'Onvoldoende saldo' basis voor debuutroman
30 CULTUUR
Voor de zesde keer
geven Ko de Laat en
Coenraedt van
Meerenburgh hun
oudejaarsshow in
De Drvkkerij.
MIDDELBURG - 'Wat is het jaar
weer snel voorbijgegaan', wordt
vaak verzucht op een dag als van
daag. Toch blijkt er in zo'n snel
vervlogen jaar vaak veel te kun
nen gebeuren. Coenraedt van
Meerenburgh (pseudoniem voor
Marcel van den Driest) uit Vlissin
gen en Ko de Laat uit Tilburg ne
men vanmiddag in de Drykkerij
in Middelburg het jaar 2013 op lu
dieke wijze door. Zij doen dat in
de vorm van 52 snelsonnetten,
één voor elke week.
Beiden leveren al jaren wekelijks
zo'n sonnet voor de website: ge-
dichten.nl; De Laat doet dat op
dinsdag, Van Meerenburgh levert
op woensdag zijn bijdrage. De
overige deelnemers aan deze ge
dichten-website zijn: Frank Fabi
an van Keeren, Nico Noorman,
Axel van der Ende, Hendrik te Pas-
ke en Aar Noordam.
Het Zeeuws/Brabantse duo biedt
met zijn inmiddels traditionele
oudejaarsshow een extraatje.
„Meestal neem ik ongeveer
maand van tevoren contact op
met Ko om te polsen of het niet
eens tijd wordt dat we een selec
tie gaan maken. We nemen het
jaar chronologisch door en lezen
steeds om en om een sonnet uit
eigen werk. Dat wil dus zeggen
dat we er elk 26 uitpikken", licht
Van Meerenburgh toe. Volgens
hem levert dat meestal direct een
leuke mix op, omdat de gedichten
van hem en van De Laat verschil
len, zowel in stijl als in keus van
onderwerpen.
Een breed scala daarvan passeert
de revue. Zelf gebruiken de man
nen graag de omschrijving 'van
wereldleed tot komkommer-
nieuws' om hun gevarieerde selec
tie te duiden.
De actualiteit biedt hen meestal
voldoende inspiratie. Soms is het
weerbericht de aanleiding. Zo
schreef De Laat het volgende snel-
sonnet:
DE DERTIGER DAGEN
Ze rekenen op hitte deze dag
Een dag van twijfelachtige ver
trouwdheid
Met onze typisch Hollandse be
nauwdheid
Dat maakt ons weer chagrijnig en
van slag
Maar wat is hierbij nou de grootste
kwelling?
De uitkomst of de hitsige voorspel
ling?
De Laat voegde dit jaar aan zijn
lange staat van dienst als dichter
weer wat verdiensten toe: een be
kroning in de Driek van Wissen
Sonnettette Competitie, publica
ties in Querido's Poëziespektakel
en Kortverhaal. Verder schrijft hij
theaterteksten voor onder ande
ren Sandra van Megen en Ellen
Evers. „Onderwijs is een onder
werp dat mij zeer bezighoudt en
dus met enige regelmaat opduikt
in mijn gedichten. Hoewel ik niet
zo koningsgezind ben, werd ik
even geraakt bij de troonsafstand
toen ik toch wat menselijke emo
tie zag bij prinses Beatrix. Verder
wijdde ik een in memoriam in
dichtvorm aan Lou Reed en aan
Michel van der Plas", blikt De
Laat terug.
Van Meerenburgh houdt van de
structuren die traditionele vor
men als sonnet, rondeel en villa
nelle hem bieden. Hij vertaalde al
le sonnetten van Shakespeare en
bracht die uit in een speciale bun
del, die goed werd ontvangen. Ver
der won hij dit jaar dichtwed
strijd 'De Raadselige Roos'.
Een opvallend sonnet van zijn
hand dit jaar op gedichten.nl is:
KEN-NE-DIE?
Nu bijna vijftig jaren na zijn dood,
Is over hem opnieuw een boek ge
schreven,
De president had kunnen blijven le
ven,
Tenminste, als het Oswald was die
schoot.
Waarschijnlijk weten wij de waar
heid pas,
Als niemand zich herinnert wie hij
was.
„Ik ben nogal geïnteresseerd in de
Amerikaanse actualteit. Vooral
het afluisterschandaal van de
NSA heeft me zeer beziggehou
den. Verder komt het Vaticaan en
kele keren terug in mijn weekson-
netten. In feite hoef ik nooit te
zoeken naar een onderwerp",
zegt Van Meerenburgh. Hij heeft
het gedicht voor zijn wekelijkse
bijdrage aan de landelijke website
meestal een dag van tevoren op
de plank liggen. „Ik geef echter
pas dinsdagsavonds een druk op
de knop nadat ik het Achtuur
journaal heb gezien. Dan heb ik
de mogelijkheid het sonnet desge
wenst nog aan de actualiteit aan
te passen."
Van Meerenburgh houdt naast
dichten ook wel van enige perfor
mance bij de presentatie ervan.
Enkele jaren geleden nam hij dan
ook het initiatief bij elk sonnet
ook een passende illustratie te
projecteren tijdens de Oudejaars
show.
„Dat scheelt bovendien in de uit
leg die nodig is om bij het pu
bliek weer even de onderwerpen
in herinnering te brengen. Als ze
zo'n plaatje zien, hebben ze
meestal ook direct weer de her
kenning."
Naast projecties introdeerde de
Vlissingse dichter vorig jaar ook
muziek en een lied, waarbij het
publiek het refrein snel kon mee
zingen. Dat is hem goed bevallen
en hij zal dat vandaag dan ook ze
ker weer doen.
Overigens verliep het met de
Oudejaarsshow vorig jaar heel an
ders dan gepland. „Op het laatste
moment moest ik afhaken, want
ik was totaal geveld door de griep.
Het was me in 23 jaar niet overko
men dat ik een optreden moest af
zeggen, maar nu ging het echt
niet. Ik zag er niet.eens overheen
om van Tilburg naar Middelburg
te gaan", memoreert De Laat.
Voor Van Meerenburgh beteken
de het plotseling een solo-optre
den. „Tsja, volledig annuleren
was ook zo wat. Ik heb er dus nog
snel wat extra sonnetten van me
zelf bij gezocht om toch een chro
nologisch jaaroverzicht te heb
ben. Het ging best goed hoor,
maar het is natuurlijk veel leuker
dat we het dit keer weer gewoon
samen doen. Ook voor het pu
bliek wordt het programma dan
veel gevarieerder en dus aantrek
kelijker."
Brakema baseerde zijn boek op ei
gen ervaringen. Hij studeerde
communicatie in Rotterdam,
werkte daarna in het bedrijfsle
ven totdat zijn psychische proble
men hem dwongen daarmee te
stoppen. In 2000 verhuisde hij
naar Vlissingen waar hij begon te
werken als beeldend kunstenaar.
Het boek begint op het moment
dat er voor de hoofdpersoon een
mooie toekomst in het verschiet
ligt. Dan overvalt hem een onbe
stemd gevoel en voor het eerst
gaat hij een casino binnen. Uitein
delijk verliest hij de grip op zijn
leven en raakt gokverslaafd.
„Ik heb er bewust voor gekozen
het verhaal door een derde per
soon te laten vertellen. Zo creeër
ik enige afstand tot mezelf. Het
verhaal is natuurlijk gebaseerd op
mijn eigen ervaringen, maar er zit
ook fictie in verweven", vertelt
Brakema.
Als beeldend kunstenaar vestigde
hij de aandacht op zich met onder
meer een moderne icoon, die hij
maakte naar aanleiding van de
dood van Michael Jackson.
Vanuit zijn opleiding communica
tie was hij al vaak met tekst bezig
geweest en nadat hij zich ook als
dichter manifesteerde, besloot hij
dat het tijd werd voor een boek.
Bij Tobi Vroegh kreeg hij steun.
Deze uitgeverij wil een brug
slaan tussen psychiatrie en maat
schappij en taboes rondom psychi
sche ziektes doorbreken.
„Ik heb van de redactrice daar goe
de adviezen gekregen bij het
schrijfproces. Zij heeft me diverse
keren stevig uitgedaagd goed na
te denken over de manier waarop
ik dingen beschreef en persona-'
ges introduceerde", erkent Brake
ma. Hij verrast vooral in het eer
ste deel van het boek vaak met
vlot en toegankelijk taalgebruik:
Een tijd waarin je leert dat de aarde
een rare plek is waar mensen negen
van de tien keer het omgekeerde
doen van wat ze zeggen.
Naarmate de hoofdpersoon af
glijdt in zijn gokverslaving en het
chaotischer wordt in zijn hoofd,
neemt ook de loop van het ver
haal grilliger vormen aan. De le
zer wordt deelgenoot gemaakt
van een paar halfslachtige zelf
moordpogingen, het afbrokkelen
van kansarme relaties en uiteinde
lijk van de moeilijke worsteling
vanuit het dal omhoog.
AGENDA
Jaaroverzicht in snelsonnetten
Coenraedt van Meerenburgh uit Vlissingen.
door Ali Pankow
Ko de Laat uit Tilburg
Vandaag, De Drykkerij, Markt 51, Mid
delburg, 14.00 uur.
door Ali Pankow
VLISSINGEN - Wie hoog inzet, kan
diep vallen. Het is een beproefd
concept in films en boeken om toe
schouwers en lezers te binden.
Tjeerd Brakema (1980), beeldend
kunstenaar, dichter en tekstschrij
ver uit Vlissingen maakt er vaardig
gebruik van in zijn debuutroman
Onvoldoende Saldo, die kort gele
den is uitgekomen bij Uitgeverij To-
bi Vroegh.
Tjeerd Brakema: beeldend kunste
naar en tekstschrijver.
Onvoldoende Saldo, Uitgeverij Tobi
Vroegh, 12,50 144 pagina's,
ISBN:9789078761396.
Meer agendanieuws vindt u op
onze website.
DINSDAG 31 DECEMBER
Middelburg
Dichterlijke Oudejaarsshow:
Coenraedt van Meerenburgh en Ko de
Laat nemen het jaar door in 52 snelsonet-
ten,
De Drukkerij, 14.00 uur
Oostburg
Oud en Nieuw,
The Lane, 00.30 uur
Terneuzen
De Pit New Year's Party,
De Pit, 00.30 uur
WOENSDAG 1 JANUARI
Goes
Arno van Wijk presenteert cd met or
gelwerken van Johann Sebastian Bach: af
trap voor fondswerving ten behoeve res
tauratie Marcussen-orgel,
Grote of Maria Magdalenakerk,16.00 uur.
