Kennisquiz
winnaar onder
de spelshows
8 VERDIEPING
TELEVISIESPELLETJES
Op tv sinds: juli 2002
Zender RaiUno, Italië
Presentator Carlo Conti
Houdt in: de quiz is overgewaaid uit Ar
gentinië. Zes kandidaten beantwoorden
meerkeuzevragen en doen woord- en as
sociatiespelletjes. De kandidaat die de fi
nale haalt, moet een woord raden.
Populair dankzij: de rondborstige vrouwen
die de vragen voorlezen. Het is ook een
ode aan lafamiglia, doordat elke kandi
daat een familielid meeneemt die van al
les over diens achtergrond vertelt.
Relletje: het gebrek aan intellect bij de
kandidaten was onlangs zelfs de presen
tator te gortig. Op de vraag wanneer Hit-
Ier rijkskanselier werd (keuze uit 1933,
1948,1964 of 1979) noemden drie kandi
daten een verkeerd jaartal, waarna kandi
daat vier het juiste antwoord in de
schoot geworpen kreeg. Op de volgende
vraag, wanneer dictator Mussolini (in
1945 vermoord) de dichter Ezra Pound
ontmoette, antwoordde de latere win
naar 1964.
Op tv sinds: september 1994
Zender: Eén, België
Te zien: maandag tot en met vrijdag om
18.30 uur
Presentator: Ben Crabbé
Houdt in: gebaseerd op het computer
spel Tetris. Twee kandidaten beant
woorden vragen. Goede antwoorden le
veren blokken op die gestapeld moeten
worden, wat punten oplevert. De kan
didaat die de finale speelt, moet een
woord raden.
Populair vanwege: de sympathieke Crab
bé, presentator sinds de allereerste uit
zending, is hierbij zeker een factor. Hij
grapt, zingt en kibbelt met een onzicht
bare juryvoorzitter,
bijdrage Petra Janbroers
Bournvita Quiz Contest
Op tv sinds: juni 1992
Zenden Colors TV, India
Presentator: Derek O'Brien en Saumya
Tandon
Houdt in: sinds april 1972 een live quiz,
daarna uitgezonden op de radio en van
af 1992 op tv. Scholieren die zich via
voorrondes plaatsen, presenteren zich
in het Engels of Hindi en beantwoor
den kennisvragen.
Populair dankzij: speelt in op de prestatie
drang onder scholieren. Met 1,2 miljard
inwoners is het vechten om een plek
bij een goede universiteit. Heel Indiaas
is de uit het cricket overgenomen bena
ming van rondes en scores innings en
overs).
Lingo bestaat 25 jaar. En
Nederlanders houden
van Lingo. Fan prins
Bernhard liet ooit bloe
men bezorgen bij presen
tatrice Nance. En het mogelijk ver
dwijnen van de tv van het woord-
raad-ballenpakspel leidde in 2006
tot vragen in de Tweede Kamer.
Lingo is het langstlopende dagelijk
se spelprogramma op tv. Robert
ten Brink presenteerde in januari
1989 de allereerste Lingo, maandag
wordt aflevering 5.058 uitgezon
den. Het is de eerste van vier jubi
leumafleveringen.
Maar het zijn wereldwijd anders-
soortige spelprogramma's die het
het langst volhouden: de kennis
quizzen. Het Amerikaanse It's Aca
demie is op tv sinds oktober 1961
en daarmee de langstlopende spel
show ter wereld. In de quiz be-
beantwoorden teams van high-
school-studenten kennisvragen
Ook in Groot-Brittannië voert een
kennisquiz de lijst van langstlo
pende spelprogramma's op tv aan.
In University Challenge nemen ver
schillende universiteiten het tegen
elkaar op. De finale speelt zich
standaard af tussen teams van de
topuniversiteiten (Oxford, Cam
bridge, University College, King's
College). Het programma is sinds
september 1962 op tv te zien.
In het ooit onder Britse overheer
sing zuchtende India neemt even
eens een kennisquiz die eerste
plaats in. De Bournvita Quiz Con
test of BQC, waarin scholieren el
kaar op kennisgebied proberen af
te troeven, bestaat sinds april 1972
en wordt vanaf 1992 uitgezonden
op tv.
In Nederland mag Lingo dan het
langstlopende dagelijkse spelpro
gramma zijn, ook wij kennen ken
nisquizzen die veel langer op tv
zijn. Twee voor Twaalf is sinds 1971
te zien en Per Seconde Wijzer zelfs
vanaf oktober 1967, toendertijd ge
presenteerd door Berend Boude-
wijn. Beide zijn VARA-program-
ma's. Quizzen zullen de verhef
fing van arbeiders ten goede zijn
gekomen.
Lingo is bij de TROS te zien, of
AvroTros, zoals de omroepvereni
ging tegenwoordig officieel heet;
misschien wel de arbeidersom-
roep van heden ten dage. Het lag
ook niet aan de TROS dat Lingo in
2006 van het scherm dreigde te
verdwijnen. Het was de schuld
van de zendermanager, die voor
Nederland 1 op een 'jonger imago'
koerste. Hij had buiten de Neder
landse verknochtheid aan het spel
letje gerekend. Zelfs premier Bal
kenende liet weten zich de algeme
ne teleurstelling te kunnen voor
stellen: „Hoe graag zien wij niet
Lucille Werner."
spelshow: Bir Keiime, Bir Islem
Op tv sinds: maart 1983
Zender: TRT, Turkije
Presentator: Rasit Yildirim
Houdt in: gebaseerd op een Frans program
ma, dat als Cijfers en Letters ook in Neder
land op tv te zien is geweest. Het bestaat
uit een rekenkundig en een taalkundig
deel. Bij dit laatste moeten deelnemers
een zo lang mogelijk woord maken.
Populair dankzij: iedereen kent het en dat
komt mede doordat TRTi in Turkije tot
1986 het enige tv-kanaal was en Bir Kelime,
Bir Islem een van de weinige spelprogram
ma's. Het hele land leefde mee met de kan
didaten.
Spelshow: L'eredita
bijdrage Eelco van der Linden
Spelshow: Blokken
Spelshow:
Bijdrage Devi Boerema
door Saskia Wassenaar
beeld De Persdienst
Lingo verhuist 6 januari van Nederland
1 naar Nederland 2. Van maandag tot
en met donderdag te zien om 18.25
uur.
bijdrage Jessica Maas
