Compleet
verzorgd
Export in
DDR onder
dwang
gemaakt
probleem dreigt als we geen respijt krijgen'
44 Straks zitten alle
ouderen achter
de geraniums
te wachten
op de dood
IN HET NIEUWS 3
Ga naar Kras.nl/allegro
of bel 0900-9697 15 cpm
De politieke gevangenen werden
onder meer gedwongen brood
trommels en onderdelen van lam
pen te maken. Die spullen wer
den dan via tussenbedrijven goed
koop doorverkocht aan Nederland
se bedrijven als Hema (oranje
broodtrommels), Philips (onder
delen voor lampen), C&A (dames
panty's) en Wehkamp (meubels).
Eerder deze week bleek uit de stu
die Knastwareför den Klassenfeind
(Gevangeniswaar voor de klassen-
vijand) al dat tientallen grote
West-Duitse bedrijven als Volks
wagen en Aldi indirect profiteer
den van de dwangarbeid. In 2012
werd al bekend dat Ikea ook van
het systeem profiteerde.
De DDR kende tijdens haar be
staan (1949-1990) tienduizenden
politieke gevangenen. Dat waren
vooral Oost-Duitsers die het on
eens waren met de communisti
sche machthebbers of naar het
Westen wilden vluchten.
Ook reguliere gevangenen moes
ten dwangarbeid verrichten. Ze
kregen nauwelijks geld voor hun
werk. De staat verdiende er per
jaar 200 miljoen Duitse Marken
aan. Historici stellen dat de afne
mende bedrijven zich hadden
moeten afvragen waarom ze hun
spullen zo goedkoop uit
Oost-Duitsland konden halen.
Wehkamp stelt de praktijken 'te
betreuren', maar kan zich 'moei
lijk voorstellen' dat werknemers
ervan wisten. Hema onderzoekt
de zaak nog intern.
voor Riet wordt gezorgd op de
dagbegeleiding. Jos moet er niet
aan denken dat hij Riet alleen in
een verpleeghuis achter had moe
ten laten. „Ik zou het niet overle
ven. Maar ik zou het ook niet over
leven als ik met Riet in een huis
of flat zonder zorg zou wonen."
Toch zou dat hun lot zijn geweest
als ze niet twee jaar geleden al -
op advies en met hulp van de dok
ter - op zoek waren gegaan naar
geschikte huisvesting. Zouden ze
nu of over enige tijd aankloppen
voor een soortgelijk woonzorg-ar
rangement, dan was het een stuk
moeilijker geweest samen te blij
ven, zo niet onmogelijk. Voor Jos,
die niets mankeert, is in de parti
cipatiesamenleving immers geen
plaats meer in de zorgherberg.
Professor Jos Schols, hoogleraar
verpleeghuisgeneeskunde in
Maastricht en werkzaam bij zorg
instelling Vivre, vindt het daarom
hoog tijd dat voor dit soort schrij
nende gevallen oplossingen ko
men. „In Nederland komen hon
derdduizend verzorgingshuis
plaatsen vrij. Maak daar voorzie
ningen van waar partners samen
in kunnen trekken als één van de
twee zorgbehoevend is. Wonen
en zorg, voor de een mét en de an
der zónder indicatie. Creëer wijk
centra met dagbesteding en zorg.
Stel wijkverpleegkundigen aan
als regisseurs tussen de zorg en
de sociale wijkteams."
Tijd is het probleem, zegt Schols:
„Het moet zo snel allemaal. We
hebben respijt nodig, om nieuwe
modellen te ontwikkelen. De wo
ningcorporaties zijn op dit mo
ment verlamd, in de zorg komen
er ontslaggolven aan. Daardoor
dreigt een acuut probleem. Als
we niet oppassen, zitten straks al
le ouderen in hun eigen huis ach
ter de geraniums te wachten op
de dood. Of ze wonen bij een
kind in de garage, zonder enige so
ciale binding."
Jos en Riet van der Heijden wa
ren er noodgedwongen op tijd bij.
Maar voor htm leeftijdsgenoten
die straks te kampen krijgen met
achteruitgang, is het nog maar de
vraag of ze oud kunnen worden
in een omgeving die gelukkig
maakt.
Exclusief bij Kras: riviercruises per MS Allegro****! Dit
schip heeft een echte lift aan boord. Alle maaltijden zijn
inbegrepen en natuurlijk eigen Kras-reisleiding.
Kennismakingscruise
Naar Lemmer, Stavoren, Medemblik, Hoorn en
Volendam.
Vertrek vanuit Amsterdam
Vertrek: 25/4
Zie: Kras.nl/91091
Grote vaarreis door Nederland
Naaro.a. Kampen, Hoorn, Medemblik, Gouda,
Heusden en Nijmegen.
Vanuit Arnhem, stoomtram Medemblik-Hoorn
Vertrek: 3/5, 5/7 en 16/8
Zie: Kras.nl/91082
Rijn, Loreley Rüdesheim
Naar o.a. Düsseldorf, Bonn, Andernach,
Braubach, Boppard en Linz.
Vertrek vanuit Arnhem, busreis terug
Vertrek: 24/5,12/7 en 30/8
Zie: Kras.nl/91084
i en Calamity
VRIJDAG 24 JANUARI 2014
door Cyril Rosman
De DDR verdiende
volgens historici
per jaar zo'n 200
miljoen Duitse Marken
aan dwangarbeid.
BERLIJN - Nederlandse bedrijven als
Wehkamp en Hema hebben in de
jaren '80 geprofiteerd van dwangar
beid door politieke gevangenen in
Oost-Duitsland. Dat blijkt uit Duits
overheidsonderzoek in de archie
ven van de voormalige DDR-veilig-
heidsdienst Stasi, waarover EenVan-
daag gisteren berichtte.
Professor Jos Schols
Riet en Jos van der Heijden in het woonzorgcentrum: Riet heeft een zorgindicatie en Jos niet, maar ze kunnen wel samenwonen
foto Joyce van Belkom/HH
