Bovenstem; oerzang is immaterieel
erfgoed
SERVICE 33
onnikenwerk
kerkdiensten
Het psalmzingen met
de bovenstem is vo
rige maand erkend
als immaterieel erf
goed. Het gaat hier
om een unieke zangcultuur. Het
verschijnsel wordt in Zeeland ook
wel 'de vrieën alt' genoemd.
Begin jaren zestig schafte mijn va
der een simpele platenspeler aan.
Tot de eerste plaatjes behoorden
exemplaren van de serie Genemui-
den Zingt. Die bevatten voorname
lijk psalmgezang uit de berijming
van 1773. Met die opnames was
iets bijzonders aan de hand. Bij di
verse psalmen hoorde je de boven
stem. Het gaat om de traditie
waarin de mannen een tandje ho
ger zingen. Dat geeft het gezang
een bijzondere kleur. De Her
vormde gemeente van Genemui-
den is zeer bekend om deze zing
trant. De 'vrieën alt' is echter ook
in Zeeland geworteld. Zo kun je
in diensten van bevindelijke ker
ken nog altijd de bovenstem ho
ren zingen.
Toen het Nederlands Centrum
voor Volkscultuur en Immaterieel
Erfgoed de bovenstem tot immate
rieel erfgoed verklaarde herinner
de ik mij, ooit opnamen te heb
ben gemaakt van psalmgezang op
een SGP-partijdag. Na enig zoe
ken vond ik een oud cassetteband
je. Uit aantekeningen op het hoes
je bleek dat de opnamen in februa
ri 1975 zijn gemaakt op de jaarlijk
se partijdag van de SGP. Daar
werd a capella gezongen. Duide
lijk is te horen hoe dat ging. Na
dat de spreker een lied opgaf zette
de achterste rij in. Dan golfde het
gezang als een golf naar voren.
Een koor van ruim duizend man
nen. Daar bovenuit klonk de bo
venstem. Je kunt het mooi of le-
lijk vinden (zelfben ik een fan),
feit is dat dit een soort authen
tieke oerzang is.
Toen ik het bandje gevonden had,
rees de vraag of er nog wat op
stond. Collega Walter Geeraert,
technisch/digitaal wonderkind
kwam met een bevestigend ant
woord. De opnames hadden de
tand des tijds prima doorstaan.
Walter zette het op cd. Het resul
taat is nu hoorbaar via Monniken
werk, naast opnames van de bo
venstem in Tholen en Rijssen.
Die is daarop trouwens beter hoor
baar dan op die van de SGP.
Op het weblog de column 'Jonge
ren in de politiek' van Ajan Beek
man. De jeugd is ondervertegen
woordigd, terwijl de politiek vol-
gens Beekman juist behoefte
heeft aan jonge honden.
ZATERDAG 28 DECEMBER 2013
sport
dpor Willem Staat
Zaterdag 28
en zondag 29 december
Aagtekerke Protestantse kerk 10.00 uur
dhr Bimmel;
Gereformeerde Gemeente 9.30, 14.30
en 19.00 uur dienst;
Arnemuiden Hervormde Gemeente
10.30 uur kand de Wilde en 17.00 uur ds
Molenaar;
Gereformeerde Kerk 9.30 uur ds v.d. Lin
den en 19.00 uur ds Bijman;
Hersteld Hervormde Gemeente (Reho-
bothkerk) 10.00 uur ds v.d. Linden en
15.00 uur ds Zoet;
Biggekerke Protestantse Gemeente
10.00 uur ds Allewijn;
Domburg Protestantse Kerk 10.00 uur
ds Nauta;
Rooms Katholieke Kerk (Willibrordkapel)
za 19.00 uur viering;
Gapinge Protestantse Gemeente 10.00
uur ds van Slooten;
Grijpskerke Michaelskerk 10.00 uur ds
Van Sloten;
Kleverskerke Protestantse Gemeente
9.30 uur ds De Bie;
Koudekerke Michaelskerk 10.00 uur ds
Den Hertog;
Meliskerke Protestantse Gemeente
10.00 uur dienst te Biggekerke;
Middelburg Protestantse Gemeente:
Nieuwe Kerk 10.00 uur ds Lanooy;
Hofpleinkerk 9.30 uur ds Molenaar;
Oostkerk 10.00 uur ds Ruitenburg en
19.00 uur vespers;
De Morgenster 9.30 uur ds Nauta;
De Hoeksteen 9.30 uur ds Brakema;
Koorkerkgemeenschap geen dienst;
Ontmoetingskerk 9.00 en 10.45 uur ds
van Bennekom, 18.30 uur ds Slingerland;
Englise Wallonne geen dienst;
Verpleeghuis Swerfrust geen dienst;
Verpleeghuis 't Gasthuis 10.30 uur dhr
Simons;
Christelijke Gereformeerde Kerk 9.30
uur en 16.30 uur ds Schenau en ds Syts-
ma;
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt 9.30
uur ds Sytsma en 16.30 ds Hakvoort;
Leger des Heils 10.00 uur kaptein Schui-
tert;
Nieuw Leven Gemeente (Ravensteinweg
1A) 10.00 uur samenkomst;
Pinkstergemeente (Baarsjesstraat 42)
11.30 uur voorg. Sondak;
Rooms-Katholieke Kerk Petrus-en Paulus-
kerk 10.00 uur past Mangnus;
Huize Sint Willibrord 17.00 uur past.
Magnus;
Oud-Katholiek Zeeland geen dienst;
Baptistengemeente de Fontein 10.00
uur:
Nieuw- en Sint Joosland Protestantse
Gemeente 10.00 uur ds Bouman;
Oostkapelle Protestantse Gemeente
10.00 uur Dorpskerk ds den Hollander;
Gereformeerde Gemeente 9.30 uur en
17.00 uur
Oost-Souburg De Open Haven 9.30 uur
ds v.d. Linden;
De Zoute Viever 19.00 uur dhr Bimmel;
Gereja Kristen Protestan Maluku 17.00
uur ds Keizer;
Evangeliegemeente De Wijngaard 10.00
uur dhr Sterken;
Ritthem Protestantse Gemeente dienst
in Nieuw en Sint Joosland;
Serooskerke Protestantse Gemeente Jo-
hanneskerk 10.00 uur ds Poesiat;
Sint-Laurens Hervormde Gemeente
10.00 uur mevr Pasma;
Gereformeerde Kerk 10.00 uur ds Helder-
man-Janse de Jonge;
Veere Protestantse Gemeente ds de
Haan;
Nieuw Sandenburgh geen dienst;
Vlissingen Protestantse Gemeente
Sint-Jacobskerk 9.30 uur ds Steenbergen;
Ter Reede zo 19.00 uur dhr Hage;
Christelijke Gereformeerde Kerk 9.30
uur dienst en 15.00 uur ds Hakvoort;
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt 9.30
uur en 14.30 uur ds Schaaij;
Gereformeerde Gemeente 9.30 uur lees-
dienst en 16.00 uur ds Vreugdenhil;
Doopsgezinde Gemeente geen dienst;
Hersteld Apost. Zendingsgemeente
10.00 en 17.00 uur dienst;
Mission To Seafarers Vlissingen (Ritthem-
sestraat 498): zo 20.00 uur, Engelstalige
dienst.
Pinkstergemeente (Vrijdomweg 1), 15.00
uur;
Evangeliegemeente De Blinkende Mor
genster zo 10.00 uur dienst;
Volle Evangelie Gemeente (Berea) (Gilde-
weg) 10.00 uur samenkomst;
Volle Evangelie Gemeente (Filadelfia)
9.45 uur voorg. Samson;
Apostolisch Genootschap 9.30 uur
dienst;
Zevendé-dags Adventisten (Adventkerk
West-Souburg) za 10.00 uur dienst;
Pinkstergemeente Shalom (Adventkerk
West-Souburg) zo 14.30 uur pred de
Jong;
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der laatste dagen 10.00 uur dienst;
Zuidpoort gemeente (Voltaweg) 10.30
uur dienst;
Rooms-Katholieke kerk Lieve Vrouwekerk
zo 10.00 uur dienst;
Vrouwenpolder Protestantse Gemeente
(Pelgrimskerk) 10.00 uur ds Houwaart;
Gereformeerde kerk vrijgemaakt 9.30
uur br Wattel en 14.30 uur ds Trimp;
Westkapelle Protestantse Gemeente
(Moria) 9.30 uur ds v.d. Linden;
Vrije Evangelische Gemeente 9.30 uur br
Meerveld;
Zoutelande Protestantse Kerk 10.00 uur
mevr Keizer;
Kerkdiensten uit alle regiois op
www.pzc.nl/monnikenwerk
Arjan Beekman
www.pzc.nl/monnikenwerk
