Zwarte Isis
-vlag van al-Qaedastrijders duikt overal op
BUITENLAND 7
Italiaanse politiek
keert zich tegen
president en
ex-communist
Giorgio
Napolitano.
ROME - Hij was ooit de man die
Italië op de rails moest houden en
de democratie moest bescher
men. Inmiddels is president en
ex-communist Giorgio Napolita
no voor velen echter een obstakel,
een man die zijn boekje ver te bui
ten gaat en zelfs rijp is voor im
peachment. 'Koning Giorgio'
wordt hij inmiddels genoemd, de
88-jarige president van Italië, en
niet alleen door de komiek Beppe
Grillo, die alle politici wil kielha
len.
Aan de basis van alles ligt het be
sluit, een klein jaar geleden, in te
stemmen met een tweede ambts
termijn, nadat verkiezingen een
verlammende patstelling hadden
opgeleverd en de partijen het niet
eens konden worden over een op
volger.
Napolitano liet destijds weten, en
hij herhaalde het in zijn oude-
jaarstoespraak, dat de partijen
hem hadden gebeden om aan te
blijven. Direct na zijn herverkie-
Napolitano herhaalde in
zijn nieuwjaarstoepraak dat
de partijen hem hadden
gebeden om aan te blijven
De Italianen hebben zich
afgekeerd zowel van Europa
als van Napolitano, wiens
populariteit is gehalveerd
Zes jaar nadat al-Qaeda door het
Amerikaanse leger werd versla
gen en verjaagd uit de steden Fal-
luja en Ramadi, woeden er nu
weer zware gevechten om deze
zing lieten diezelfde partijen zich
vervolgens in het parlement de
oren wassen. Napolitano hekelde
de inertie van de politiek en eiste
eindelijk beleid en hervormingen.
De tot tranen geroerde oude presi
dent kreeg een groot applaus,
maar hij zei ook op te zullen stap
pen als de partijen het weer zou
den laten afweten. Rond dit drei
gement is nu een felle politieke
discussie losgebroken, waarvan
Napolitano zelf het slachtoffer
dreigt te worden.
De politieke partijen hebben na
melijk de laatste maanden vooral
ruziegemaakt, zowel met elkaar
als intern, en geen enkele hervor
ming doorgevoerd. De door Napo
litano in het leven geroepen rege-
soennitische bolwerken, westelijk
van Bagdad. Zaterdag zou Falluja
zelfs zijn ingenomen door strij
ders van Isis. Profiterend van loka
le woede over recent hard optre
den van Iraakse veiligheidstroe
pen - die naar de regio waren ge
stuurd door de Iraakse, sjiitische
premier Maliki - zette Isis een of
fensief in waarbij zowel in Rama
di als Falluja tientallen strijders
zouden zijn gesneuveld. Ze plant
ten niettemin hun zwarte vlag en
riepen in de regio een onafhanke
lijk islamitisch emiraat uit.
Gesteund door plaatselijke anti-
al-Qaedamilities en Iraakse elite
troepen, zouden de jihadisten gis
teren zijn teruggedrongen.
Niet alleen in Irak doet Isis van
zich spreken, maar ook in Syrië.
ring van links en rechts - de Itali
aanse variant van de Duitse Gros
se Koalition - onder leiding van so
ciaal-democraat Enrico Letta,
blijkt onmachtig, zeker in deze
tijd van aanhoudende crisis.
Dat geeft Napolitano dus alle re
den zijn dreigement ten uitvoer
te brengen. Bovendien is de 'grote
coalitie' een 'mini-coalitie' gewor
den. Ze wordt alleen nog gedra
gen door de linkse PD, de nazaten
van oud-premier Monti en het
nieuwe partijtje Nieuw Centrum
Rechts. Dat is een afsplitsing van
de partij van Berlusconi, die zelf
luidruchtig naar de oppositie is
overgestapt omdat premier Letta
noch president Napolitano te por
ren waren voor een gratieregeling
Daar verwijten andere rebellen
groepen hun jihadistische strijd
makkers de 'legitieme' opstand te
gen al-Assad te hebben gekaapt
voor een door al-Qaeda geïnspi
reerde heilsagenda van sharia-wet-
geving en afwijzing van elke mo
derniteit.
In het noorden van Syrië vechten
de al-Qaeda-adepten steeds vaker
tegen anti-Assadmilities. Die heb
ben naast de strijd tegen het Syri
sche leger een 'tweede front' geo-
In de Iraakse steden Falluja
en Ramadi woeden weer
zware gevechten om deze
soennitische bolwerken
voor de oud-premier.
Maar Napolitano treedt niet af. In
tegendeel, hij is de regels gaan dic
teren voor de regering Letta en
grijpt ook veelvuldig in het parle
ment in, zoals de afgelopen we
ken bij het opstellen van de cru
ciale begrotingswet. Dat maakt
Grillo woest, de man die feitelijk
de verkiezingen won en moest
worden ingekapseld door de grote
coalitie, en ook Berlusconi, die
net als Grillo verkiezingen wil en
geneigd is diens eis van impeach
ment (afzetting) te steunen.
De situatie is gevaarlijk, ook met
het oog op het EU-voorzitter-
schap van Italië in de tweede
helft van dit jaar. Napolitano
denkt met zijn activisme 'Europa'
pend tegen de zwarte 'terreur van
Isis', waarbij 'afvalligen' door
Isis-commando's worden opgeslo
ten, verjaagd, gemarteld of ver
moord. De uit de Amerikaanse in
vasie van Irak (2003) voortgeko
men beweging - die begon onder
de volstrekt heldere naam 'al-Qae
da in Irak' - aarzelde evenmin om
aanvoerders van gematigder mili
ties te vermoorden. Ook dat
maakt Isis tot een doodsvijand
van andere strijdgroepen.
In onder meer Irak, Syrië,
Jemen en Libanon staan de
twee moslimstromingen
elkaar naar het leven
een dienst te bewijzen, maar
thuis is de basis hiervoor wegge
slagen. De Italianen hebben zich
afgekeerd zowel van Europa als
van Napolitano, wiens populari
teit is gehalveerd.
De enige hoop levert Matteo Ren-
zi, de jonge burgemeester van Flo
rence, die met een verpletterende
meerderheid tot secretaris van de
PD is gekozen. De populaire 'Itali
aanse Tony Blair' staat te trappe
len om te regeren en het land op
te schudden. Renzi wil resultaten
van premier en partijgenoot Let
ta, en anders verkiezingen. Voor
Napolitano is dat een nieuw pro
bleem, maar wellicht ook een
kans om uit zijn onmogelijke spa
gaat te geraken.
De militie behoort tot de best uit
geruste eenheden in Syrië en ont
vangt geld en wapens van Saudi-
Arabië. Dat land ondersteunt ex
tremistische soennieten in het ge
vecht om religieuze zeggenschap
met Iran, dat op zijn beurt sjiiti
sche organisaties bewapent als bij
voorbeeld Hezbollah in Libanon.
Op strijdtonelen in onder meer
Irak, Syrië, Libië, Jemen en Liba
non staan de twee grootste mos
limstromingen elkaar meer dan
ooit naar het leven. Daarbij heb
ben ze de vrije hand nu de Ameri
kanen zich geleidelijk terugtrek
ken uit de regio. Een autobom
van Isis in een Hezbollahbastion
in de Libanese hoofdstad Beiroet
eiste afgelopen woensdag vier do
den en 77 gewonden.
MAANDAG 6 JANUARI 2014
M
Koning Giorgio wankelt
Alle partijen wilden dat Giorgio Napolitano een tweede termijn als president zou aanvaarden. Inmiddels vinden velen de tijd rijp voor afzetting, foto HH
door onze correspondent
Eelco van der Linden
ACHTERGROND
AL-QAEDA
door onze redactie buitenland
BEIROET - Nog niet zo lang geleden
onderscheidden de strijders van de
jihadistische Islamitische Staat van
Irak en de Levant (Isis) zich vooraf
in de strijd tegen de dictatuur van
de Syrische president al-Assad. In
middels bevecht Isis vooral sjiiti-
sche moslims en soennitische ge
loofsgenoten met gematigder op
vattingen.
