26 ZEEUWS-VLAANDEREN
NIEUWE ROMAN FRANCA TREUR
DE WOON
Ruim vier jaar na Dorsvloer vol confetti verschijnt
vandaag de tweede roman van Franca Treur: De
woongroep. Een boek over idealisme en realiteit,
trouw en ontrouw, overvloed en onbehagen.
FRANCA TREUR
ADACD
ie een vervolg op
Dorsvloer vol confetti
had verwacht, zal
verrast zijn. Met De
woongroep slaat Fran
ca Treur een compleet andere weg in.
Terwijl haar debuut ging over een geslo
ten boerengemeenschap in Zeeland,
staat het nieuwe boek midden in het mo
derne leven. „Ik hou ervan om mensen
niet te geven wat ze verwachten", zegt
Treur. „Ik was niet van plan om wéér
over Zeeland en een Zeeuwse familie te
schrijven. Daar heb ik voorlopig wel ge
noeg over gepraat en gedacht. Daar had
ik even geen behoefte aan."
Het grote succes van Dorsvloer vol confet
ti (150.000 exemplaren verkocht) en de
verwachtingen die daarmee zijn gescha
pen voor het tweede boek, hebben haar
niet verlamd. „Ik ben al vrij snel weer
gaan schrijven, maar ik had niet meteen
een nieuw boek in mijn hoofd. Ik werk
sowieso niet met een plan. Tussendoor
heb ik ook opdrachten gedaan en korte
verhalen geschreven. Het duurde lang
voordat ik een plot had voor een nieuwe
roman.
„Ik wist al vrij snel dat ik wilde schrij
ven over een vrouw die in de diensten
sector zit. Daar zijn er nu zoveel van in
Nederland: mensen die als freelancer
klussen krijgen van verschillende bedrij
ven. Het is vaak moeilijk om iets van je
zelf in zulk werk te leggen. Je kunt je er
niet echt mee identificeren en dus heb
je daarnaast iets anders nodig waarin je
jezelf wel kunt laten zien."
De woongroep speelt zich af in het Am
sterdam van 2010 en gaat over de 28-jari-
ge Elenoor Jansen, werkzaam als freelan
ce taaldocent en als contentmanager van
een aantal bedrijvenwebsites. Het werk
geeft haar weinig voldoening en op zoek
naar een zinvoller bestaan sluit ze zich
aan bij een idealistische woongroep, in
een poging 'iets goeds' te doen voor de
maatschappij.
„Idealisme heeft me altijd geïnteres
seerd: hoe je bezig bent met de wereld
om je heen en of je daar wel of niet iets
kunt betekenen. Daar ben ik nog steeds
niet uit", zegt Franca Treur. „De vraag in
het boek is ook of burgerlijkheid de idea
le vorm van leven is. Het is in elk geval
een heel dominante vorm. Daar valt veel
voor te zeggen, maar je kunt vraagte
kens zetten bij die dominantie. Er zitten
wel haken en ogen aan. Elenoor is ie
mand die met argwaan, met wantrou
wen naar de wereld kijkt. Dat vind ik in
teressant. Allerlei vanzelfsprekendheden
gelden voor haar helemaal niet."
Elenoor voelt de drang om samen met
haar huisgenoten in opstand te komen,
maar weet niet goed waartegen. „Er zijn
momenten dat ze een soort urgentie
voelt, maar die wordt haar ook weer uit
handen geslagen. Het is moeilijk om in
actie te komen als je niet precies weet
wie de vijand is. Ja, 'het systeem', maar
ook dat is nogal abstract."
De pijlen van de woongroep richten
zich vooral op het kapitalisme en de
koopzieke samenleving. „Maar tegelijk
hebben we dat systeem volledig geïnter
naliseerd. Vrijwel iedereen houdt van
luxe en consumeren. Heel veel mensen
vinden het eigenlijk wel prima. Elenoor
is ook een echte Apple-addict. En als je
bij de Apple-famile hoort, ben je toch
een cooler persoon. Het geeft je een
soort identiteit."
De roman telt een veelheid aan verhaal
lijnen en personages. Opvallend is dat er
ook een Katelijne in voorkomt, zoals de
hoofdpersoon van Dorsvloer vol confetti,
die vaak wordt vereenzelvigd met Fran
ca Treur zelf. In dit geval gaat het om ie
mand die afwezig is - ze verblijft in Afri
ka - maar op afstand onmiskenbaar haar
stempel drukt op de gebeurtenissen. „Ze
is een soort God. Ze is onzichtbaar, maar
trekt wel aan de touwtjes. Zonder haar
gebeurt er niets."
„Ik heb nog veel met Katelijne te ma
ken", zegt Treur. „Ik moet nog altijd ver-
FRANCA TREUR
antwoording afleggen over in hoeverre
ik nou Katelijne ben of niet en hoe het
nu verder gaat met haar. Ze is daardoor
iemand die nadrukkelijk in mijn leven
is. Daarom vond ik het mooi om dat ook
in dit boek te doen."
Het schrijven van De woongroep was
voor haar niet wezenlijk anders dan Dors
vloer vol confetti. „Beide keren had ik in
een vroeg stadium een soort paniek: kan
ik dit eigenlijk wel? En beide keren had
ik het gevoel dat ik vooraf niet precies
wist wat ik wilde zeggen. Op een gege
ven moment merk je dat het toch ergens
over gaat, dat het ergens heen gaat. Heel
veel van waar ik me de afgelopen jaren
mee bezig heb gehouden, zit in dit boek,
zonder dat ik dat van tevoren zozeer had
gepland."
Wel anders is het gevoel dat ze nu, kort
na de voltooiing van de roman, heeft.
„Bij Dorsvloer vol confetti was ik in dit
stadium echt euforisch. Ik vond het zelf
een geweldig boek en wist zeker dat an
dere mensen dat ook zouden vinden.
Het was een soort naïeve zekerheid. Nu
heb ik dat helemaal niet, omdat ik ook
weet dat het mis kan gaan. Ik ben heel
blij met De woongroep en heb er met
veel plezier aan gewerkt. Het is echt iets
van mij. Maar het is totaal niet gezegd
dat het boek net zo wordt omhelsd als
Dorsvloer vol confetti. Tegelijkertijd voel
ik me daar ook niet afhankelijk van. Ik
werp graag de blik vooruit naar iets
nieuws."
Ze wil onder meer een bundel met korte
verhalen uitbrengen, maar vooral wil ze
op zoek naar een nieuwe omgeving, bui
ten de grenzen van het eigen land. „Ik
denk dat een nieuwe plek, een nieuwe
taal en nieuwe mensen inspirerend kun
nen werken. Ik ben daarom nu druk be
zig om te kijken waar ik wil gaan wo
nen. Ik heb heel erg het gevoel dat het
tijd is voor een grote, nieuwe stap. Ik
heb ook weinig zin om nu te gaan zitten
wachten om te horen wat mensen alle
maal van De woongroep vinden. Eigenlijk
zou ik het liefste nu weggaan."
Op zoek naar een
zinvoller bestaan
Pk FT W" mwm
door Rolf Bosboom
w
Franca Treur (1979) groeide op in Melis-
kerke. Ze woont en werkt in Amsterdam.
In 2009 debuteerde ze met haar roman
Dorsvloer vol confetti, die zich afspeelt in
een strenggelovig boerengezin in Zee
land.
Het boek groeide uit tot een bestseller. Er
werden meer dan 150.000 exemplaren
van verkocht.
De roman werd bekroond met de Selexyz
Debuutprijs 2010 en - in het kader van de
Zeeuwse Boekenprijs - de Jan Bruijnsprijs.
Het boek wordt momenteel verfilmd. De
première is waarschijnlijk in september
by Film by the Sea in Vlissingen.
Franca Treur, 'De woongroep'. Uitgeverij
Prometheus, 340 pagina's, 19,95.
De schrijfster is dinsdag 7 januari te gast
bij Stichting Literaire Activiteiten Zeeland. De
bijeenkomst in de Zeeuwse Bibliotheek in
Middelburg begint om 20.00 uur.
