Bovenstem; oerzang is immaterieel erfgoed
SERVICE 33
kerkdiensten
on ni ken werk
Het psalmzingen met
de bovenstem is vo
rige maand erkend
als immaterieel erf
goed. Het gaat hier
om een unieke zangcultuur. Het
verschijnsel wordt in Zeeland ook
wel 'de vrieën alt' genoemd.
Begin jaren zestig schafte mijn va
der een simpele platenspeler aan.
Tot de eerste plaatjes behoorden
exemplaren van de serie Genemui-
den Zingt. Die bevatten voorname
lijk psalmgezang uit de berijming
van 1773. Met die opnames was
iets bijzonders aan de hand. Bij di
verse psalmen hoorde je de boven
stem. Het gaat om de traditie
waarin de mannen een tandje ho
ger zingen. Dat geeft het gezang
een bijzondere kleur. De Her
vormde gemeente van Genemui-
den is zeer bekend om deze zing
trant. De 'vrieën alt' is echter ook
in Zeeland geworteld. Zo kun je
in diensten van bevindelijke ker
ken nog altijd de bovenstem ho
ren zingen.
Toen het Nederlands Centrum
voor Volkscultuur en Immaterieel
Erfgoed de bovenstem tot immate
rieel erfgoed verklaarde herinner
de ik mij, ooit opnamen te heb
ben gemaakt van psalmgezang op
een SGP-partijdag. Na enig zoe
ken vond ik een oud cassetteband
je. Uit aantekeningen op het hoes
je bleek dat de opnamen in februa
ri 1975 zijn gemaakt op de jaarlijk
se partijdag van de SGP. Daar
werd a capella gezongen. Duide
lijk is te horen hoe dat ging. Na
dat de spreker een lied opgaf zette
de achterste rij in. Dan golfde het
gezang als een golf naar voren.
Een koor van ruim duizend man
nen. Daar bovenuit klonk de bo
venstem. Je kunt het mooi of le
lijk vinden (zelfben ik een fan),
feit is dat dit een soort authen
tieke oerzang is.
Toen ik het bandje gevonden had,
rees de vraag of er nog wat op
stond. Collega Walter Geeraert,
technisch/digitaal wonderkind
kwam met een bevestigend ant
woord. De opnames hadden de
tand des tijds prima doorstaan.
Walter zette het op cd. Het resul
taat is nu hoorbaar via Monniken
werk, naast opnames van de bo
venstem in Tholen en Rijssen.
Die is daarop trouwens beter hoor
baar dan op die van de SGP.
Op het weblog de column 'Jonge
ren in de politiek' van Ajan Beek
man. De jeugd is ondervertegen
woordigd, terwijl de politiek vol-
gens Beekman juist behoefte
heeft aan jonge honden.
ZATERDAG 28 DECEMBER 2013
Zaterdag 28
en zondag 29 december
Aardenburg Protestantse Gemeente
10.30 uur ds Bijman;
Doopsgezinde Gemeente 10.30 uur;
Rooms-Katholieke Kerk geen dienst;
Axel Protestantse Kerk 10.00 uur ds De
Lang;
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt 10.00
uur en 15.00 uur leesdienst;
Biervliet Protestantse Gemeente dienst
in Aardenburg;
Rooms-Katholieke Kerk za 19.00 uur
past. Krijger;
Boschkapelle Rooms-Katholieke Kerk
geen viering;
Breskens Protestantse Gemeente dienst
in Aardenburg;
Rooms-Katholieke Kerk zo viering in
Schoondijke;
Cadzand Protestantse Gemeente dienst
inAardenburg;
Clinge Rooms-Katholieke Kerk za 19.00
uur werkgr. lit;
Graauw Rooms-Katholieke Kerk zo 9.30
uur werkgr. lit;
Groede Protestantse gemeente dienst in
Aardenburg;
Heikant Rooms-Katholieke Kerk zo 9.00
uur past. Holvoet;
Hengstdijk Rooms-Katholieke Kerk za
19.00 uur geen viering;
Hoek Protestantse Gemeente 10.00 uur
ds Dees-Hinten;
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt 9.30
uur en 15.00 uur leesdienst;
Hoofdplaat Rooms Katholieke Kerk vie
ring in Schoondijke;
Hulst Protestantse Gemeente 10.00 uur
dienst in
Kloosterzande Rooms-Katholieke Kerk
za 19.00 uur en zo 10.30 uur past. Hol
voet; Christengemeente Capitol
Hulst (Den Dullaert) 10.30 uur dienst;
Kloosterzande Protestantse Gemeente
10.00 uur ds Overduin;
Rooms Katholieke Kerk zo 10.30 uur
past Brandt;
Koewacht Rooms-Katholieke Kerk zo
10.30 uur past. V.d. Wiele;
Lamswaarde Rooms-Katholieke Kerk zo
9.00 uur past. V.d. Wiele;
Nieuw-Namen Rooms-Katholieke Kerk
zo 11.00 uur werkgroep lit;
Nieuwvliet Protestantse Gemeente
10.00 uur dhr Bos;
VEG 10.00 uur ds Praamsma;
Oostburg Protestantse gemeente dienst
in Aardenburg;
Oud-Gereformeerde Gemeente 10.00 en
15.30 uur leesdienst;
Gereformeerde kerk vrijgemaakt geen
dienst;
Jehova's Getuigen zo 10.00 uur en di
19.30 uur;
Rooms-Katholieke Kerk zo 10.45 viering
in Sluis;
Philippine Protestantse Gemeente 10.00
uur ds Stap;
Rooms-Katholieke Kerk geen viering;
Retranchement Protestantse Gemeente
dienst in Aardenburg;
Sas van Gent PKN dienst te Philippine;
Schoondijke Protestantse Gemeente re-
giodienst in Aardenburg;
Rooms-Katholieke Kerk zo 9.15 uur past.
De Krijger;
Sint-Anna ter Muiden Protestantse Ge
meente dienst Aardenburg;
Sint-Jansteen Rooms-Katholieke Kerk za
19.00 uur past Brand;
Sint-Kruis PKN dienst in Aardenburg;
Sluis PKN dienst te Aardenburg;
Rooms-Katholieke Kerk zo 10.45 uur
past. De Krijger;
Sluiskil PKN dienst te Philippine;
Zevende Dags Adventisten (De Ark) za
10.00 uur dienst;
Stoppeldijk Rooms-Katholieke Kerk za
19.00 uur past. V.d.Walle;
Terhole Rooms-Katholieke Kerk geenvie
ring;
Terneuzen PKN Goede Herderkerk 10.00
uur ds Hovinga;
Opstandingskerk 10.00 uur ds van Herk
en 15.00 uur: afscheid ds Hovinga;
Elimkerk 10.00 uur ds Molenaar en 17.00
uur ds Grisnigt;
Ziekenhuis De Honte ds Hoogendroon;
Rooms-Katholieke Kerk 10.30 uur geen
dienst;
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt (De Le
vensbron) 9.30 uur ds Krol en 15.00 uur
dienst;
Gereformeerde Gemeente 10.00 uur en
15.30 uur leesdienst;
Oud-Gereformeerde Gemeente 10.00 en
16.00 uur leesdienst;
Gereformeerde Gemeente in Nederland
9.30,14.00 uur en 18.00 uur leesdienst;
Hersteld Hervormde gemeente 12.00
uur ds Ruijgrok en 17.30 uur ds Diepen-
broek;
Evangelische Gemeente (De Kandelaar)
10.00 uur dhr Sanches;
Capitol Family Centre 10:30 dienst (zie
website);
Leger des Heils .10.00 uur dienst;
Jehova's Getuigen zo 10.00 uur en do
19.30 uur;
Bethel Pinksterkerk (Opstandingskerk)
13.30 uur dienst;
Waterlandkerkje PKN dienst te Aarden
burg;
IJzendijke Rooms-Katholieke Kerk vie
ring in Biervliet;
Zaamslag Protestantse Gemeente 10.00
uur dhr van Gaaien;
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt 9.30
uur en 15.00 uur;
Christelijke Gereformeerde Kerk 10.00
uur ds Glas en 15.00 uur ds Krol;
Zuiddorpe Rooms-Katholieke Kerk geen
viering.
Kerkdiensten uit alle regio's op
www.pzc.nl/monnikenwerk
door Willem Staat
Arjan Beekman
www.pzc.nl/monnikenwerk
