6 SPECTRUM
at prof. Bram
Nauta (49)
steeds weer in
trigeert: nie
mand heeft in
ternet bedacht.
„Het is nooit
voorspeld. Er is niemand geweest die
tegen zichzelf zei: kom, Iaat ik eens
een handig systeem maken, beschik
baar voor de hele wereld, waar je van
alles mee kan. Ook hier is het gegaan
zoals het vaak gaat. Iemand vindt iets
uit en een ander bedenkt er de toepas
singen bij. Dat laatste wordt dan weer
aangevuld door anderen."
Nauta is hoogleraar elektrotechniek
aan de Technische Universiteit Twen
te in Enschede. Hij weet exact welke
technische mogelijkheden er zijn en
vooral wat eraan zit te komen. Hij
reist de wereld over en bezoekt op uit
nodiging bedrijven die van hem wil
len weten wat de nabije toekomst
brengt.
Wie klaagt dat de samenleving snel
verandert, kan zijn borst natmaken.
De komende tien jaar gaat het nog
veel sneller. Oorzaak: de chip, dat mi
nuscule plaatje met intussen miljar
den onderdeeltjes. Die deeltjes wor
den elk jaar kleiner. Nauta: „Je zou
zeggen: dat moet een keer stoppen.
We zetten ze nu nog op één laagje."
Hij houdt zijn handen vlak boven el
kaar. „Maar die laagjes kunnen we
ook stapelen, tot wel duizend laagjes
toe. Het blijft een chip en we kunnen
jaren vooruit. Bij chips rekenen we in
nanometers. Eén nanometer is een
miljoenste millimeter. En ze werken
steeds beter, zuiniger en goedkoper."
Nauta noemt als toepassing de goog-
lebril. „Het viel te verwachten, al die
functionaliteiten in een bril. En is dat
belachelijk? Vijftien jaar geleden von
den mensen een mobieltje ook bela
chelijk. Nergens voor nodig, om altijd
maar bereikbaar te zijn, dachten ze."
De googlebril kan een vertaaltoepas-
sing bevatten die direct de woorden
van een buitenlander met wie je een
praatje maakt, vertaalt. „Je ziet de ver
taling op je bril voorbijkomen. Dat
moet nog beter en handiger, maar het
komt er. De volgende vraag is dan:
waarom moeten mensen op een
school vijfjaar besteden om een taal
te leren? Dat gaat voor het onderwijs
iets betekenen in de toekomst."
De functies van een smartphone kun
nen straks in een riem, in kleding, in
een piepklein apparaatje dat aan je
oor hangt, in sieraden of een horloge.
Gaandeweg betekent dat tegelijk het
einde van de smartphone. „Daar
krijgt iedereen ook een keer genoeg
van, het rondlopen met zo'n kastje in
je hand."
Een belangrijke ontwikkeling is dat
chips straks te implanteren zijn in of
aan het menselijk lichaam. „Daar
Je hebt geen
idee van de
mogelijk
heden van
drones.
Maar dat
wordt heel
wild hoor,
let maar op
hoort een zware ethische discussie
bij, ik weet het, maar laat ik even van
het goede uitgaan. Bij mensen die lij
den aan parkinson kun je met een in
greep voorkomen dat ze beven. En er
zijn meer ziektes die straks onder con
trole te houden zijn. Technisch kan
dat nu nog niet, maar een doorbraak
in hersenonderzoek, die daarvoor no
dig is, komt er wel aan." De vraag is
natuurlijk hoe ver we daarin willen
gaan? Nauta: „We hebben al een pace
maker die ziet dat je een hartaanval
gaat krijgen. Je hebt er die zelf een zie
kenwagen kunnen waarschuwen. Op
het moment dat je de aanval krijgt,
staat de ambulance al voor de deur."
Maar alles wat digitaal en elektro
nisch is, kan worden gehackt. Nauta
erkent dat dat een nadeel is: „Je moet
er niet aan denken. Het moet niet kun
nen dat iemand zo'n medisch sys
teem stoort en ervoor zorgt dat jij een
hartaanval kan krijgen. Maar extra ge
heugen in mijn hoofd zodat ik mijn
gedachten kan registreren en nog
eens kan nakijken? Ik zie daar wel
voordeel in. Hoewel ik persoonlijk al
les liever buiten mijn lichaam laat."
door Patrick Wiercx
foto Lars Smook
