L
rpjR
Een denkend kind was Sywert van Lienden al
toen hij net op de basisschool zat. Als kind
van 6 vocht hij met zijn vader om de krant.
Een week voordat hij 11 werd, zag hij de Twin
Towers instorten en een jaar later sleurde de
vader van een vriendje hem tegen middernacht naar bene
den. „We lagen stiekem ]ames Bond-films te kijken toen
die vader binnenstormde. We dachten dat we straf kregen,
maar hij riep: 'Jullie moeten beneden komen'. Was het de
bat aan de gang van Fortuyn met Melkert na de raadsver
kiezingen. De vader van het vriendje riep: 'Dit is historie,
his-tóóó-rie!' Wij begrepen er misschien de helft van."
Maar zijn interesse in politiek was gewekt. Hij las de
boeken van Fortuyn en werd geraakt door de moord op de
politicus en daarna die op Theo van Gogh. „Ik zat op een
wit gymnasium, waar ook een meisje uit Afghanistan zat.
Ze droeg een jilbab en vond het terecht dat hij vermoord
was. Dat raakte me, ik had zin die jilbab naar beneden te
trekken en haar te vragen of ze dat nog eens wilde zeggen,
zonder die bedekking, van mens tot mens. Vind je dan
nog dat het goed is dat een mens wordt vermoord?"
Tien jaar later is Van Lienden een bekende Nederlander
naar wiens mening wordt gevraagd. De wereld draait door
omarmde hem als spreekbuis van een nieuwe generatie.
Nu, 23 jaar oud, probeert hij de politiek te veranderen, al
wil hij zelf nooit politicus worden. Als 17-jarige onderhan
delde hij namens de scholierenvakbond LAKS over vermin
dering van het aantal lesuren. Sinds anderhalf jaar pro
beert hij met zijn jongerenbeweging G500 een voet tussen
de deur te krijgen bij de grote politieke partijen. Maar wie
vraagt naar zijn idealen, krijgt geen politiek antwoord: „Ik
wil een gewoon, normaal, fijn leven leiden. Dat is lastig ge
noeg. Het leven kan zomaar veranderen. Dat heb ik gezien
toen mijn moeder van de trap viel. We mogen blij zijn dat
ze er nog is. Ik geloof niet in de stuurbaarheid van de grote
dingen in je leven. De loop van het leven is als eeji rivier,
die schuurt bochten uit, meandert, overstroomt soms."
Heeft een mens meer invloed op de politiek dan op zijn eigen le
ven?
„Jazeker."
Veel mensen denken: de politiek is als een tanker. Die kan je al
leen maar heel langzaam van richting laten veranderen. Die
kun je geen zwiep gegeven.
„Nou ja: wat is een zwiep?" Hij beseft dat een zwiep
meer is dan de hypotheekrenteaftrek met een half procent
per jaar verlagen. „Veranderingen gaan in kleine stapjes.
Maar de mazzel is: politiek is geen formule. Politiek werkt
niet volgens natuurkundige wetten. Het is een systeem
van mensen, ideeën, opvattingen en toevalligheden. Dat
maakt het fascinerend. Elk mens dat je toevoegt of eruit
haalt, heeft invloed. Daarom zeg ik: voeg nieuwe mensen
toe aan het politieke systeem. In de Nederlandse politiek
is sprake van bloedarmoede. Slechts 2 procent van de be
volking is lid van een politieke partij. Daarvan is 10 pro
cent actief. Dat is 0,2 procent van de Nederlandse bevol
king. Dat zijn vaak dezelfde mensen, ze denken hetzelfde,
hebben dezelfde normen, dragen dezelfde kleren. Ontstaat
er iets nieuws, dan valt dat op. Zo zie je dat je weinig men
sen nodig hebt om iets op de agenda te krijgen."
Waarom is het aanbod van politici zo klein?
„Mijn eerste idee was: jongeren zijn a-politiek, het boeit
ze niet. Als je die analyse doortrekt, moet je bang zijn.
Want dan zitten we over 20 jaar opgescheept met 98 pro
cent onverantwoordelijke mensen."
Het kan toch ook best zijn dat jongeren zich meer voor politiek
gaan interesseren zodra ze ouder worden?
„Natuurlijk. Maar feit is dat er nu minder twintigers en
dertigers stemmen dan dertig jaar geleden. Je zou daar
door angstig moeten worden, want de democratie is in cri
sis. Maar je kunt ook zeggen: jongeren zijn wel degelijk ide
alistisch en betrokken. De signalen zijn er. Ze doen meer
vrijwilligerswerk, het ondernemerschap is vervijfvoudigd.
Maar jongeren willen niet vijfjaar voor een politieke partij
folderen, waarna ze in Lansingerland de gemeenteraad in
mogen. Het kan een politiek gemotiveerde keuze zijn niet
politiek bezig te zijn. Een keuze uit onmacht, omdat de
macht niet is waar hij ligt. Niet bij de politiek, maar elders:
bij schoolbesturen, bij Nike, bij Albert Heijn, bij multina
tionals. Maar daar gaat de Tweede Kamer niet over. Daar-
eg
foto Hilz Verhoeff I HH
COLOFON SMAAKMAKERS VERSCHIJNT ALS BIJLACE BIJ DE DAGBLAOEN VAN WEGENER COÖRDINATIE EN EINDREDACTIE JOHAN BOSVELD VORMGEVING HENK TE BOEKHORST REAGEREN? FEATURES@DEPERSDIENST.NL
