ingekocht; woningen ver
beterd volgens het energie prestatie
advies (EPA) en hiertoe collectieve
kortingen bij gemeente en leveran
cier bedongen; is er volgens het ECO
21 systeem aan het dorp een groene
vlag uitgereikt en konden verschillen
de huiseigenaren met thermografi-
sche scans de warmte zien weglek
ken via hun dakpannen, ventilatiepij-
pen, bovenraampjes, brievenbussen
en kattenluikjes.
Om verder te kunnen met duurzaam
heid, moet je eigenlijk de sociale co
hesie versterken, volgens Verherbrug
ge. „Maar al woon je hier veertig jaar
en spreek je goed plat, je bent d'r
tóch nooit eentje van hier." En dat
lijkt voorlopig toch nog het criterium
te zijn, zelfs rondom duurzaamheid,
hoewel hij de -verschillende groepen
langzaam en schoorvoetend op el
kaar ziet toekomen.
Ze vergaderen als bestuur eens per
zes weken. En 'volhoudbaarheid'
blijkt in Groede niet bepaald onhoud
baar. „Informeel overleg is er ook",
grinnikt Verherbrugge. „We zien el
kaar natuurlijk vaker. In het dorp, op
het strand. Of hier, bij de kerk."
Voor meer informatie:
zaamgroede.nl
www.duur-
1JT
Kinderen van basis
school De Vliete spe
len bij de tipi en de
vliedberg in de tuin
achter hun school,
foto's Lex de Meester
De Zeeuwse Milieu Federatie (ZMF)
en het provinciale
onderzoeksinstituut SCOOP houden
op vrijdag 21 maart de Thijs
Kramerlezing. De lezing is vernoemd
naar Thijs Kramer (1955-2006), die
zich in organisaties en
provinciebestuur voor natuurbelangen
inzette. Omgevingspsycholoog Agnes
van den Berg van de Universiteit
Groningen neemt deze keer de lezing
voor haar rekening. Ze vertelt waarom
natuur voor iedereen van belang is.
Aanvang 13.30 uur in de Zeeuwse
Concertzaal in Middelburg.
Informatie:
www.dethijskramerlezing.ril.
In de serie 'Groen leven' wordt in
aanloop naar de lezing elke woensdag
aandacht besteed aan natuur dichtbij.
f- I
Groede wil meer dan
een rondje om de kerk
door Jacoline Vlaander
Zicht op Groede.
