■S»="
-r
28 ZEELAND
DAGBOEK
Elly Bouman is dominee van de
Protestantse Gemeenten van Nieuw- en
Sint Joosland en Ritthem. Zij hield in de
laatste dagen van advent en tijdens de
kerstdagen een dagboek bij. Wat komt er
rond een kerkelijk hoogfeest allemaal af
op een predikant?
Het licht dat door de
ramen binnenvalt,
concentreert zich in het
Woord dat mens werd,
net zo kwetsbaar als wij.
Vrijdag 20 december
Vandaag een dag vol bezoeken. Met mensen
in gesprek zijn over allerlei aspecten van het
leven ervaar ik als een bijzondere kant van
mijn werk als predikant. Als vanzelf groeit er
in gesprekken vertrouwen. Waar vertrouwen
is, ontstaat ruimte om de echte vragen van
het leven onder ogen te zien. Vaak lichten dan
Bijbelwoorden op. Soms helpt dat om nieuwe
kracht of nieuw inzicht te ontvangen. Soms
ook geeft het houvast om het uit te houden in
een moeilijke situatie en de vragen te laten
staan. Vandaag bestaat mijn werk vooral uit
het nabij zijn van gemeenteleden die kampen
met ziekte. Ik ga eerst naar het verpleeghuis,
kom vervolgens in het hospice en bij iemand
thuis en tenslotte bezoek ik 's middags ie
mand in een psychiatrische instelling. De psy
chiatrie heeft altijd al mijn belangstelling ge
had. Deze keer ontmoet ik Bets (vanwege pri
vacy een gefingeerde naam). Na een verblijf
van twintig jaar op verschillende afdelingen
in de psychiatrie, woont ze nu zelfstandig.
Het gaat goed, vertelt ze. Ze kookt zelf, doet
boodschappen en elke ochtend ontmoet ze
mensen in de gemeenschappelijke ruimte ver
bonden aan het huis waar ze woont. Bets
klaagt nooit. Waar ze kan ondersteunt ze ande
ren en ze is dankbaar voor iedereen die haar
helpt bij dingen die ze moeilijk vindt. Niet
zonder trots vertelt ze dat ze met de regiotaxi
naar het winkelcentrum gaat. Omdat dit extra
spanning meebrengt kost het veel energie. Ei
genlijk ziet ze er als een berg tegen op. De taxi
komt pas om half tien maar Bets zit al om half
zeven klaar. Terwijl ik naar huis rijd denk ik
nog aan Bets. Ik vind het bijzonder hoe zij
zich er doorheen slaat. Ze moet ervoor knok
ken, zoals ze zelf zegt. Maar telkens weer pres
teert ze het om over haar eigen schaduw heen
te springen. Ja, zo gelooft ze, dankzij God en
dankzij mensen.
Zaterdag
Vandaag is er nog het één en ander voor te be
reiden voor de diensten van morgen. Ik wil bo-
vendien een gemeentelid bezoeken dat een be
handeling onderging in het ziekenhuis. En
dan is er ook nog een oudere meneer van wie
gisteren plotseling een zoon overleed.
Tegen de avond komt de organist, Tim Bouws-
ma langs. Hij heeft nog wat informatie over
het stuk dat hij morgenavond zal spelen tij
dens de kerstzangdienst in de kerk van
Nieuw- en Sint Joosland. Hij zal de pastorale
spelen uit de 2de orgelsymfonie van de Franse
organist en componist Charles Marie Widor.
Het stuk dat Tim gaat spelen werd door
Widor uitgevoerd op het majestueuze Cavail-
lé Coll orgel in de Saint Sulpice in Parijs. Daar
kan het Van Vulpen orgel van de kerk in
Nieuw- en Sint Joosland natuurlijk niet aan
tippen. Echter, onze organist zal het stuk onge
twijfeld weten te vertalen naar de mogelijk
en onmogelijkheden van het Nieuwlandse or
gel.
Zondag
Vandaag de vierde zondag van advent, dus de
laatste zondag voor kerst. In de eigen gemeen
ten, Ritthem en Nieuw- en Sint Joosland gaat
vanmorgen ds. H. van Oostende voor. Zelf leid
ik de dienst in de Protestantse gemeente van
Grijpskerke. De eredienst ervaar ik als de kern
van het kerk-zijn. Daar vindt ontmoeting
plaats, daar wordt de lofzang tot God gaande
gehouden. In lied, gebed en preek ontstaat
een dialoog tussen God en mens. Vanmorgen
groeit die dialoog vanuit de profeet Micha,
hoofdstuk 6. Een gedeelte waarin Gods sterke
verlangen klinkt om met zijn volk en met de
ze wereld in vertrouwen om te gaan.
's Middags word ik geraakt door een artikel
dat ik lees in Woord Dienst, opiniërend ma
gazine voor Protestants Nederland. Een artikel
van dr. Jan Hendriks, emeritus hoofddocent
praktische theologie en adviseur van kerkop
bouw. Hij laat zien dat de heersende gedach
ten over individualisering niet kloppen. We
zouden als Nederlanders steeds meer verschil
lend denken maar in werkelijkheid denken
we steeds meer gelijk. Er groeit, zegt Hen
driks, een dominant cultuurpatroon waarin
Wetenschap, Techniek en Economie het voor
het zeggen hebben. Het WTE-complex. Die
dominante cultuur bepaalt wat normaal is,
hoe je je moet gedragen, hoe je moet denken
en wat je moet vinden als je wilt meedoen.
Hij haalt een citaat aan van James Kennedy.
Die zegt: „We moeten ons aanpassen aan de
mores van de huidige seculiere samenleving."
„En", zegt Hendriks, „de druk wordt nog ver
groot doordat de dragers van de dominante
cultuur zich superieur voelen en anderen be
schouwen als mensen die nog niet zo ver
zijn." Chronologisch snobisme, concludeer ik.
Dit heeft natuurlijk ook consequenties voor
het kerk-zijn in deze tijd. Hendriks stelt de
vraag: welke vormgeving van kerk-zijn past
bij het leven in onze eenvormige seculiere sa
menleving?' Jammer, op die vraag geeft hij pas
in het volgende nummer van Woord Dienst
antwoord. Maar hij zegt wel alvast dat hij dan
met Herman Milikowsky 'de lof der onaange
pastheid' zingt. Ik glimlach: zou die onaange
pastheid niet de ware vrijheid zijn, die we
door het Kind van Kerst ontvangen?! Dan
heeft die lof in ieder geval vanavond geklon
ken uit vele monden in een volle kerk in
Nieuw- en Sint Joosland tijdens de kerstzang-
dienst waaraan het koor Clarity uit Sint Maar-
2
Kerstkind geeft
echte vrijheid
staat:
hobby's" Pia
