CDA-plan: in de toekomst ieder zijn eigen pensioenpotje
Gebouwd uit plastic flessen
ECONOMIE 11
Overbrugging
Wordt het gat in de
AOW gedicht? Of
geeft de rechter de
staat gelijk en
moeten senioren
zelf gaan bij sparen?
PLASTIC WHALE
UTRECHT - „Ik heb wel wat geld
'achter de hand. Maar dat heb ik
ook nodig als ik meer zorgkosten
zelf moet gaan betalen, of voor
mijn pensioen waar ik al flink op
heb ingeleverd." Eva Tuboly (62)
uit Koog aan de Zaan wacht met
spanning af wat de rechter beslist
over het AOW-gat. Net als hon
derdduizenden vutters en men
sen met een prepensioen.
Door de verhoging van de
AOW-leeftijd hebben duizenden
nu al te maken met het gat, dat
ontstaat als VUT-uitkering of pre
pensioen stoppen bij het 65e le
vensjaar. In 2013 bedroeg het gat
een maand, in 2014 twee maan
den, vanaf 2019 een jaar. Dat loopt
op naar twee jaar in 2023. Mensen
moeten hun AOW-gat met eigen
geld dichten. Eva Tuboly, tot 2011
beleidsmedewerkster bij de ge
meente Haarlem en met prepen
sioen, heeft straks een AOW-gat
van tien maanden.
Vakbonden hebben hun leden op
geroepen donderdag massaal acte
de présence te geven als de Haag
se rechtbank de partijen hoort
over het AOW-gat. De staat weet
zich geconfronteerd met forse te
genstand. Negentien vakbonden
en de Stichting Belangen Gedu
peerden AOW-gat (Begag) met
450 leden, eisen dat de verhoging
van de AOW-leeftijd wordt ge
schrapt, omdat die in strijd zou
zijn met het Europees Verdrag
voor de Rechten van de Mens.
Twee getuigen staan klaar om de
rechter uit te leggen welke bres
de hogere AOW-leeftijd in hun
portemonnee slaat. „Inclusief de
fiscale schade, omdat ze niet profi
teren van de lagere belasting op
AOW. Dat gaat in één geval om
bijna 23.500 euro", zegt Fred ter
Hennepe van Stichting Begag. De
getuigen staan niet alleen in hun
kritiek. De Raad van State waar
schuwde het kabinet in juni 2012
al voor de gevolgen.
De landsadvocaat heeft echter ge
hakt gemaakt van de eisen van
bonden en stichting. Iedereen is
immers tijdig geïnformeerd en
heeft tijd om geld opzij te leggen.
Toch ziet advocaat Ben Beelard
van de Stichting Begag nog wel
kansen. Hij gaat ervan uit dat het
recht op AOW door de rechter
wordt erkend als eigendomsrecht,
een grondrecht dat in Europese
wetgeving is vastgelegd. Beelaard:
„De schade is voor veel gedupeer
den zodanig groot dat de verho
ging leidt tot een onbillijke uit
komst. Daarom moet er reparatie
plaatsvinden. De staat mag ver
Senioren met een AOW-gat kun
nen bij Sociale Verzekeringsbank
een overbruggingsregeling aanvra
gen. Alleenstaanden mogen maxi
maal 200 procent van het mini
mumloon verdienen, (echt)paren
maximaal 300 procent. Vermo
gen, inkomen partner en aanvul
lend pensioen tellen mee. Vorig
jaar kreeg SVB 10.633 aanvragen,
6725 werden toegekend. Daar was
6,7 miljoen euro mee gemoeid.
gaan in het maken van wetge
ving, maar dat mag er niet toe lei
den dat mensen rechten worden
afgenomen zonder compensatie."
Vorig jaar juni kwam staatssecre
taris Jetta Klijnsma (Sociale Za
ken, PvdA) met een overbrug
gingsregeling voor de laagstbetaal
den. „Maar die regeling is een lege
huls, omdat je inkomsten uit pen
sioen er afgetrokken worden. Ik
denk dat er maar weinig mensen
voor in aanmerking komen", zegt
Pauline de Casparis, juriste bij de
Nederlandse Politiebond.
De Casparis en Beelard zijn woe
dend over de suggestie van minis
ter Henk Kamp (Economische Za
ken, WD) dat gedupeerden maar
'een krantenwijk moeten nemen'
om aan geld te komen. De Caspa
ris: „De cijfers van het UWV wij
zen uit dat niemand zit te wach
ten op werknemers van 55 jaar en
ouder." Ben Beelaard van Stich
ting Begag: „Verschillende men
sen hebben hun oude werkgever
gevraagd of ze daar weer in dienst
kunnen komen, maar niemand
geeft thuis. Een krantenwijk? Dat
is makkelijk gezegd."
De staat redeneert dat reparatie
van het AOW-gat aan urgentie
verliest, omdat in sommige cao's
staat dat het dienstverband ein
digt bij het bereiken van de
AOW-leeftijd. Dat is mooi, vindt
Eva Tuboly, „maar de staat doet
daar zelf niets aan als het om de
eigen ambtenaren gaat."
De Haagse rechtbank doet niet
meteen uitspraak, maar Beelaard
verwacht die nog dit jaar. Zijn
grootste vrees is dat de vakbon
den en de Stichting Begag niet
ontvankelijk worden verklaard.
„Dan kun je alleen nog indivi
dueel bezwaar maken bij de be
stuursrechter", zegt De Casparis.
„Dat kan zó lang duren dat men
sen daar door ouderdom van af
zien, of al dood zijn."
Het AOW-gat loopt op
van twee maanden dit
jaar tot een jaar in 2019
en twee jaar in 2023
De advocaat van Stichting
Begag denkt dat de rechter
de AOW-uitkering als een
eigendomsrecht erkent
Bij een overbruggingsrege
ling tellen vermogen, het in
komen van de partner en
aanvullend pensioen mee
9
Dat staat in een nota die het We
tenschappelijk Instituut van het
CDA gisteren heeft gepubliceerd.
Volgens het CDA is het huidige
pensioenstelsel onhoudbaar. Jon
geren subsidiëren ouderen, pen
sioenfondsen moeten korten om
dat ze te weinig dekking hebben
en de steeds langere levensduur
van gepensioneerden slaat gaten
in de pensioenkas.
Het CDA wil daarom voor ieder
een een eigen pensioenpotje.
Deelnemers kunnen zelf, tot op
zekere hoogte, bepalen of ze hun
premie riskant of defensief willen
beleggen. De steeds terugkerende
discussie over verdeling van de
pensioenpot tussen jongeren en
oudere generaties wordt met het
nieuwe stelsel overbodig. In dat
stelsel betaalt iedereen, in procen
ten van het loon, dezelfde premie.
Maar er wordt meer opbouw toe-
In het plan kan voor een
25-jarige drie keer zoveel
pensioen worden ingekocht
als voor een 64-jarige
gekend aan jongeren. Dan kan
van een euro die een 25-jarige in
legt drie keer zoveel pensioen
worden ingekocht als voor de eu
ro die een 64-jarige inbrengt. In
het huidige stelsel krijgt iedere
deelnemer dezelfde opbouw, on
geacht zijn of haar leeftijd.
Omdat de overgang lang duurt
(twintig jaar) en huidige werken
den tussen de 33 en 55 jaar in die
tijd nadeel ondervinden, ontvan
gen ze daarvoor compensatie in
de vorm van een tijdelijk hogere
opbouw, staat in het CDA-plan.
Het CDA wil af van de verplichte
aansluiting bij pensioenfondsen.
Deelnemers moeten zelf vrij kun
nen kiezen bij wie ze hun pen
sioengeld onderbrengen. Het hui
dige aantal van 285 pensioenuit
voerders moet fors worden inge
krompen. Grote pensioenorganisa
ties maken veel minder kosten,
waardoor er op termijn 1,8 mil
jard euro bespaard kan worden.
Dat is bijna een kwart van de hui
dige pensioenkosten. De bespa
ring is in het begin te gebruiken
om de overgang naar het nieuwe
stelsel te betalen. Op termijn kan
de premie dalen waardoor wer
kenden meer nettoloon overhou
den. Het nieuwe stelsel is niet lou-
Door het aantal van 285
pensioenuitvoerders fors
in te krimpen is op termijn
1,8 miljard te besparen
ter individueel. Het vermogen
wordt collectief beheerd; risico's
worden gezamenlijk gedeeld.
Volgens het CDA voorkomt dit
nieuwe stelsel dat werkgevers ge
confronteerd worden met gaten
in de pensioenkas. Onder werkge
vers groeit de weerzin tegen bij
stortingen om tekorten aan te vul
len. Ook zijn dekkingsgraad en
rente - zoals nu het geval is - als
het plan wordt uitgevoerd niet
langer punt van discussie.
Het CDA voorziet problemen met
het huidige pensioenstelsel. Brus
sel kan eisen dat pensioenfond
sen hogere buffers aanhouden,
waardoor de pensioenuitkeringen
dalen. In het nieuwe stelsel be
staat dat risico niet, aldus het We
tenschappelijk Instituut.
WOENSDAG 15 JANUARI 2014
Spanning rond
AOW-gat stijgt
door Chris van Alem
AMSTERDAM - Een medewerker van Jachthaven Bouwmeester in Amsterdam
legt de laatste hand aan de Plastic Whale. Deze sloep wordt gebouwd van
hardschuimen platen, die weer zijn gemaakt van plastic flessen die zijn opge
vist uit de hoofdstedelijke grachten. Begin maart wordt het vaartuig gepresen
teerd op de Hiswa. Daarna wordt de sloep gebruikt om haar plastic te vissen.
Initiatiefnemer Marius Smit vraagt met de Plastic Whale aandacht voor het we
reldwijde probleem van de milieuvervuiling met plastic en wil de waarde van
afval aantonen door er iets nieuws van te maken, foto Rob Huibers/HH
Aardappelen droog uit de schuur, 40 mm
opw.): Frites geschikt: €13,75-€17,00; Export:
€15,00-€16,50
Zaaiuien (uit de schuur, per kg): 30% grof:
€15,00-€16,00; 60% grof: €16,00-€17,75
Granen, zaden en peulvruchten (prijzen per
1000 kg): Maaltarwe: €182,00; Voertarwe:
€180,00; Voergerst: €168,00; Blauwmaarizaad:
€2150,00
Hooi, stro (uit de schuur, nieuwe oogst, per ton):
Weidehooi €75,00-€100,00;
Veldbeemdhooi: €80,00-€110,00;
Roodzwenkhooi: €80,00-€110,00;
Engels raaigras: €75,00-€95,00;
Rietzwenkhooi: €80,00-€90,00;
Tarwestro, grote pakken: €65,00-€80,00.
door Chris van Alem
DEN HAAG - Het pensioenstelsel
moet een stelsel worden waarin el
ke deelnemer voor zichzelf opge
bouwde rechten krijgt. In dat nieu
we stelsel bouwen jongeren meer
pensioen op dan nu het geval is, en
ouderen minder.