Avondspits
brieven
Overstap kan
lonen, maar
let op details.
26 ZEELAND
ENERGIEBESPARING
Bonusbeleid
Vitens
Statenloos
vrijdag
Elke avond is weer het
programma Top 2000 a
gogo op televisie. Dat
komt vanuit het Top
2000-café in het centrum voor
beeld en geluid in Hilversum.
Dinsdag mocht ik op diezelfde
locatie aanwezig zijn bij de laat
ste uitzending van het radiopro
gramma Tijd voor Twee van pre
sentator Frits Spits.
Ik ben een van de velen die
eind jaren 70, begin jaren 80
hun huiswerk maakten met op
de achtergrond zijn legendari
sche programma De Avondspits.
Spits was een radiomaker die
popalbums zowaar van begin
tot eind beluisterde, liet zanger
Marco Borsato tijdens het af-
scheidsprogramma weten. En
Sander de Heer, een van de hui
dige sterren van Radio 2, kwam
vertellen hoe hij als jongetje
van Maastricht naar Hilversum
reisde om Frits Spits zijn radio
programma's te zien presente
ren: swingend en headban-
gend, overlopend van enthou
siasme voor de muziek. Precies
zo verzorgde hij afgelopen dins
dag zijn laatste Tijd voor twee.
Omdat hij een autoriteit was
met liefde voor Nederlandstali-
ge muziek benaderde ik Frits
Spits vijftien jaar geleden met
de vraag of hij het voorwoord
wilde schrijven van mijn eerste
Blof-boek Rijden door de nacht.
Per kerende post kreeg ik een
prachtig verhaal toegestuurd.
Toch duurde het tot de publica
tie van mijn Blof-biografie Hier,
ruim een jaar geleden, voor ik
hem in levende lijve ontmoet
te. Met - onder meer - een uit
nodiging voor zijn afscheidspro-
gramma als gevolg.
Dinsdag kwamen veel van de
door Spits bedachte rubrieken
voorbij, waaronder de Kook
plaat, een nummer naar aanlei
ding waarvan een gerecht werd
gekookt Dat was zijn lievelings
liedje 'It was a very good year'
van Frank Sinatra. Daarin be
zingt de zanger de herfst van
zijn leven, zijn levensavond
dus, of zeg in dit geval maar de
avondspits. Ik ervoer het daar
door niet alleen als het afscheid
van een programma maar van
een erg mooi jaar. En zoals er al
tijd een nieuw, hopelijk net zo
mooi jaar volgt, begint Frits
Spits gewoon ook opnieuw. In
2014 stem ik elke zaterdag af op
Radio 1. Op zijn Taalstaat.
De Europese Bankenautoriteit wil
len het bonusbeleid (14 decem
ber) versoepelen. Zelfs als ban
kiers al meer dan 500.000 euro
per jaar verdienen, worden hun
bonussen niet beperkt, maar mo
gelijk nog uitgebreid als ze geen
grote risico's nemen. Dus: als ze
kleine risico's nemen, gaan de bo
nussen gewoon door.
In alle gevallen dus een bonus.
De Bankenautoriteit heeft blijk
baar nooit gehoord van een ma
lus, zoals terecht zou zijn bij het
wanbeheren van andermans cen
ten. Het is eenrichtingsverkeer in
de graaicultuur: zelfs nooit terug
betalen als men de zaak ver
prutst. Pakken wat je pakken
kunt met een schaamteloos oppor
tunisme. Hopelijk steekt de EU
hier een stokje voor, maar de scep
sis blijft.
Wat een bombarie om het afzeg
gen van samenwerking (13 decem
ber) van Vitens met Mekorot.
Welk ander land zou zo boos zijn
en de Nederlandse ambassadeur
ontbieden wanneer een bedrijf sa
menwerking opzegt? Mekorot
pompt een zeer groot deel van
haar water op uit aquifers onder
de heuvels van Palestina. Zo wor
den de waterbronnen en reser
voirs voor de opvang van regenwa
ter van de Palestijnen vernield.
Het grondwater van de Westelijke
Jordaanoever wordt naar Israël of
illegale kolonies gepompt. Pales
tijnen kunnen een klein deel hier
van terugkopen voor drie maal de
prijs. Onder meer Amnesty Inter
national stelde een aantal jaren ge
leden al de grootschalige Israëli
sche diefstal van water uit de be
zette gebieden aan de kaak. Veel
Palestijnen krijgen minder dan
volgens de normen van de We
reldgezondheidsorganisatie
(WHO) het minimum is. Fout is
fout. Bedrijven die profiteren van
de bezetting verdienen geen enke
le vorm van samenwerking. Hul
de voor Vitens.
Door het uiteenvallen van de Sov
jet-Unie (13 december) zouden de
ze mensen statenloos zijn gewor
den? Als dit klopt zou het halve
oostblok statenloos zijn! Het echt
paar is in 1990 gevlucht naar Ame
rika en heeft daar carrière ge
maakt. Eigenaar van twee wonin
gen en een vakantiehuis,burger
servicenummer, een bankreke
ning. Toe maar. Je zou er jaloers
op worden. Aan deze American
Dream kwam plotseling een ein
de en werden ze het land uitge
gooid, het waarom werd niet ver
meld. Wel dat deze mensen in
hun thuisland (zonder opgaaf van
redenen) evenmin welkom waren
en men ze gemakshalve maar te
rugstuurde naar de gemaakte tus
senstop in Nederland. Wie er
weet wat hier allemaal achter
schuilgaat mag het zelf invullen.
MIDDELBURG - Met de overstap
naar een andere energieleveran
cier is vaak geld te besparen. Maar
wie echt wil beknibbelen, moet
in eigen huis aan de slag.
Eind december lopen veel energie
contracten af. Klanten staan dan
voor de keuze: verlengen of over
stappen? Dat is afhankelijk van
welk contract je kiest en bij wie.
Een variabel of vast contract en
de looptijd daarvan kunnen een
flink verschil uitmaken. Wie de af
gelopen drie jaar een vast con
tract had, was beter af dan met
een variabel tarief. Sommige ener
gieleveranciers geven nieuwko
mers een welkomstpremie. Zo'n
lokkertje kan interessant zijn,
maar is vaak aan strikte leverings
voorwaarden gebonden. Op de
website energiemaatschappijen.nl
zijn de prijzen te vergelijken. Let
ook op het vastrecht, een belang
rijk deel van de leveringskosten.
Voor Jan met de Pet is de opbouw
van de energietarieven een woud
van cijfers. Grofweg bestaat de
energierekening uit drie delen: de
leveringsprijzen van de energiele
verancier, het gas- en stroom-
transport naar je huis en belastin
gen van de overheid. Zo gaat 38
procent van de energiekosten van
een gemiddeld huishouden naar
Vadertje Staat. De grootste hap be
staat uit energiebelasting en Op
slag Duurzame Energie. De ODE
is 1 januari 2013 ingevoerd om de
subsidieregeling voor duurzame
energie te betalen. Daarnaast
moet btw worden afgetikt.
De energierekening wordt in het
voorbeeld van een gemiddeld ge
zin (zie grafiek) voor hooguit 44
procent bepaald door de tarieven
van je energiemaatschappij. Over
stappen loont, maar een zuiniger
gebruik nog meer.
„Wil je echt besparen, dan moet
je in huis aan de slag. Gebruik je
minder gas en stroom, dan betaal
je automatisch minder ODE, ener
giebelasting en btw. Ik betwijfel
of veel consumenten dat weten",
onderstreept Dennis Buys, pro
ductmanager consumentenmarkt
bij Delta.
Investeren is wat Buys betreft de
effectiefste manier om de energie
rekening te verlagen. Wie geld
steekt in spouwmuurisolatie, be
spaart zo maar eventjes 22 pro
cent aan energiekosten. Buys:
„Dat is voor veel mensen een eye-
opener. Ook andere maatregelen
zoals vloer- en dakisolatie zetten
zoden aan de dijk."
Gebruik je minder
gas en stroom, dan
betaal je minder
energiebelasting,
ODE en btw
En dat niet alleen. Een woning
met een groen energielabel is ge
makkelijker te verkopen. Niet ie
dereen heeft geld voor een label-
sprong, maar daar is iets op gevon
den. Een onderdeel van het dit
jaar gesloten Energieakkoord is de
vorming van een investerings
fonds van waaruit een label-
sprong kan worden bekostigd.
„Dat zit er aan te komen. Delta
wil straks zijn klanten aanbieden
de investering te verrekenen via
de energienota. We praten dan
over een mix van maatregelen zo
als zonnepanelen en isolatie."
Veel kun je nu al doen. De ther
mostaat een graad lager en een
dikkere trui schelen al een slok
op een borrel. Je eigen gedragsver
andering (zie graphic) levert kei
harde euro's op. Tegenwoordig le
veren energiemaatschappijen han
dige energiemanagementsyste
men. Via een app kun je dan ook
op afstand de cv-ketel en verschil
lende apparaten bedienen en het
verbruik aflezen. Buys: „Juist dat
inzicht zorgt ervoor dat klanten
bewuster met energie omgaan."
Per 1 januari dalen de tarieven
voor energietransport. Dat scheelt
de consument 25,41 euro per jaar.
Daar staat een stijging van de
energiebelasting en ODE tegen
over. Voor het gemiddelde gezin
in het rekenvoorbeeld betekent
dat 25,53 euro per jaar.
Veel energiemaatschappijen heb
ben een lichte tariefsverlaging
aangekondigd. Delta, die levert
aan 94 procent van de Zeeuwse
huishoudens, laat weten dat een
klant met een variabel contract
en een gemiddeld jaarverbruik
een tientje per jaar goedkoper uit
is. Ten opzichte van de variabele
prijs is een driejarig vast contract
voordeliger. Het bespaart de klant
23 euro. De winst voor de consu
ment omvat dus een paar tientjes,
maar krijgen we weer een lange
winter, dan kan de eindafreke
ning een koude douche worden.
TabletCafé in de
Zeeuwse Bibliotheek
De Zeeuwse Bibliotheek in
Middelburg houdt dinsdag 7 ja
nuari weer een TabletCafé van
15.30 tot 17.30 uur in het Leesca-
fé op de begane grond. De bij
eenkomst is bedoeld voor men
sen die allerhande vragen heb
ben over tabiets.
Het accent van het TabletCafé
ligt op het uitwisselen van er
varingen met de apparaten.
Denk aan het installeren van
apps, het binnenhalen van
e-books, het registreren van de
tablet en het koppelen van
e-mailadressen aan de tablet.
Bezoekers moeten wel hun ta
blet meenemen.
Zeeland krijgt nieuwe
uitvoeringsdienst
Zeeland krijgt met ingang van het
nieuwe jaar een Regionale Uitvoe
ringsdienst (RUD), die taken zal
uitvoeren op het gebied van mi
lieu, vergunningverlening, toe
zicht en handhaving.
De RUD doet dat namens de
Zeeuwse gemeenten, waterschap
Scheldestromen en de provincie.
Het doel is om Zeeland schoner
en veiliger te maken. Tot dusver
lag die taak bij de provincie. Lan
delijk is besloten tot het oprich
ten van deze gezamenlijke dien
sten in alle provincies. De Zeeuw
se RUD is gevestigd in het stad
huis van Terneuzen. Voor meer in
formatie: www.rud-zeeland.nl
Alle risico's bij een
overstroming in kaart
Op de vernieuwde overstro-
mingskaarten op Risicokaart.nl
is per postcodegebied te zien
hoe hoog het water kan ko
men, hoe snel het stroomt en
hoeveel mensen en bedrijven
mogelijk worden getroffen.
De kaarten dragen volgens het
ministerie van Infrastructuur
en Milieu bij aan een groter be
wustzijn over de gevolgen van
een overstroming. Rijk, provin
cies en waterschappen hebben
bij de samenstelling samenge
werkt. De risicokaarten kun
nen ook worden gebruikt bij
ruimtelijke planning en het op
stellen van evacuatieplannen.
Ernst Jan Rozendaal
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
Brieven (max. 150 woorden)
richten aan:
Lezersredacteur PZC
Postbus 91
4330 AB Middelburg
0118-434005
lezersredacteur@pzc.nl
W. J. van Cilst
Boogerdlaan 3, Kortgene
Corrie van der Hart
Vronesteijn 46. Oostkapelle
Kees Baan
Wijdauplantsoen 29, Middelburg
Energienota
verlaag je zelf
door Frank Balkenende
Dennis Buys, productmanager con
sumentenmarkt bij Delta
Dennis Buys, Delta
MIDDELBURG
TERNEUZEN
DEN HAAG