A.
GEZOND 3
www.sport-supplementen.nl
e bron
Dool zelf. Het is zelfs helemaal niet goed
als mensen te veel willen onthouden. „Het
begint pas een probleem te worden als we
essentiële dingen gaan vergeten. Zoals:
wanneer was de Tweede Wereldoorlog? Of:
wie is de koning van Nederland?"
Dat is wat mensen met dementie over
komt, legt Van den Dool uit. „Dementie is
een verstoring van de verwerking van infor
matie in de hersenen. Het begint meestal
met geheugenverlies. In een later stadium
worden dagelijkse handelingen en praten
moeilijker en raakt het besef van tijd ge
stoord. Gedrag en karakter kunnen veran
deren. We spreken van dementie als de pro
blemen zo ernstig zijn, dat ze het functio
neren in het dagelijks leven belemmeren."
Ook voor de omgeving is dat zwaar. Van
den Dool: „Het is heel belangrijk dat de fa
milie ook goede ondersteuning krijgt. De
ze ziekte heb je eigenlijk samen. Als part-
ner of kind is het belangrijk te accepteren
dat het echt een ziekte is. Dat valt niet al
tijd mee omdat iemand er aan de buiten
kant nog hetzelfde uitziet, terwijl hij of zij
van binnen zo verandert."
Dat zijn woorden die bij de meeste aanwe
zigen in Naaldwijk in vruchtbare aarde val-
Handig bij dementie
Ook dementie doet pijn
len. Zij komen vooral naar de Alzheimer ca
fés uit een behoefte aan 'herkenning en er
kenning', zoals een van hen het uitdrukt.
En om vragen te kunnen stellen aan des
kundigen als Wim van den Dool. Ineke
Boogaards is er voor het eerst. „Mijn zwa
ger heeft vasculaire dementie", vertelt zij
na afloop. „Inmiddels zit hij in een verzor
gingshuis. In het begin dachten we steeds
dat hij ons in de maling nam. Op vakantie
vroeg hij iedere ochtend of wij soms wis
ten waar zijn auto stond. En als hij kookte,
was het voor een heel weeshuis. Veel men
sen zeiden: 'loh, hij speelt toneel, daar
moet je niet intrappen'. Maar dat bleek dus
niet het geval. Het is heel verdrietig."
Toch is er ook troost: er zijn soms nog wel
degelijk zaken waarin je als naasten nog
dichtbij iemand met dementie kunt ko
men, weet Van den Dool. Neurologen heb
ben kunnen aantonen dat het enige dat in
het geheugen gespaard blijft, de herinne
ring aan muziek is. „Het is daarom de
kunst om muziek te zoeken die herinnerin
gen oproept. Als je het contact kwijt bent
met een geliefde en niet meer kunt praten
over de dingen van alledag, luister daar dan
samen naar. Ook gevoelens die horen bij
aanraking, compassie en liefde kunnen nog
steeds aanwezig zijn."
DINSDAG 24 DECEMBER 2013
Zwakke hersenverbinding
veroorzaakt dyslexie
Volgens Belgische onderzoekers
klopt de gebruikelijke verklaring voor
het ontstaan van dyslexie niet. Vol
gens die verklaring ontstaan de lees
problemen door een gebrekkige ont
wikkeling
van het ge
deelte in de
hersenen
waar de ken
nis is opge
slagen op
welke ma
nier de klan
ken van de
taal gekop
peld zijn aan
geschreven
tekens (let-
illustratie Sebastian Kaulitzki
ters). Bij het zien van de geschreven
tekens zou het dyslectici niet lukken
de bijbehorende klanken op te halen
en de woorden te vormen.
Op basis van een nauwkeurige verge
lijking van de hersenactiviteit van 23
mensen met en 22 mensen zonder
dyslexie, concluderen de Leuvens on
derzoekers nu dat de opslag van de
'klankcodes' bij mensen met dyslexie
wel degelijk in orde is. Het lukt hen
alleen niet de codes snel te raadple
gen.
De oorzaak daarvan is een zwakke
verbinding tussen het hersengebied
met de klankcodes en de hersenge-
bieden die dit gebied raadplegen bij
het maken van 'taal'. Als het lukt de
ze verbindingen te versterken, zou de
ernst van de dyslexie moeten vermin
deren, opperen de Belgen.
Bron: Science
Aspartaam veilig bevonden
De zoetstof aspartaam is bij normaal
gebruik volkomen veilig. Dit conclu
deert de Europese voedselwaakhond
ESFA na het bestuderen van alle be
schikbare wetenschappelijke gege
vens over aspartaam. Noch as
partaam zelf, noch de producten
waarin aspartaam in het lichaam in
uiteenvalt (fenylalanine, methanol en
asparaginezuur) levert bij normaal ge
bruik van aspartaam enig gezond
heidsprobleem op. Iemand van 70 ki
lo zou probleemloos dagelijks 2,5 li
ter frisdrank gezoet met aspartaam
kunnen drinken.
Mensen met de stofwisselingsziekte
PKU moeten wel oppassen; zij kun
nen het aminozuur fenylalanine niet
goed verwerken.
Bron: website EFSA
{www.efsa.euFopa-.eu)
'»hay Proteïne
antidoping.nl/nzvt
g«<ontrot««fd zijn op afw*z»gh*«cl van
doping gvcrtaierrd* itoflen om het rIMtO Op
«1 topsporten re
gebruiken eo er zeker van zijn dat de kwaliteit
INTERESSANTE BOEKEN
In het derde deel in de reeks 'Moderne Demen-
tiezorg' staat het toegenomen emotie- en ge
voelsleven van dementerenden centraal. Bij al
les wat erop achteruitgaat bij deze groep, gaat
dit er meestal juist op vooruit. Bij allerlei za
ken, zoals het bedienen van een apparaat of
het bewegen door ruimtes, gaat iemand met
dementie veel meer op zijn op gevoel af. Hoe
kun je als familieleden en hulpverleners het
beste met alle toegenomen emoties omgaan?
Daarnaast ook een hoofdstuk met antwoorden
op de meest gestelde vragen tijdens Alzheimer-
cafés. Lenie Vermeer, GZ-psycholoog in de de-
mentiezorg, is jarenlang gespreksleider ge
weest bij die bijeenkomsten.
Ruud Dirkse en Lenie Vermeer -
Handig bij dementie. Kosmos, 22,95 euro.
Geriater Dautzenberg is een regelmatige spre
ker in Alzheimercafés. Zijn boek is opgebouwd
rond de vragen die hij in zijn spreekkamer
krijgt. Soms komen die van mensen die zelf ge
heugenproblemen hebben, nog vaker zijn het
mantelzorgers. Wat zij gemeen hebben, legt
hij uit,'is dat zij op zoek zijn naar uitleg en
steun. Hij geeft uitleg over het ontstaan van
symptomen van de ziekte en handvatten hoe
daarmee om te gaan en tips om te blijven com
municeren met elkaar, ook als de ziekte ernsti
ger wordt en het lijden toeneemt. Dautzen
berg gebruikt zijn ervaring om alles helder uit
te leggen en praktische tips te geven, ook voor
omgang met de pijnlijkste kanten van demen
tie.
Dr. Paul Dautzenberg - Ook dementie doet pijn.
Spreekuur thuis, 21,95 euro.
www.alzheimer-nederland.nl
reageren?
gezondheid@depersdienst.nl