Uitbreiding zorgboerderij
Raad stuurt Louwrink op missie Meevaller leidt niet tot
om te besparen op groenonderhoud verlaging rioolhefTing
26 BEVELANDEN en THOLEN
EERSTE WERELDOORLOG
Soldaat Marien Wandel bewaakte
de grens van 'neutraal Nederland'
blijkt gOllden greep tijdens de Eerste Wereldoorlog.
EF
PSMlü
mmÊÊMM
Jan Bezemer van Stichting Op je
Gemak heeft het gedaan. Ander
half jaar geleden verhuisde hij
van Kapelle naar Yerseke. Na zes
jaar werd het achtererf van zijn
ouders te klein voor de groeiende
groep kinderen. Aan de Molhoek -
seweg in Yerseke kon hij een
groot terrein met stallen, weiland
en binnen- en buitenbak huren
waar de stichting wel verder kon
groeien. De stap werd beloond. In
middels lopen er zo'n zestig cliën
ten en 'gewone' lesklanten rond,
die begeleid worden door een
team van tien a twintig vrijwilli
gers en professionals.
De drukste momenten zijn de
woensdagen en vooral de zaterda
gen. „Dan loopt hier alles door el
kaar heen. Kinderen met een zorg
vraag, maar ook hun vriendjes of
vriendinnetjes zijn welkom. Om
te lessen of gewoon om te spe
len", zegt Bezemer.
Volgens hem is het juist van be
lang dat kinderen met bijvoor
beeld ADHD of autisme tussen
anderen lopen. „Dan kan ik bij
voorbeeld aan het vriendinnetje
vragen of het klopt dat het meisje
op school altijd alleen is."
Bij Op je Gemak draait het vooral
om de twaalf paarden en pony's.
Kinderen zijn bezig met de ver
zorging, krijgen rijlessen of gaan -
vooral in de zomer - dagtochten
maken met de huifkar. Onlangs is
Op je Gemak aangesloten bij
stichting Samenwerkende Zorg-
boeren Zuid. Ondanks dat Op je
Gemak meer op een manege dan
op een boerderij lijkt, worden
door de kinderen heel wat boeren-
klussen opgeknapt. „Je mag kinde
ren niet op een trekker laten-rij
den, maar ze mogen wel met een
paard het land bewerken."
De aansluiting bij Zorgboeren
Zuid heeft nog een ander voor
deel. Sinds de overheid geen per
soonsgebonden budgetten voor
minder dan tien uur verstrekt, ko
men bijna geen nieuwe 'pgb-kin-
deren' meer bij Op je Gemak. Im
mers, de doelgroep zijn thuiswo
nende kinderen die net wat extra
begeleiding nodig hebben door
eens in de week of in de veertien
dagen zich uit te leven op de ma
nege. „Deze kinderen komen nog
wel in aanmerking voor de zoge
heten zorg in natura. Omdat we
nu zijn aangesloten bij Zorgboe
ren Zuid, kan het zorgkantoor de
ze zorg ook bij ons inkopen."
Tonny Brugge bewaakte als
dienstplichtig soldaat de grens in
Zeeuws-Vlaanderen tijdens de
Eerste Wereldoorlog. Hij stond
tussen september 1914 en het
eind van de oorlog onder meer bij
de landsgrens ter hoogte van
Sluis, Axel, Hulst en Zuiddorpe.
Marien Wandel was één van de
vele dienstplichtigen en beroeps
soldaten, die langs de grens pa
trouilleerden om de Nederlandse
neutraliteit te waarborgen en
smokkelaars dwars te zitten. Maar
van die duizenden soldaten zul
len er niet veel een dagboek heb
ben bijgehouden. Marien deed
dat wel en hij bewaarde boven
dien de schriften waarin hij zijn
belevenissen optekende.
Niet alleen koningin Wilhelmina
kreeg later een mooi ingebonden
boek met alle dagboekaantekenin
gen, maar ook kinderen en klein
kinderen ontvingen een exem
plaar.
De schriftjes zijn tot op de dag
van vandaag bewaard en zijn in
het bezit van jongste zoon Nico.
Zijn oom zal de cahiers te zijner
tijd aan een museum overdragen,
verwacht Tonny. „Marien heeft 21
kleinkinderen, dus wie zou je het
moeten geven? Voor die kleinkin
deren heb ik de geschriften ge
scand en in een boek gebonden.
Bovendien heb ik de aantekenin
gen van Marien overgetikt en er
hier en daar gangbaar Nederlands
van gemaakt."
Nazaten kunnen dus makkelijk
kennisnemen van de belevenis
sen van Marien. Leden van de
Oudheidkundige Kring De Vier
Ambachten werden het afgelopen
jaar in vier afleveringen van hun
'Bulletin' ook deelgenoot ge
maakt van de (Oost-)Zeeuws-
Vlaamse avonturen van soldaat
Wandel. De belangstelling van de
heemkundigen deed Tonny Brug
ge, die zeifin Waterlandkerkje
woont, beseffen dat de verhalen
van zijn opa voor meer mensen in
teressant kunnen zijn. „Nu er hon
derd jaar na het uitbreken ook in
Nederland veel belangstelling
Het is toch mooi
ais iedereen kan
lezen wat mijn opa
als soldaat aan de
grens meemaakte
voor de Eerste Wereldoorlog is,
leek het me aardig om het dag
boek van opa voor meer mensen
te ontsluiten. Niet zozeer voor in
formatie over het krijgsverloop,
maar vooral om een beeld te krij
gen van het leven in de streek in
die tijd."
Als uit het Schouwse Nieuwer-
kerk afkomstige protestant was
een katholieke processie in Zuid
dorpe voor hem 'een eigenaardig
gezicht'. Ook de Belgische 'vloe
ken' van de Zeeuws-Vlamingen
klinken hem vreemd in de oren.
Maar de 'aan de lopende band uit
gesproken milliars' vloeien grens
bewoners zonder besef uit de
mond, waaruit Wandel de conclu
sie trekt dat ze niet 'Gods onte-
rend' zijn bedoeld.
In de 21ste eeuw wordt in de regio
nog steeds geklaagd over het open
baar vervoer. Maar Wandel was
een eeuw geleden nog heel wat
langer onderweg. Voor een reisje
van Sluis naar Axel gingen de sol
daten - ook al omdat ze niet via
België konden reizen - eerst met
de trein naar Breskens, vandaar
met de boot naar Terneuzen en
vervolgens weer per trein naar
Axel.
Juist omdat Marien Wandel een
scherp oog had voor het militaire
én het burgerlijke leven aan de
grens, wil Tonny de aantekenin
gen van zijn opa voor iedereen
toegankelijk maken. Samen met
een redacteur van De Drukkerij
in Middelburg werkt hij aan een
iets ingekorte, vlot leesbare dag
boekuitgave. Op 4 augustus 1914
vielen de Duitsers België, Luxem
burg en Frankrijk binnen. „Het
zou mooi zijn als rond die datum
een handzaam boek verschijnt."
door Joeri Wisse
Het is de uitkomst van een motie
die dinsdagavond werd ingediend
door Leefbaar Reimerswaal en de
Christenunie. Beide partijen wil
den besparen op de 45.000 euro
die Reimerswaal jaarlijks uitgeeft
aan onderhoud van 'niet gemeen
telijk groen'. De partijen wilden
het college ook opdragen om met
NS Vastgoed, R&B Wonen en
Zorggroep Ter Weel in onderhan
deling te gaan over een vergoe
ding voor het maaien of onder
houden van groen op hun terrei
nen. Dat was met name voor de
SGP een stap te ver. Om toch tot
een meerderheid te komen, kozen
LR en CU eieren voor hun geld
door alleen het slibdepot en de
dijken bij Oostdijk te benoemen.
Voor de betreffende dijkvakken is
de gemeente jaarlijks ruim 4.000
euro kwijt. Staatsbosbeheer ver
goedt daarvan nu nog maar 700
euro. Voor dit bedrag kunnen de
dijken eens per jaar worden gekle
peld. De gemeente maait echter
de dijken en ruimt het maaisel
ook op om te zorgen dat de we
gen langs de dijken veilig blijven.
Het slibdepot kost jaarlijks 14.000
euro aan pacht en maaikosten.
Louwrink gaat, nu de motie is
aangenomen, 'onderzoeken wat
de gemeente met het 12 hectare
metende terrein aan moet. Om
die reden stemde PvdA tegen de
motie. De partij vindt dat het bij
Hansweertenaren geliefde 'rondje
Amos' om het slibdepot onge
moeid moet blijven. Ook het
CDA stemde tegen de motie.
door Joeri Wisse
Onlangs hebben ambtenaren het
rioolplan tegen het licht gehou
den. Conclusie: door vervangen
van riolen te combineren met het
renoveren van bestrating of ver
nieuwen van groenstroken, kan
er flink bespaard worden. Als de
prognoses kloppen, geeft de ge
meente de komende vijf jaar tel
kens zo'n 60.000 euro minder uit.
Marien Weststrate van Leefbaar
Reimerswaal concludeerde hier
uit dat de rioolhefTing de komen
de jaren niet met 3,5 procent maar
hooguit met de inflatiecorrectie
hoeft te worden bijgesteld. Die
conclusie kon wethouder Dieuw
ke Louwrink echter niet delen,
bleek dinsdag in de raadsvergade
ring. Zij wees er op dat het geld
ook van pas kan komen in de re
serve, wanneer een project onver
wacht duurder uitvalt. Louwrink:
„Bij de begroting voor 2015 kunt u
als raad anders beslissen."
Dagboek over
soldatenleven
aan de grens
Jan Bezemer van Stichting Op je Gemak (met hoed) kijkt toe hoe de stal
wordt uitgemest, foto Mechteld Jansen
door Joeri Wisse
YERSEKE - Het getuigt van moed. In
tijden waarin het Rijk morrelt aan
budgetten en regelingen waarmee
kinderen in aanmerking kunnen ko
men voor zorg of begeleiding, be
sluiten als zorgboerderij de stap
vooruit te zetten en uit te breiden.
door René Hoonhorst
WATERLANDKERKJE - De opa van
Kleinzoon Tonny Brugge
KRUININGEN - Wethouder Dieuwke
Louwrink (PvdA) moet om tafel
met Staatsbosbeheer en Rijkswater
staat. Doel: bezuinigen op kosten
die de gemeente kwijt is aan maai-
beurten op terreinen van de organi
saties, respectievelijk het slibdepot
bij Hansweert en de Lavendeldijk
en het Bolwerk bij Oostdijk.
KRUININGEN - Burgers van de ge
meente Reimerswaal moeten de ko
mende jaren telkens 3,5 procent
meer rioolheffing betalen. Dit on
danks een besparing van 300.000
euro die de gemeente op onder
houd van het riool denkt te beha
len door efficiënter te werken.