Madrid
Pal achter de Pyreneeën ligt de
ruitvormige provincie Navarra.
Een groen landschap gevuld
met authentieke dorpjes, heer
lijk eten, goede wijn, prachtige
natuur en een wereldwijd be
kende stad waar de stieren
door de straten rennen.
Een week per jaar staat Pamplo
na op zijn kop. Vanaf 6 juli vin
den een week lang stierenge
vechten plaats en rennen de die
ren vanaf acht uur 's ochtends
door de straten. Dankzij Ernest
Hemingway, die in 1926 The
sun also rises schreef, komen elk jaar duizen
den mensen naar de stad. In het boek ver
haalt Hemingway uitgebreid over de be
roemde feesten van San Fermin in Pamplo
na. De overige 51 weken is de stad een ge
moedelijke provincieplaats met een vier
kant plein in het oude centrum en kleine
straatjes waar je heerlijke pintxos eet, zoals
gevulde zee-egels met bechamelsaus of
omelet met kleine, wilde champignons. En
de lokale wijnen zijn zalig.
Het mooie van Pamplona is dat je al bin
nen een straal van 10 kilometer rond de
stad in dorpjes belandt waar de tijd heeft
stilgestaan. Ook vlakbij is de Sierra de Par
don, met een bergtop van meer dan
1.000 meter waar wandelaars van de St. Ja-
cobsroute naar Santiago de Compostela
overheen lopen.
Om een idee te krijgen van de lage bevol
kingsdichtheid van Navarra: de regio telt
ongeveer net zoveer inwoners als Amster
dam (circa 600.000), maar dan verspreid
over 10.000 vierkante kilometer. Een derde
van de Navarranen woont in Pamplona.
Het Parque Nacional de Bardenas Reales is
pas sinds 2000 een nationaal park. Het is
een halfwoestijn van 42.500 hectare die
door Unesco als biosfeerreservaat is er
kend. De landschappen binnen het park
zijn heel verschillend. Intens groene graan-
velden met felrode klaprozen worden afge
wisseld met bleekgele rotsen en aarde die
zó droog is, dat ze scheuren vertoont. Op
een hoge rots lunchen we tussen tijm- en
rozemarijnstruiken met een bocadillo met
tomaat en jamón. De ongelooflijke ruimte
en leegte doet denken aan de woestijnen
in de Verenigde Staten en inderdaad wordt
het nationale park vaak als filmlocatie ge
bruikt.
Hoewel Olite niet meer dan vierduizend in
woners telt, is de plaats van groot belang
voor de Spaanse geschiedenis. In Olite had
Karei de Derde zijn residentie. Het gebouw
is inmiddels zorgvuldig gerestaureerd. Van
het vijftiende-eeuwse paleis van de konin
gen van Navarra is het oudste deel een para-
dor, een hotel in een historische omgéving
waarvan Spanje er vele kent.
In het Museo del Vino van Olite leer je al
les over wijn. Behalve de geschiedenis van
het wijn maken, krijg je uitleg over de drui-
vensoorten, smaak, kleur en wat wijn fy
siek met je doet. Uiteraard schenken ze aan
het einde van de uitleg een glas.
Vanuit Olite lopen we door de Foz de Ar
baiun, een kloof tussen rotsen van 100 me
ter hoogte. We volgen de rivier Irati en
zien algauw de roofvogels boven ons hoofd
zweven. Met onze verrekijkers speuren we
naar griffongieren met een spanwijdte van
bijna 3 meter. Op de rotswanden zoek je de
witte plekken van hun uitwerpselen. Vlak
daarboven in de spleten zitten ze, de ge
meen kijkende vogels met een vlijmscher
pe snavel en hun typisch witte verenkraag.
De volgende dag staat de zon al laag wan
neer we het Monasterio de Leyre bereiken.
Ver weg van de bewoonde wereld hebben
de benedictijner monniken binnen hun
complex voor gasten een hotel met een be
perkt aantal kamers. Prior Óscar Jaunsaras
begroet me hartelijk en zegt dat hij enkel
de nummer twee van het klooster is. Dat ik
niet moet denken dat hij de abt is. De prior
kreeg pas op zijn 38e zijn roeping. Nota be
ne op het strand van Rio de Janeiro. Een
maal terug in Navarra klopte hij aan bij het
enige klooster dat hij kende en twintig jaar
later lijkt hij er nog steeds gelukkig te zijn.
Als ik hem later terugzie in de kerk reikt
hij me het liedboek aan, zodat ik mee kan
lezen met de gregoriaanse gezangen die
zestien broeders in het Latijn en in het
Spaans zingen. In de Spartaans ingerichte
kerk klinkt het samenspel van hun zang
stemmen wonderschoon.
Murillo de Lónguida kun je nauwelijks een
dorp noemen. Het is meer een bocht in de
weg met een handvol huizen. Een van die
huizen is de Villa Clementina uit 1888. In-
dianos (fortuinzoekers die hun Spaanse ge
boorteland verlieten om in The Americas
geld te verdienen) bouwden vaak bij terug
keer in Spanje villa's om te tonen dat ze
goed geboerd hadden in landen als Cuba of
Panama. Architect Fernando Oiza Redin is
de vijfde generatie van zo'n indiano en
met zijn broer en zus heeft hij de verwaar
loosde villa van hun voorvader gereno
veerd tot een prachtig hotel met negen ka
mers, een prima uitvalsbasis om de omge
ving hikend of fietsend te ontdekken.
Na het heerlijke diner in de villa laten we
ons door de ober graag verleiden om bij de
cortado, een espresso met een beetje war
me melk, het lokale digestief te proberen.
Patxaran de Navarra wordt gemaakt van
sleepruimen (vruchten van de sleedoorn).
Met een ijsklontje geserveerd, is het een de
ideale afsluiting van de reis door Navarra.
WAAR EN WAT
ZATERDAG 11 JANUARI 2014
B E L I Z
EFRANKRIJKTURKIJEGROOT-BRITTANNIËHONGKONGSPANJENEDERLANDNOORWEGEN
NAVARRA
door Joost Brantjes
I Foto's van boven naar beneden:
Bovenop de Sierra de Pardon staat het Mo-
numento de Camino, langs de St. Jacobsrou-
te naar Santiago de Compostela.
In Bar Gaucho in Pamplona eet je bijzondere
pintxos. Dit zijn zee-egels in bechamelsaus.
Met een verrekijker speuren naar griffongie-
ren in Foz de Arbaiun.
foto's Joost Brantjes
reageren?
reizen@depersdienst.nl
Pamplona ligt zo'n 1.400 kilometer verwijderd van Amsterdam. Transavia vliegt rechtstreeks
van Rotterdam naar Biarritz, dat op vijf kwartier rijden van Pamplona ligt. Kijk voor meer infor
matie op www.transavia.com. Vlieg je vanaf Amsterdam, dan moet je overstappen in Barcelo
na of Madrid om in Pamplona te komen.
Meer informatie over Navarra vind je op www.turismo.navarra.es/hol/home. Voor smartphone-
gebruikers is er een gratis app met toeristische informatie over Navarra (beschikbaar voor
Android en iOs). Overige websites: www.bardenasreales.es;www.rutadelvinodenavarra.com;
www.monasteriodeleyre.com;www.hotelvilladementina.com.
Vijftig
tinten groen