WERKEN 3
cent op een spaarrekening."
Tot 2004 gold een aantrekkelijke
subsidie voor aanschaf van zonne
panelen. In 2012 werd door het mi
nisterie van Economische Zaken
weer budget beschikbaar gesteld
voor subsidie van zonnepanelen,
maar in augustus van dit jaar was
de pot weer leeg. Op dit moment
is er dus geen subsidieregeling
van kracht. Wel proberen sommi
ge gemeentes de aanschaf van
zonnepanelen te stimuleren door
collectieve inkoopacties. Al ma
ken installateurs en distributeurs
van zonnepanelen daar ernstig be
zwaar tegen, omdat gemeentes de
markt zo zouden bederven.
Vraag altijd verschillende offertes
voordat je zonnepanelen koopt.
Kijk niet alleen naar kosten, ook
naar garanties. Belangrijk is dat je
bij eventuele problemen kunt aan
kloppen bij de installateur. Daar
naast geven veel fabrikanten ga
rantie op de panelen. Hoe langer
de garantie, des te beter je be
schermd wordt. Om zonnepane
len op de woning te plaatsen, is
meestal geen vergunning nodig.
Alleen als je in een monument
woont of de panelen aan de gevel
wilt hangen, is soms een omge
vingsvergunning vereist. Als huur
der heb je uiteraard toestemming
nodig van je verhuurder.
Nieuwe tijden vragen om
nieuwe beroepen. Futuris
ten zijn het wel met elkaar
eens. Vooral op het gebied
van biotechnologie, nano-
technologie en informatie
technologie maakt de we
reld de komende jaren een enorme ontwik
keling door. In die sectoren werken straks
orgaanprinters, droomproducenten, nano-
lakmengers en huishoudrobotmonteurs.
Ook leiden veranderingen in het klimaat
en het schaarser worden van grond
stoffen tot nieuwe vakgebieden en
banen. Zo is de vuilnismijnbouw
in opmars, waarbij waardevolle
grondstoffen uit afgedekte vuil
nisbelten worden gewonnen.
Ook is er straks grote behoef
te aan smartgridmanagers:
zij stemmen vraag en aan
bod van energie op het slim
me stroomnetwerk van indi
viduele huishoudens in de ste
den op elkaar af. Voor de Nederlandse kust
dobberen over enige jaren verschillende
zeewierboerderijen rond grootschalige
windmolenparken. Deze activiteiten vra
gen ook om gespecialiseerde vaklui.
„We hebben alternatieven voor eiwitbron
nen nodig. Er is straks te weinig vis in de
zee. Grootschalige teelt van zeewier kan de
oplossing zijn", is de overtuiging van Job
Schipper, directeur van Hortimare. Hij ziet
een areaal voor zich van 400 vierkante kilo-
De tandtechnicus
maakt straks niet
meer zelf tanden,
maar hij print ze
met een 3D-printer
meter. „Dat is het totaal. Hoe groot indivi
duele zeeboerderijen worden, weet ik
niet." Rond deze offshore-teelt ontwikkelt
zich een compleet nieuwe logistiek, met
een nieuwe generatie loonwerkers. „Het
werk zal zoveel mogelijk gemechaniseerd
zijn. Maar er blijven mensen nodig voor
zaaien, oogsten en onderhoud."
De opkomst van nieuwe beroepen bete
kent niet dat alle bestaande specialistische
beroepen en ambachten over enige tijd al
leen nog naar zomerse braderieën kunnen.
„Natuurlijk verdwijnen er beroepen", zegt
Rozemarijn van Deelen van SOS Vakman
schap, dat ijvert voor goed beroepsonder
wijs voor kleinschalig specialistische beroe
pen. „Maar beroepen evalueren ook. Ze ma
ken gebruik van nieuwe technieken en
gaan gewoon verder. Neem de gezond
heidstechniek. Tegenwoordig wordt je ge
bit gescand. En over een paar jaar maakt de
tandtechnicus niet zelf tanden, maar print
hij ze met een 3D-printer. Hetzelfde geldt
voor orthopedische materialen, daar zie je
dezelfde ontwikkeling van digitalisering
en 3D-printing. Maar het is belangrijk dat
er voor die vakken wel goede beroepsoplei
dingen zijn. En dat staat onder druk." SOS
Vakmanschap is voor een landelijke aan
pak. Anders dreigen deze beroepen uit het
zicht te verdwijnen en kan onderwijs niet
goed georganiseerd worden. „Terwijl het
juist beroepen zijn waar bij uitstek mensen
op een mbo-niveau geschikt voor zijn. Niet
iedereen kan'op hbo-niveau of hoger func
tioneren, dat is ook niet nodig. Neem het
vak modelmaken. Fabrikanten willen voor
dat ze gaan produceren graag een prototy
pe, maar de opleiding modelmaker is ver
dwenen. Terwijl het beroep voor de maak
industrie heel belangrijk is, en daarmee
voor de BV Nederland."
In Utrecht begint volgend jaar daarom de
Dutch Shoe Academy, een opleiding voor
leerbewerking, van schoenen tot zadels.
„Omdat de opleiding als een cursus met
modules is opgebouwd, is de opleiding ook
heel geschikt voor mensen die op latere
leeftijd alsnog een mooi ambacht willen le
ren", stelt Van Deelen. „En daar is in de toe
komst ook behoefte aan."
MODERNE VAKLUI
ZATERDAG 28 DECEMBER 2013
www.milieucentraal.nl/zonnepanelen
Ilk zat jaren bij dezelfde zorgver
zekeraar, maar ben dit jaar voor
het eerst overgestapt Hoe zeg ik
mijn oude zorgverzekering op?
De meeste verzekeraars hebben over-
stapservice, in dat geval hoeft u de
oude verzekering niet zelf op te zeg
gen. Als u de verzekering via een ver
gelijkingssite afsluit, gaat het opzeg
gen vaak ook met één druk op de
knop. Maakt u hier geen gebruik van
of biedt uw nieuwe verzekeraar die
service niet, doe het dan voor 1 janua
ri zelf. Als het goed is, staat op de po
lis beschreven hoe dit te doen. Zeg de
zorgverzekering bij voorkeur pas op
als u zeker weet dat u door uw nieuwe
verzekeraar wordt geaccepteerd. Ver
zekeraars mogen mensen weigeren
voor een aanvullende verzekering en u
wilt natuurlijk niet het risico lopen dat
u er geen meer kunt afsluiten.
2 Ik twijfel nog steeds welke zorg
verzekering ik moet nemen. Tot
wanneer heb ik tijd om te beslissen?
Tot 31 december kunt u uw oude
zorgverzekering opzeggen. Voor het
afsluiten van een nieuwe zorgverzeke
ring heeft u tot en met 31 januari de
tijd. De zorgverzekering gaat dan met
terugwerkende kracht per 1 januari in.
In een aantal situaties is het ook moge
lijk na 31 januari nog een zorgverzeke
ring af te sluiten. Bijvoorbeeld als u
gaat scheiden, uit het buitenland
komt of de verzekeraar tussentijds de
polisvoorwaarden heeft aangepast.
3 Ik heb eind november al voor
2014 een zorgverzekering af
gesloten met een hoog vrijwillig ei
gen risico. Nu blijk ik zwanger en
wil dat graag aanpassen. Kan dat?
Voor annuleren bent u waarschijn
lijk te laat. Nadat het verzekerings
bewijs is ontvangen, moet u de
zorgverzekering binnen veertien da
gen annuleren. Vermeld in dat ge
val duidelijk dat u de zorgverzeke
ring wilt annuleren en stuur de
stukken terug. Is deze periode al
verstréken, dan raad ik u aan con
tact op te nemen met uw nieuwe
zorgverzekeraar. Wellicht is het mo
gelijk het eigen risico te verlagen -
of een andere wijziging door te voe
ren - zonder de verzekering op te
zeggen. Let er wel op dat de maan
delijkse premie tioger wordt als u
het vrijwillig eigen risico verlaagt.
de toekomst
door Arnoud Cornelissen
illustratie Nourdin Kouch
Rozemarijn van Deelen
reageren?
geld@depersdienst.nl
Orgaanprinter: Over enke
le jaren kan een mens met
behulp van zogenoemd bio-
papier een nieuw orgaan la
ten printen van lichaamsei
gen cellen.
www.beleidsimpuls.nl
Drone-piloot: Drones (op
afstand bestuurbare vlieg
tuigjes) zijn over enige ja
ren volledig ingeburgerd.
Het is vooral handig voor
inspectie van bijvoorbeeld
moeilijk bereikbare plek
ken en installaties.
www.broeders-uas.nl
Virtual reality-ontwerper:
Over enkele jaren maakt
de virtuele wereld gewoon
deel uit van de werkelijk
heid. Leuk om op plekken
historische gebouwen te la
ten zien die nu verdwenen
zijn. Vooral nuttig in het on
derwijs en bijvoorbeeld in
de medische praktijk.
www.invoorzorg.nl
Socialmedia-manager: Een
nu al bestaand beroep. Gro
te ondernemingen hebben
afdelingen waar mensen de
hele dag met Twitter, Face-
book en andere social me
dia bezig zijn. Opleidingen
zijn er bij diverse hogescho
len en instituten als LOI.
Nanotechnoloog: Samen
met biologie zien trend-
watchers nanotechnologie
als dé wetenschap van de
toekomst. De superkleine
nanodeeltjes zorgen er bij
voorbeeld voor dat kleding
vuilafstotend wordt, dat
krassen op de autolak zich
zelf kunnen repareren en
dat eten nooit meer aan
bakt in de pan. Medische
nanorobotjes kunnen later
in een menselijk lichaam
reparaties uitvoeren.
www.consumentenbond.nl
Appontwikkelaan We
staan nog maar aan het be
gin van de immense we
reld van de apps. De vraag
explodeert de komende ja
ren. Wie voor dit vak kiest,
heeft straks werk voldoen
de. Zowel aan mbo- als aan
hbo-instellingen kun je nu
al een opleiding volgen tot
appontwikkelaar.
Zorgverlener: De samenle
ving vergrijst in hoog tem
po. Behalve verzorgers en
verpleegkundigen zijn er
natuurlijk ook hoger opge
leiden nodig om de zorguit
gaven en werkzaamheden
in goede banen te leiden.
Geen nieuw beroep, maar
wel één met toekomst.
