Blijf uit comfort-zone
nu economie aantrekt
Nu er weer wat groei in de economie
zit, is het aanlokkelijk rustiger aan te
doen met bezuinigen en hervormen.
Maar pas op voor achterover leunen.
SPECTRUM 11
nie bespeeld om het mechanisme van
schadevergoedingen in stand te hou
den.
Het is jammer dat de ganzen in Neder
land enkel als probleem in het nieuws
komen. Het is een onweerlegbaar feit
dat al die ganzen gras eten en dat hun
gedrag schade kan berokkenen aan
landbouwbedrijven. Hoe groot die
schade dan precies is, wordt al een
stuk lastiger vast te stellen. Een groot
deel van de winter eten ganzen juist
op momenten in percelen die niet
daadwerkelijk door boeren worden ge
bruikt en dus hoeft dat niet als schade
te worden gezien. Er blijkt in de win
ter 2007-2008 meer dan 900.000 euro
uitgekeerd in gebieden waar geen
schade was, gewoon omdat het gan-
zenbeleid een deel van de boeren
vooraf al betaalt voor ganzenopvang.
Door verjagen en jacht kunnen gan
zen gestuurd worden zolang er alter
natieve, geschikte opvanggebieden
zijn. Maar op grote schaal blijkt dit
moeilijk te realiseren. Daar komt bij
dat het verjagen de ganzen samen
brengt in dichte groepen. Zonder ver
jaging verspreiden de ganzen zich als
vanzelf over beschikbare gebieden en
daalt daarmee de schade per perceel
ook. Vaak tot voorbij het punt waarop
er nog met enige redelijkheid over
schade kan worden gesproken. Dat
- was wat we hoopten te bereiken met
het ganzenakkoord.
De gans verdient beter. Het zijn bij
zondere vogels, die twintig jaar oud
kunnen worden en een partner zoe
ken voor het leven. Tijdens het broe
den hebben die partners een strakke
rolverdeling en binnen enkele dagen
na het uitkomen van de eieren ont
staat een unieke langdurige band tus
sen ouders en jongen waarbij de kui
kens alles zullen doen om hun ouders
te volgen. Bijna een jaar lang grazen
ze in familieverband, waarin de nako
melingen leren van hun ouders. Waar
is goed voedsel? Waar is het veilig?
Waar kunnen ze naartoe trekken?
In het overvolle Nederland wordt al
les ingedeeld en gereguleerd. En wat
zich niet houdt aan ons plan wordt te
snel gezien als een probleem.
Ganzen zijn bijzondere cultuurvol
gers in een landelijk gebied dat steeds
meer gaat lijken op een industrieter
rein in de open lucht. Uit de hoogpro-
ductieve weidevelden zijn de weidevo
gels verdwenen door het intensieve
maaibeleid. Met het verjagen van gan
zen zitten we straks met een soort
groene doodse vlakte waarin niets an
ders meer leeft. Dat komt neer op het
verbannen van de natuur uit onze
leefomgeving.
Aan het begin van het
nieuwe jaar kijken we
achterom en spreken de
onzekere verwachting
uit dat het nieuwe jaar
voorspoed brengt. Niet raar dus dat de
vele mediaberichten de afgelopen we
ken gaan over hoop op economisch
herstel. Maar we moeten ons niet in
slaap laten sussen. We zijn in een
nieuwe economische realiteit beland,
waarin innoveren en hervormen
meer dan ooit nodig is.
Bedrijven durven weer te investeren,
steeds meer burgers halen de hand
van de knip en het vertrouwen van
ondernemers en gezinnen in de eco
nomie groeit met de dag. De AEX
breekt door de 400 puntengrens. In
het verleden was herstel op de beurs
vaak een voorbode voor herstel van de
reële economie. Het Sociaal en Cultu
reel Planbureau vatte de stand van het
land kernachtig samen: Nederlanders
zijn minder somber over de economi
sche toekomst.
Na jaren economische malaise, hervor
mingen en miljardenbezuinigingen
snakken we naar positieve berichten
over onze economie. Het is tijd om
hoopvol vooruit te kijken en dit lijkt
niet ongegrond. Ook bij mijn achter
ban, de technologische industrie, ge
ven diverse indicatoren aan dat her
stel in het verschiet ligt. Uit de
FME-conjunctuurenquête blijkt dat
ondernemers in de technologische in
dustrie verwachten dat er medio 2014
weer sprake is van economische groei.
De recente NEVI-inkoopmanagersin-
dex lijkt dit te ondersteunen: de Ne
derlandse industrie maakte in decem
ber de meest forse groei door sinds
april 2011.
Ik kijk vol vertrouwen naar de toe
komst. Maar ik negeer waarschuwen
de signalen niet. Het Centre for Econo
mics and Business Research voorspelt
dat onze economie van de achttiende
plek wereldwijd nu, afglijdt naar
plaats 30 in 2028. Het is toekomstkij-
ken, maar een belangrijk signaal.
De Wetenschappelijke Raad voor het
Regeringsbeleid (WRR) stelde in een
lijvig rapport over de verdienkracht
van de economie ook al dat het voor
Nederland 'tijd is om uit de comfort-
zone te stappen'.
De WRR heeft gelijk: we zijn in een
«Er wachten grote
structurele opgaven
om het in de toekomst
te redden als land
nieuwe economische realiteit beland
en daar moeten we niet te makkelijk
over denken. Het groeivermogen
wordt steeds meer bepaald door
innovatiekracht, de tucht van interna
tionale markten en het vermogen van
bedrijven om daar snel en flexibel op
in te spelen.
We kunnen het ons niet veroorloven
om stil te staan en toe te kijken hoe
de wereld om ons heen verandert.
Maar ik vrees dat we, met zicht op eco
nomisch herstel en moe van bezuini
gingen en hervormingen, achterover
gaan leunen en in slaap sukkelen. Met
de gemeenteraadsverkiezingen in aan
tocht is het gevaar groot dat politici
het beginnende herstel aangrijpen om
noodzakelijke hervormingen te ver
zachten of zelfs uit te stellen. Het her
stel is broos en echt niet in elke sector
of elk bedrijf gaat het goed. Belangrij
ker nog: er wachten grote structurele
opgaven om het ook in de toekomst te
redden als land.
Doorpakken met hervormen is geen
vraag, het is een noodzaak. Ik denk
dan bijvoorbeeld aan heuse stappen
maken met innovatiegericht inkopen
door de overheid. De overheid kan
veel meer dan nu haar rol als eerste ge
bruiker van nieuwe producten en
technieken pakken. Deze machtige in
koper neemt een grote diversiteit aan
producten af: van straatverlichting tot
veiligheid via ICT-systemen en van
nieuwe gebouwen tot voertuigen. Je
hoeft niet traditioneel in te kopen, je
kunt ook een deel van de middelen
inzetten voor wat risicovoller investe
ringen. Dat vraagt om lef en visie,
maar juist dat is een belangrijke sti
mulans voor innovatie.
Ook is het zaak dat er een modernise
ringsslag wordt gemaakt bij de tot
standkoming van collectieve arbeids
voorwaarden. Voor het draagvlak van
dit soort afspraken is het noodzakelijk
dat alle werknemers, ook de jongeren,
zich optimaaf vertegenwoordigd
voelen. Daar moeten we ons hard
voor maken. Daarnaast moet, om snel
en flexibel te kunnen inspelen op de
nieuwe economische realiteit, opti
maal ruimte worden geboden aan
maatwerk voor bedrijven en werkne
mers.
En om in de eredivisie van de export
te blijven meespelen, moet echt werk
worden gemaakt van een gelijk speel
veld op exportfinancieringsgebied. Ne
derlandse kapitaalgoederenexporteurs
verliezen structureel concurrentie
kracht zolang andere landen hun be
drijven aantrekkelijker financierings
condities aanbieden.
Om te zorgen dat we een speler van
formaat op de wereldmarkt blijven,
moeten we blijven hervormen en vol
op ruimte blijven geven aan innova
tie.
illustratie
Censuur
eren?
epersdienst.nl
door Ineke Dezentjé
Ineke Dezentjé
Hamming-Blue-
mink leidde
handelsmissies
over de hele
wereld om de
Nederlandse
havensector te
promoten. In
2003 werd ze
Tweede Kamer
lid voor de
VVD. Sinds
2011 is zij
voorzitter/
directeur van
ondernemers
organisatie
FME-CWM.