In Biervliet is de buurttuin eigenlijk een dorpstuin
duurzame dorpen
4 BUITEN
deThijs
Kramerlezing
Het enthousiast ge
schreven en fraai uit
gevoerde dorpsplan
van Baarland heet:
'De beer gaat los' en
bestaat uit meer dan
veertig ideeën en
voorstellen. De jury prees in decem
ber 2012 de brede, samenhangende
toekomstvisie. F.n de professionele
aanpak.
„We hebben hard gewerkt", vertelt Jo
ris Meijaard (45), woordvoerder van
het team. „Alle leden van de kern
groep hebben twee fulltime weken
geïnvesteerd, verspreid over die paar
maanden."
De visie op Baarland in 2030 is aan
trekkelijk. Het is -er dan culinair en
cultureel genieten, voor jong en oud,
te midden van natuurschoon: „Wij
willen het duurzaamste dorp van Ne
derland zijn", zegt Jan de Witte (48),
die aan de werkgroep deelneemt als
vertegenwoordiger van de dorpsraad.
„Met getijdenstroom, zonne-energie
en vergisting zullen we zelfs de om-
ringende dorpen van energie voor
zien. Huizen zijn goed geïsoleerd, au
to's rijden op schone brandstof en
ouderen wonen langer zelfstandig
vanwege alle aanpassingen."
Caroline de Ligt (50) vult aan: „Ook
staan we dan binnen Europa bekend
als het dorp dat met een eigen munt
eenheid iedereen actief betrekt bij de
lokale duurzame economie. We ho
pen dat er zelfs buiten de grenzen
van het dorp belangstelling voor is."
De eigen munt is een idee uit het
dorpsplan dat de jury opmerkelijk
vond. „Natuurlijk zijn we klein be
gonnen met de invoering van de Beu-
ro. Zie het als ruilen in een groter ver
band. Zowel met producten als dien
sten. Wie zich officieel aanmeldt ont
vangt per mail de wekelijkse updates
van vraag en aanbod. Het brengt je
met andere mensen in contact dan
wanneer je iets met een bekende
ruilt."
Grootse duurzame plannen duren
even voordat ze kunnen worden ge
realiseerd. En de communicatie bin
nen het dorp vraagt aandacht. Als ge
boren en getogen Baarlander begrijpt
De Witte dat wel; hij heeft in de afge
lopen decennia veel zien veranderen:
„Ooit hadden we twaalf winkels,
waarvan twee bakkers. Tóen kwam je
elkaar nog wel eens tegen." Anja van
der Lugt (54), die hier een jaar gele
den vanuit de Randstad neerstreek,
roemt de rust, maar erkent dat het
zonder gemeenschappelijke voorzie
ningen niet makkelijk is om alle doel-
groepen'te bereiken: „Er zijn wat aan-
plakplaatsen waar we biljetten han
gen. We hebben een praatje gehou
den in de ouderensoos, verspreiden
flyers en onze nieuwsbrief
huis-aan-huis. Het vergt veel tijd.
Hoe kom je erachter wat iedereen
van onze plannen vindt?" Meijaard:
„Het is bovendien een heel gemê
leerd dorp: allochtonen, gereformeer
den, import. Iedereen heeft zo zijn ei
gen wensen en voorkeuren."
De omschakeling tot op bestuurlijk
niveau vergt doorzettingsvermogen jj
van de werkgroep. Waterschap Schel-
destromen klepelde deze nazomer
toch weer de bermen met wilde bloe-
men. Sindsdien is alles kaal. „Dan ga
ik dus bellen", zegt Van der Lugt.
„Het waterschap heeft excuses aange
boden en de bermen opnieuw inge
zaaid."
Met het prijzengeld springen ze zui-
nig om. Sommige ambitieuze plan
nen blijven toekomstmuziek. Meij-
aard: „Met de oprichting van de Ener
gie Coöperatie Borsele worden we in
gehaald door de actualiteit. Ook
blijkt niet alles haalbaar vanwege te
hoge kosten." Toen de gemeente in
formeerde of er voor LED-straatver-
lichting kon worden bijgedragen uit
het 'De beer is los'-budget, werd dat
wel besproken. „Maar", zegt Van der i
Lugt, „ik zie er eerlijk ge.zegd niets in I
om het prijzengeld in te zetten voor
algemene middelen - hoe duurzaam 1
ook."
Bescheiden beginnen met een aantal
plannen is wel haalbaar. Acties die ze jj|
unaniem als heel geslaagd opsom-
men, zijn de oprichting van de vrij-
willigerscentrale; de be
loofde medewerking van
de gemeente om afval te
scheiden bij festivals en
dorpsfeesten; de jaarlijk
se dag van het opscho
nen van de bermen om
dat een afspiegeling van
de dorpsgemeenschap
met prikkers en vuilnis
zakken zich er niet onbe
tuigd liet, en de duizen
den krokusbolletjes die
mët een aanzwellende
groep enthousiastelingen
bij de boomspiegels zijn
ingegraven.
„Je moet je realiseren dat
als je iets aanpakt, het
nog niet zeker is dat an
deren zich ook willen
aansluiten", zegt Van der
Lugt. En De Ligt, schate
rend: „Daarom doen we
vooral projecten die we i3
zélf leuk vinden!"
In het project Duurzaam Diekendamme,
van het Land van Borsele en het Zeeuws
Klimaatfonds, namen zo'n anderhalf jaar
geleden twaalf dorpen van de gemeente
Borsele een uitdaging aan. Het
ontwikkelen van duurzame en
klimaatneutrale plannen. Voor de directe
leefomgeving. En binnen een tijdsbestek
van enkele maanden. Baarland won de
hoofdprijs van 50.000,- euro. Wat is er
sindsdien gebeurd?
m
Ouders en hun
kinderen toveren een
voormalig bouwterrein
om naar een heuse
buurttuin.
foto's Lex de Meester
De Zeeuwse Milieu Federatie (ZMF)
en het provinciale onderzoeksinstituut
SCOOP organiseren op vrijdag 21
maart de Thijs Kramerlezing. De lezing
is vernoemd naar Thijs Kramer
(1955-2006), die zich in organisaties
en provinciebestuur voor
natuurbelangen inzette.
Omgevingspsycholoog Agnes van den
Berg van de Universiteit Groningen
neemt deze keer de lezing voor haar
rekening, ze vertelt waarom natuur
voor iedereen van belang is. Aanvang
13.30 uur in de Zeeuwse Concertzaal
in Middelburg. Informatie:
www.dethijskramerlezing.nl
ln de serie groen leven wordt in
aanloop naar de lezing elke woensdag
aandacht besteed aan natuur dichtbij.
De beer van Baar and is los
Met drie schapen is een grasmaaier niet meer nodig.
door Jacoline Vlaander
Een watertank voor de opvang van regenwater.
