r
UIT 9
r
w J; t SJ
i»
tm*
i
ÉBa S f
In Landschap in Beweging ver
tellen acht Zeeuws-Vlaamse
kunstenaars hun verhalen over
hun natuurlijke omgeving. In
Sluis gaat liefde voor het kunst
metier samen met die voor
landschap en natuur.
Mensen bestaan niet zon
der het landschap. Hoe
wel meer dan de helft
van de wereldbevol
king in steden leeft
waar aarde en groen
zijn vervangen door
steen en beton, levert het landschap de voe
ding voor miljarden. Het ongerepte land
schap verdwijnt snel en in Zeeland heeft
het nooit echt bestaan. De Zeeuwse pol
ders zijn immers mensenwerk.
Wij hebben een visie op het landschap.
Die deels economisch, deels esthetisch is
bepaald. Bij dat laatste speelden kunste
naars een hoofdrol. We zien in de 17e eeuw-
se schilderijen van Ruysdael, Hobbema en
Cuyp zowel de natuur als de mens die hem
vormt naar zijn (en Gods) wil. In de 19e
eeuw ervaart de romantiek het landschap
als spiegel der ziel en krijgen kunstenaars
oog voor de natuur op zich, inclusief de
gruwelijke kracht die erin besloten ligt.
Het besef begint te dagen dat die natuur er
niet alleen voor ons is, maar ook een waar
de heeft op zichzelf. Dat leidt tot discussie.
Waarmee wordt die waarde beter gediend:
met het koesteren van agrarische polders,
het overdragen ervan aan de dieren of het
teruggeven van land aan de zee? Deze en
veel meer gedachten komen bij mij boven
als ik 'Landschap in Beweging' bezoek. Een
sterke tentoonstelling met een mooie varia
tie aan schilder- en tekenkunst, fotografie
en sculptuur.
De strak gestileerde bronzen van Ernest
Joachim zijn de perfecte synthese van na
tuur en cultuur. Hij beteugelt natuurvor
men die verwijzen naar groei en maakt ze
universeel. Kunst is in zijn handen de be
kroning van de natuur. Maar zonder na
tuur is er geen kunst. Ook geen mens trou
wens. Die komt in de tekenachtige aquarel
len van Joost Heeren nadrukkelijk naar vo
ren. Heeren toont in vogelvlucht de Schel
de die tot aan zijn oevers omgeven is door
strak ingedeelde landbouw- en industrieka
vels. Op een andere manier etaleert ook Jo
hnny Beerens de rol van de mens. Hij
bouwt zijn composities met zeeweringen
op uit losse stukken papier die hij heeft be
schilderd en die soms ook reliëf hebben.
Daarmee roept hij een tastbare realiteit op.
Zijn werk- is ondanks de natuurgetrouwe
aanblik heel overtuigend het etaleren van
het menselijk scheppen. Theo Jordans laat
dat steeds meer los. Zijn aquarellen zijn
deels door de natuur gevormd - hij laat
vlekken en water hun eigen gang gaan - en
deels door hem zelf wanneer hij met kundi
ge ingrepen er landschap uit tevoorschijn
tovert. Marten Postma zoemt sterk in op
de mens en de natuur. In een prachtig, met
losse vegen geschilderd maïsveld situeert
hij aan de rand een vrouw die het veld in
loopt en een man die eruit komt. Daar kun
je je fantasie wel op loslaten....
Ook in de kleine landschappen van Frank
Leenhouts zie ik de mens, die zich ver
maakt op het winterse ijs. Vaker spreekt
het landschap zelf en eigenlijk vooral de
verf. Een veeg, een streek, een toets zijn
minstens zo sterk een ode aan de suggestie
ve kracht van het schilderen als aan de na
tuur die Leenhouts ermee oproept. Intrige
rend zijn de foto's waarmee Hajo Hoff
mann het menselijk ingrijpen in het land
schap verbeeldt. De desolaatheid, de leegte,
maar ook de sporen van mensen die hij
toont, maken hem tot de meest uitgespro
ken documentalist van de veranderingen.
Met de knappe foto's van Elsje van Ree,
zijn we dan weer bij de natuur zelf aange
land. Als zij een aantal verschrompelende
appels in een glazen stolp fotografeert, gaat
het natuurlijk over vergankelijkheid en
over de relatie tussen de mens en wat de
aarde voortbrengt. Er is veel te zien, te bele
ven en te bedenken daar in Sluis.
DONDERDAG 23 JANUARI 2014
Vlissingse beeldenroute in Kipvis
De 14 kunstenaars van kunstwerk
plaats KipVis, willen vlakbij, aan de
watergang in de Willem Klooslaan
een bijzondere beeldenroute realise
ren. Zij presenteerden in september
2013 elk een ontwerp. Bewoners van
Paauwenburg kozen .voor het ont
werp van Denz de Kroon. Dat is met
alle andere te zien in de expositie
zaal. Ook ateliers zijn te bezoeken.
Zaterdag 25-1 KipVis, Dreesstraat 2,
Vlissingen. van 12.00 - 18.00 uur
Kerry James Marshall: kritisch,
knap en gedreven
Het centrale thema in het werk van
de Amerikaanse kunstenaar Kerry Ja
mes Marshall is de zwarte identiteit
en de plaats daarvan in de actuele en
historische beeldcultuur. Marshall
schildert, maar beweegt zich ook op
het terrein van de beeldhouwkunst,
fotografie, installatie, collage, video,
prints en animatiefilm.
Tm 2-2 MUHKA, Leuvenstraat 32
Antwerpen. Di tm zo. 11.00 -18.00
uur; do. tm 21.00 uur.
i
De verzameling van Leen Stout
Leen Stout was tot zijn dood in janua
ri 2013 bestuurslid van Stichting IK.
Hij bracht een mooie kunstcollectie
bijeen die nu in de gebouwen op het
lk-eiland te zien is. Eén van de kunste
naars van wie Stout werk verzamelde
is Arie de Groot. Die brengt het alle
daagse samen met het ongrijpbaar
tijdloze van het universum.
Tm 16-2. Ik-eiland. Vlissingsestraat
239A, Oost-Souburg. Za. en zo. 12.00
-17.00 uur
Grafiek van Chagall in
Grijpskerke
In de jaren '60 maakte Marc Chagall
religieus geïnspireerde ontwerpen
voor de ramen van de Hadassah- sy
nagoge in Jerusalem. In tientallen dro
merige, krachtige litho's verkende hij
thema's en voorstellingen. Ook hout
sneden van zijn hand te zien in De
Osseberg. Opening 25-1 14.30 uur
door Chagall-expert Pieter Zuidema.
Tm 18-3. De Osseberg, Singelweg 11,
Grijpskerke. Do. t/m za. 14.00 -17.00
uur.
Smakelijk kijkje in Kunstkeuken
De Kunstuitleen Terneuzen serveert
na de feestdagen een heerlijke exposi
tie met het thema 'eten'. Galerie Inkt
Delft leverde met tien kunstenaars
de hoofdingrediënten. De kunstuit
leen voegde daar een Zeeuws-Vlaams
kwintet aan toe: Sia Braakman, Hans
Luiken, Elsje van Ree, Riek Sanderse
en Herman Thielens.
Tm 1-3. Kunstuitleen Terneuzen, Bel-
lamystraat 26a. Di. tm vr. 13.00
-17.00 uur, za. 10.00 - 14.00 uur.
Verf laat het landschap spreken
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
Tm 16-3. Belfort, Groote Markt 1, Sluis. Wo.
t/m zo. 13.00 - 16.30 uur.
Theo Jordans, aquarel.
Overzicht van de expositie
in de raadskelder van Sluis.
Wfoto's Nico Out
