Hij liet zien dat je met alleen een mavo-diploma mil
joenen kunt verdienen. Nu heeft Ard van de Kreeke
de dikke BMW voor een trekker verruild.
32 ZEELAND
PIONIER IN DUURZAAM ONDERNEMEN
De haan heeft nog maar net
gekraaid. Over de velden
rondom stadsboerderij 't
Hof Welgelegen in Middel
burg hangt mist De keien
op het erf glanzèn van de
ochtenddauw. Middelburg
slaapt, en ook de drie kinderen - 9,10 en 12
jaar oud - zijn nog in dromenland, maar Ard
van de Kreeke is alweer volöp in touw. Vijf
jaar geleden begon hij op 't Hof Welgelegen
van voren af aan, na een zakelijke tegenslag.
Met wat er over was, kon hij nog anderhalf
jaar de tophypotheek van zijn boerderij beta
len. Er moest brood op de plank komen. Maar
werken bij een baas heeft Van de Kreeke nooit
gelegen. Kijken wat er naast de gebaande pa
den te beleven valt, out of the box denken, pio
nieren, ondernemen en zijn eigen weg vol
gen: dat is Van de Kreeke ten voeten uit. En
dus werd hij bio-stadsboer.
Een voormalige directeur van miljoenenbedrijven
die bioboer wordt. Nogal een omschakeling.
„Mensen die mij kenden uit de tijd dat ik Biox
leidde, begrepen er niets van. Ze zeiden: je
had een dikke auto, was altijd op reis, ging
overal heen, had geld in overvloed, en nu dit?
Hoe hou je het vol? Ze kunnen zich niet voor
stellen dat je van honderden miljoenen omzet
naar honderdduizend euro kunt gaan zonder
dat vreselijk te vinden. Maar echt, dat contract
dat ik nu gesloten heb met een restaurant in
Breskens, waar ik alle groenten aan ga leveren,
geeft me net zo'n kick als de biobrandstofdeal
van honderd miljoen die ik in mijn Bioxtijd in
Londen sloot."
En groenten telen is iets wat altijd al op het wen-
senlijstje stond?
(Lachend) „Van groenten telen wist ik niets,
al heb ik wel twee jaar op de Hogere Agrari
sche School gezeten. Maar als je hele dagen al
les over schorseneren zit te lezen op internet,
weet je na een week heel veel. Ik heb gewoon
een lijst gemaakt van de groenten die ik wilde
gaan telen en ben gaan googlen. En met ande
re boeren gaan praten, openstaan voor men
sen die je iets kunnen leren.
„Nou had ik altijd al geroepen: als ik later
mijn bedrijf verkoop, word ik boer. Ik ben op
gegroeid met boeren en rij graag op een trek
ker. Eind 2008 stortte de markt voor biobrand
stoffen in. Het werd geen faillissement, maar
ik bleef met lege handen achter. En met een
tophypotheek. In 2006 had ik deze boerderij
aan de rand van Middelburg gekocht. Na de in
storting van de huizenmarkt was de boerderij
alles wat ik nog had, en ook nog een stuk min
der waard dan waarvoor ik hem gekocht had.
Verkopen was geen optie en de bank zei: zoek
maar een baan waarmee je genoeg verdient
om de hypotheek te betalen. Die was er niet.
Bovendien is bij een baas werken niet mijn
sterkste kant. Dus toen ben ik gaan denken:
hoe kan ik met mijn vijf hectare grond, die op
dat moment aan een loonwerker verhuurd wa
ren, de kost verdienen? Ik heb de grote, maar
geheel vervallen schuur die op het erf stond
leeggehaald en heb een betonnen vloer ge
stort - ook om me af te reageren, hoor! En in
2009 zijn we daar begonnen met de verkoop
van biologische producten.
't Hof Welgelegen is vijf jaar later een begrip op
Walcheren en daarbuiten. Recentelijk is er een
tweede crowdfundingronde gestart voor uitbrei
ding van de stadslandbouw. 't Hof gaat extra te
len om de Voedselbank van gratis groenten te kun
nen voorzien. Er is een zorg-poot bijgekomen voor
mensen met een beperking. Er er staat inmiddels
een professionele keuken in de schuur, waaruit el
ke week een aanschuifdiner geserveerd wordt.
Wéér succes.
„Ik heb altijd een visie. En die is altijd haal
baar. Dat had ik toen ik in Vlissingen-Oost de
fabriek voor foodrecycling opzette, dat had ik
met mijn handelsfirma in biobrandstoffen Bi
ox, en nu met deze stadsboerderij. Ik volg de
trends, kijk wat er gebeurt in de wereld. En ik
denk na: wat zou ik zelf willen, als consu
ment? Wat is mijn doelgroep? Mijn klanten
zijn mensen die heel bewust eten en willen
weten waar dat eten vandaan komt. Dat is
mijn toegevoegde waarde. Zoveel mogelijk
teel ik zelf. Zo niet, kan ik vertellen waar het
product vandaan komt. Dat is de basis. Maar al
leen een winkeltje werkt niet. Wie gaat er nu
nog naar de groentenboer? Vandaar dat we
groententassen voor abonnees gingen samen
stellen. Op een gegeven moment zag ik hier
in de winkel elke dag een meneer in een witte
jas. Dat bleek Etienne te zijn, de kok van Desa-
finado in Middelburg, en die witte jas was een
koksbuis. Nou koopt een gewone klant één
boerenkool, maar een kok neemt gelijk een
heel kistje. Dus ik krabte me achter m'n oren:
wat is de vraag van de horeca? Die ben ik toen
actief gaan benaderen. Gewoon bellen. Om te
beginnen de betere restaurants, want die heb
ben het ervoor over. De Kromme Watergang
was mijn eerste grote klant. Nu heb ik zo'n 25
horecaklanten, waarvoor ik een soort groot
handelfunctie vervul. Ik heb net een deal ge
maakt met Sergio Herman: we gaan alle groen
ten leveren voor zijn nieuwe restaurant in Ant
werpen, The Jane."
Hoe zie je jezelf? Milieuman? Ondernemer?
„Als ondernemer, maar wel een duurzame:
dat is de rode draad in mijn leven. Van huis
uit heb ik bepaalde waarden meegekregen.
Rentmeesterschap. Iets doen voor de toekom
stige generaties. Ik heb een paar jaar gewerkt
als vertegenwoordiger in veevoer - mijn
ouders zaten ook in die branche. Toen ik zag
Wie zijn
kop boven
het
maaiveld
uitsteekt,
valt hier
nog meer
op dan
elders in
Nederland
hoeveel afgekeurde producten naar de stort
gingen, kwam ik op het idee een uitpakfa-
briek op te zetten. Want dat eten was niet be
dorven of zo, het ging vaak om een verkeerd
etiketje of de verkeerde verpakking - dus daar
kon je net zo goed veevoer van maken. Zo'n fa
briek bestond nog nergens in de wereld. Pure
winst, voor iedereen: het milieu, de bedrijven
die afgekeurde producten kwijt moeten, de
boeren die goedkoper veevoer krijgen en voor
mij als ondernemer. We hebben er zelf de ma
chines voor moeten ontwikkelen. Veel ging
ook gewoon met de hand. In 1999 hebben we
voor een terughaalactie van Coca Cola eens
drie weken lang met driehonderd mensen fles
jes leeg staan gieten. We kregen heel veel fruit
afval, maar ook eens een partij vodka. Die is
gewoon door het varkensvoer gegaan. Op het
hoogtepunt reden er dagelijks tientallen
vrachtwagens met voedsel binnen.
Dat bedrijf was vanuit de familieholding opge
zet. Toen mijn vader met pensioen ging, heb
ben we de aandelen verkocht. Ik kon blijven
als directeur foodrecycling. Dan ben je wel di
recteur, maar je hebt nog altijd een baas bo
ven je aan wie je nieuwe ideeën moet voorleg
gen. Dat ligt me niet. Ik wil mijn eigen koers
varen. Dus ben ik eruit gestapt en heb ik Biox
opgezet, een bedrijf dat handelde in vetten
voor duurzame energieopwekking. Biobrand
stoffen waren iets nieuws. Al snel hadden we
een paar grote energiebedrijven die klant wil
den worden. Eind 2006 had ik kantoren over
de hele wereld. We hadden 300 miljoen euro
omzet."
Toen kwam de grondstoffencrisis.
„In drie maanden tijd verdrievoudigden de
prijzen van biobrandstoffen als frituurvet,
palmolie, sojaolie. We hadden op dat moment
plannen klaarliggen voor de bouw van groene
energiecentrales. Maar de vergunningen daar
voor kwamen te laat om Biox te redden."
En dat allemaal met een mavo-diploma.
„De mavo is de enige school ik heb afgemaakt.
Studeren is nooit mijn sterkste kant geweest.
Aan mijn hersens lag het niet, maar ik wilde
uitgedaagd worden. Als het niet moeilijk was,
was het niet boeiend genoeg. Bij de school-
competitie met hoofdrekenen op de mavo was
ik een van de besten, terwijl ik absoluut slech
te cijfers had voor rekenen en alle jaren dou
bleerde. Op de meao idem. Bedrijfseconomie,
lekker ingewikkeld: dan ging ik er eens goed
voor zitten en haalde een negen, terwijl de
rest van de klas een 3 of een 4 had. Die meao
heb ik niet afgemaakt. De Hogere Agrarische
School in Delft ook niet.
„Daarna heb ik een jaar lang wedstrijden ge
zeild, op grote zeevarende jachten. Dat was
wel even omschakelen: van een beschermde
omgeving naar de grote boze wereld, bij wijze
van spreken! Klaas Bruinsma, die drugsbaron,
Ik heb altijd een visie,
en die is altijd haalbaar
door Ondine van der Vleuten
Ard van de
Kreeke (1967)
werd geboren
in Nieuwdorp.
In Goes behaal
de hij het ma
vo-diploma,
daarna volgden
niet-afgemaak-
te studies aan
de meao in Mid
delburg en de
Hogere Agrari
sche School in
Delft. Na een
jaar als profes
sioneel wed
strijdzeiler
werd hij verte
genwoordiger
in veevoeder.
Vanaf 1996 was
hij achtereenvol
gens werkzaam
in de foodrecy
cling en de bio
brandstoffen.
Sinds 2009 is
Van de Kreeke
stadshoer op 't
Hof Welgelegen
in Middelburg.
Van de Kreeke
heeft een
vrouw en drie
kinderen.
