Doden op eerste dag van
44 Het is voor het
eerst dat geweld
tegen vrouwen
als zodanig
wordt erkend
'Rijke Grieken stallen
54 miljard euro in buitenland'
6 BUITENLAND
REFERENDUM
Egyptenaren stemmen over een
grondwet, maar het draait om het
mandaat van de heersers.
CAIRO - Langs de grote wegen in
de Egyptische hoofdstad Cairo
hangt aan elke lantaarnpaal een
groot affiche waarop het woord
'IA' in koeienletters staat geschre
ven. Eronder staat de simpele,
maar betekenisvolle leus: 'Egypte
naren houden van hun land'.
Op de radio en de televisie praten
mannen ondertussen gewichtig
over de sterke aard van de Egypte
naar en waarom 'ja' het enige goe
de vertegenwoordigt.
Dergelijke propaganda vormt de
basis van de ja-campagne voor de
Egyptische grondwet. Het is, zo
wordt gesteld, de plicht van iede
re vaderlandslievende burger om
in deze moeilijke tijden vóór de
grondwet te stemmen. Vandaag is
de tweede en laatste dag van het
referendum.
Van een eerlijke stembusgang
leek bij voorbaat al geen sprake.
Terwijl de staat het ja-kamp
steunt, krijgt het nee-kamp geen
enkele mogelijkheid om te mobili
seren. Tegenstanders van de
grondwet worden weggezet als
aanhangers van de Moslimbroe
derschap, en dat zijn terroristen
in het huidige Egypte.
Vorige week werden actievoer
ders van het nee-kamp, verbon-
den aan de politieke partij Masr
Qawiyya (Sterk Egypte), gearres
teerd en in staat van beschuldi
ging gesteld voor het plakken van
posters met een ongewenste bood
schap. Gedurende het referen
dum moeten maar liefst 200.000
politiemensen en 160.000 militai
ren erop toezien dat leden van
het nee-kamp het proces niet ver
storen.
Het is de eerste keer dat Egyptena
ren naar de stembus mogen sinds
generaal Abdel Fattah al-Sisi in
juli van vorig jaar de macht greep.
Sindsdien kwamen honderden
aanhangers van de verdreven pre
sident Mohamed Mursi om het le
ven door toedoen van politie en
leger.
De inhoud van de grondwet is
van ondergeschikt belang, het
mandaat van de huidige macht
hebbers staat op het spel.
Dat stelt ook Mariam Kirollos,
een in Egypte bekende mensen
rechtenactiviste en feministe.
„Het is waar dat het huidige
grondwetsontwerp op het gebied
van vrouwenrechten bijvoorbeeld
beter is dan alle vorige grondwet
ten", stelt zij. „Met name artikel
11, waarin staat dat de overheid
zich zal inzetten tegen alle vor
men van geweld tegen vrouwen,
is een enorme verbetering. Het is
voor het eerst dat geweld tegen
vrouwen als zodanig wordt er
kend. Dat is iets waar feministes
in Egypte lange tijd voor hebben
moeten vechten."
Toch is dat voor de 23-jarige Kirol
los nog geen reden mee te doen
aan het referendum. „We leven
hier helaas in een land waar
grondwetten en wetten met voe
ten getreden worden. Er bestaat
geen enkele garantie dat de artike
len in de grondwet werkelijk iets
betekenen. En ik heb de laatste
drie jaar genoeg gezien om geen
vertrouwen te hebben in de inten-
ties van de militairen en hun inte
rim-regering. Ik wil dus geen legi
timiteit verlenen aan hun zoge
naamde transitie.
„Bovendien, hoewel er relatief
goede dingen in staan over vrou
wenrechten, geeft de grondwet
heel veel blijvende macht aan het
leger, en dat is wellicht het meest
patriarchale en seksistische insti
tuut van het land", zegt Kirollos.
Daarmee is de volksraadpleging
over een nieuwe grondwet in
Egypte verworden tot een oneer
lijke en voorspelbare race tussen
de Egyptische staat en zijn tegen
standers die worden verketterd.
Sinds gisteren kunnen 53 miljoen
Egyptenaren zich uitspreken over
een nieuwe grondwet. Het refe
rendum is ook nog vandaag.
De Moslimbroederschap, waaruit
de afgezette president Mohamed
Mursi voortkomt, heeft de aan
hang opgeroepen de stemming te
boycotten.
Vlak voordat de stembureaus
open gingen, was er gistermorgen
een explosie bij een gerechtsge
bouw in het Imbaba-district van
Cairo. Er zijn geen gewonden ge
meld.
De vroegere Egyptische dictator
Hosni Mubarak wil ook zijn stem
uitbrengen in het referendum
over de grondwet. Dat meldde
zijn advocaat gisteren. Het is niet
duidelijk of hij mee mag doen.
Het Egyptisch kiescomité zegt
geen verzoek te hebben ontvan
gen.
Snelle premier van
Palestina aan de kant
Israëlische militairen hebben
gisteren het konvooi van Pales
tijnse premier Rami Hamdal-
lah aan de kant gezet. De pre
mier zou te hard hebben gere
den in door Israël bezet Pales
tijns gebied. Lijfwachten van
Hamdallah en Israëlische mili
tairen raakten slaags met el
kaar. Volgens Israël maakten
de premier en zijn gevolg zich
schuldig aan 'tal van verkeers
overtredingen'. De voertuigen
overschreden onder meer een
doorgetrokken streep. Een Pa
lestijnse regeringswoordvoer
der sprak van een poging tot
treiteren.
Beroep OM in
zaak Siert Bruins
De aanklager in de zaak tegen de
Nederlandse oorlogsmisdadiger
Siert Bruins heeft beroep aangete
kend. De rechtbank in het Duitse
Hagen liet de 92-jarige Bruins vo
rige week vrijuit gaan, omdat er
onvoldoende bewijs is dat hij
schuldig is aan moord op verzets
man Aldert Klaas Dijkema in
1944. Het viel niet meer te recon
strueren dat Bruins de verzets
man na een vooropgezet plan
heeft doodgeschoten, aldus de
rechtbank. Aanklager Andreas
Brendel liet na de beslissing al we
ten te overwegen in beroep te
gaan. Hij vindt dat er bewijs voor
moord is.
Rijke Grieken hebben na het uit
breken van de economische crisis
in hun land 54 miljard euro ge
stald op rekeningen in het buiten
land. Dat heeft het hoofd van de
Griekse fiscale politie SDOE giste
ren gezegd.
Over een groot deel van het geld
is in Griekenland geen belasting
betaald. Het niet ontvangen be
drag is ongeveer 22 miljard euro,
zei SDOE-hooftl Stelios Stasino-
poulos tegen Griekse parlementa
riërs. 'De ene na de andere' reke
ninghouder wordt nu verzocht
een boete te betalen. Hij liet ook
weten dat het met de afwikkeling
van de 'lijst-Lagarde' nog niet
echt opschiet. De Griekse autori
teiten doen onderzoek naar die
lijst met 1700 namen van mogelij
ke belastingontduikers. Stasino-
poulos denkt wel dat op korte ter
mijn met 155 mensen een schik
king kan worden getroffen.
De lijst is al in 2010 overhandigd
door de voormalige Franse minis
ter van Financiën Christine Lagar-
de, maar raakte daarna een tijd in
de vergetelheid. De mensen op de
lijst hebben rekeningen bij HSBC
in Zwitserland.
'Britse SAS bij' aanval
op tempel India'
De Britse premier David Came
ron laat onderzoeken of specia
le legereenheden van de SAS
betrokken waren bij de bloedi
ge aanval door het Indiase le
ger op de Gouden Tempel in
Amritsar in 1984. Dat meldden
Britse media gisteren. Door die
aanval vielen volgens officiële
berichten 400 doden, maar de
sikhs spreken van duizenden
slachtoffers. Uit documenten
die na 30 jaar in Groot-Brittan-
nië zijn vrijgegeven, zou blij
ken dat de SAS meedeed bij
het opzetten van de aanval, die
zes dagen duurde. Doelwit wa
ren sikh-militanten.
Q3
Maar één antwoord gewenst:
door onze correspondent
Dirk Wanrooij
Mariam Kirollos, feministe
Vrouwen in het stemlokaal. De
nieuwe grondwet bevat artikelen
die voor de positie van de vrouw
gunstig zijn. foto HH
CAIRO - Op de eerste dag van het
referendum in Egypte over de nieu
we grondwet zijn zeker negen men
sen omgekomen bij confrontaties
tussen de politie en aanhangers
van de Moslimbroederschap. Dat
melden de politie en media in
Egypte. Sommige media spreken
van elf doden.
RAMALLAH
DORTMUND
ATHENE
LONDEN