Hoogspanningslijn Eeuweling nog te jong voor een zorginstelling
66 Het is toch mooi
als iedereen kan
lezen wat mijn opa
als soldaat aan de
grens meemaakte
EERSTE WERELDOORLOG
26 WALCHEREN
Soldaat Marien Wandel bewaakte
de grens van 'neutraal Nederland'
tijdens de Eerste Wereldoorlog.
verrast gemeente
Woonburg krimpt
woningbestand
Vlissingen en Veere
in, maar belooft
betere service en
kwaliteit.
KOUDEKERKE - Walcheren is niet
langer gediend met de bouw van
nieuwe sociale woningen. Nog
meer van die doorsnee huurwo
ningen bouwen, leidt tot leeg
stand. Nu al geldt dat voor de ge
meenten Veere en Vlissingen, op
termijn ook voor Middelburg. Dat
concludeert sociale woningenver-
liuurder Woonburg.
Die corporatie verhuurt op Wal
cheren zo'n 2000 sociale wonin
gen, waarvan 1100 in de gemeente
Veere en 900 in Vlissingen
(Oost-Souburg en Westerzicht).
Dat zijn er meer dan genoeg,
blijkt uit het bedrijfsplan voor de
jaren 2014-2016. Daarin staat: „Als
we de komende jaren niet ingrij
pen, ontstaat een overaanbod aan
sociale huurwoningen."
Daarom laat Woonburg - nu het
complex van 22 nieuwe senioren
appartementen in Serooskerke af
is - de eerstkomende jaren geen
nieuwe huizen meer bouwen.
Hier en daar worden verouderde
huizen nog wel vervangen door
nieuwbouw. Maar per saldo gaat
het daarbij om inkrimping van
het bestand. Zo worden nu in
Oost-Souburg 52 kleinere huizen
gesloopt en vervangen door 45
grotere: veelal huizen waar je ook
in kan blijven wonen met licha
melijke gebreken.
Voor de komende twee jaar staan
nog twee van dat soort operaties
op het programma. Daarbij gaat
het om sloop en vervanging, dan
wel renovatie van respectievelijk
25 en 24 woningen. Directeur Mar
co van der Wel wil nog niet zeg
gen om welke lokaties het gaat,,
omdat de betrokken huurders
nog niet zijn ingelicht, en hij
eerst nog met hen wil overleggen
of zij sloop en nieuwbouw, dan
wel een ingrijpende renovatie pre
fereren.
Woonburg denkt jaarlijks zo'n
zestien leegkomende huurwonin
gen te verkopen, zonodig met een
voordelige regeling voor mensen
die net wat meer verdienen dan
de huurtoeslaggrens van 34.000
euro. Daarnaast worden wonin
gen geschikt, gemaakt voor bege
leid wonen of andere bijzondere
doelgroepen, en blijft Woongoed
fors investeren in onderhoud, ver
betering en energiebesparende
voorzieningen.
De afnemende behoefte aan socia
le huurwoningen heeft volgens
Van der Wel vooral te maken met
de krimp van de bevolking en het
verbod sociale woningen te verhu
ren aan mensen die meer verdie
nen dan 34.000 euro. Al met al is
nu al sprake van een 'vraaguitval'
van twintig procent. Er is wel on
verminderd veel vraag haar hui
zen op specifieke lokaties of van
hogere kwaliteit.
De investeringen van Woongoed
halveren van zo'n 14 naar 7 mil
joen euro per jaar. Directeur Van
der Wel belooft zijn huurders een
verdere verbetering van de servi
ce, onder meer door 'slimmere'
bedrijfsvoering en automatise
ring. Daarmee kan meteen ook
een besparing worden bereikt van
vijftien procent op de bedrijfskos
ten. Die besparing is vooral ook
nodig om hogere rijksheffingen
te kunnen betalen en om lenin
gen versneld af te lossen. Met dat
laatste dekt Woongoed het risico
af dat niet meer kan worden geïn
vesteerd bij oplopende rente.
Tonny Brugge bewaakte als
dienstplichtig soldaat de grens in
Zeeuws-Vlaanderen tijdens de
Eerste Wereldoorlog. Hij stond
tussen september 1914 en het
eind van de oorlog onder meer bij
de landsgrens ter hoogte van
Sluis, Axel, Hulst en Zuiddorpe.
Marien Wandel was één van de
vele dienstplichtigen en beroeps
soldaten, die.langs de grens pa
trouilleerden om de Nederlandse
neutraliteit te waarborgen en
smokkelaars dwars te zitten. Maar
van die duizenden soldaten zul
len er niet veel een dagboek heb
ben bijgehouden. Marien deed
dat wel en hij bewaarde boven
dien de schriften waarin hij zijn
belevenissen optekende.
Niet alleen koningin Wilhelmina
kreeg later een mooi ingebonden
boek met alle dagboekaantekenin
gen, maar ook kinderen en klein
kinderen ontvingen een exem
plaar.
De schriftjes zijn tot op de dag
van vandaag bewaard en zijn in
het bezit van jongste zoon Nico.
Zijn oom zal de cahiers te zijner
tijd aan een museum overdragen,
verwacht Tonny. „Marien heeft 21
kleinkinderen, dus wie zou je het
moeten geven? Voor die kleinkin
deren heb ik de geschriften ge
scand en in een boek gebonden.
Bovendien heb ik de aantekenin
gen van Marien overgetikt en er
hier en daar gangbaar Nederlands
van gemaakt."
Nazaten kunnen dus makkelijk
kennisnemen van de belevenis
sen van Marien. Leden van de
Oudheidkundige Kring De Vier
Ambachten werden het afgelopen
jaar in vier afleveringen van hun
'Bulletin' ook deelgenoot ge
maakt van de (Oost-)Zeeuvvs-
Vlaamse avonturen van soldaat
Wandel. De belangstelling van de
heemkundigen deed Tonny Brug
ge, die zeifin Waterlandkerkje
woont, beseffen dat de verhalen
van zijn opa voor meer mensen in
teressant kunnen zijn. „Nu er hon
derd jaar na het uitbreken ook in
Nederland veel belangstelling
voor de Eerste Wereldoorlog is,
leek het me aardig om het dag
boek van opa voor meer mensen
te ontsluiten. Niet zozeer voor in
formatie over het krijgsverloop,
maar vooral om een beeld te krij
gen van het leven in de streek in
die tijd."
Als uit het Schouwse Nieuwer-
kerk afkomstige protestant was
een katholieke processie in Zuid
dorpe voor hem 'een eigenaardig
gezicht'. Ook de Belgische 'vloe
ken' van de Zeeuws-Vlamingen
klinken hem vreemd in de oren.
Maar de 'aan de lopende band uit
gesproken milliars' vloeien grens
bewoners zonder besef uit de
mond, waaruit Wandel de conclu
sie trekt dat ze niet 'Gods onte-
rend' zijn bedoeld.
In de 21ste eeuw wordt in de regio
nog steeds geklaagd over het open
baar vervoer. Maar Wandel was
een eeuw geleden nog heel wat
langer onderweg. Voor een reisje
van Sluis naar Axel gingen de sol
daten - ook al omdat ze niet via
België konden reizen - eerst met
de trein naar Breskens, vandaar
met de boot naar Terneuzen en
vervolgens weer per trein naar
Axel.
Juist omdat Marien Wandel een
scherp oog had voor het militaire
én het burgerlijke leven aan de
grens, wil Tonny de aantekenin
gen van zijn opa voor iedereen
.toegankelijk maken. Samen met
een redacteur van De Drukkerij
in Middelburg werkt hij aan een
iets ingekorte, vlot leesbare dag
boekuitgave. Op 4 augustus 1914
vielen de Duitsers België, Luxem
burg en Frankrijk binnen. „Het
zou mooi zijn als rond die datum
een handzaam boek verschijnt."
KRABBENDIJKE - Het gemeentebe
stuur van Reimerwaal is 'onaange
naam verrast' door het aangepaste
tracé van de nieuw aan te leggen
38okV-hoogspanningslijn door
Zuid-Beveland.
Dat liet wethouder Jaap Sinke
(SGP) dinsdagavond weten. De
lijn komt veel dichter bij het dorp
dan in eerdere plannen.
Volgens Sinke hebben de plannen
en de uitleg op de voorlichtings
avond in de Meiboom voor veel
maatschappelijke onrust gezorgd.
Om de raad zo goed mogelijk te
informeren heeft het college Ten-
net en het ministerie van EZ uit
genodigd om in de raadszaal uit
leg te geven en vragen te beant
woorden
VLISSINGEN - Dolf van Oppen
vindt dat hij nog veel te jong is
om naar een verzorgingstehuis te
gaan. Als zijn familie voorzichtig
vraagt of hij niet naar een dergelij
ke instelling wilt gaan, vraagt hij
'wat moet ik bij al die oudjes
doen', zo vertelde gisteren doch
ter Addy van Oppen.
Ze moest er zelf ook om lachen
toen ze dat vertelde. Want haar va
der werd gisteren honderd jaar en
is dus ook al redelijk op leeftijd.
Maar oud voelt hij zich nog hele
maal niet, zo verzekerde ze. Hij
woont nog steeds zelfstandig in
zijn woning aan Boulevard de
Ruyter. Hij heeft wel hulp van
Zorgstroom. Al zijn 'meisjes', zo
als hij de medewerksters van de
thuiszorg noemt, kwamen gister
middag naar de Gevangentoren
om Dolf van Oppen te feliciteren
met zijn eeuwfeest.
Van Oppen was tot zijn pensione
ring, bijna een halve eeuw gele
den, rayonmanager bij Verkade.
In zijn vrije tijd besteedde hij veel
tijd aan zijn. passie zwemmen en
zeilen. Zo was hij jarenlang voor
zitter van zwemclub De Schelde
in Terneuzen en trainde hij het
waterpoloteam en de reddings
zwemmers.
Hij woont nu al weer 55 jaar sa
men met zijn vrouw aan de Boule
vard.
Huurhuizen
genoeg op Dagboek over
Walcheren soldatenleven
aan de grens
door Henk Postma
door René Hoonhorst
WATERLANDKERKJE - De opa van
Kleinzoon Tonny Brugge
De honderdjarige Dolf van Oppen
samen met zijn achter-achterklein
dochter Jenna die binnenkort
twee jaar wordt, foto Ruben Oreel
