In Duitsland veel
giftige kerstbomen'
'Gedode Oeigoeren
waren geen terroristen'
8 BUITENLAND
Bordelen mogen
weer in Canada
De meeste
moslims zien de
yezidische
minderheid in Irak
als onreine mensen
en duivelaanbidders.
lalish - Ieder jaar komen tiendui
zenden leden van de yezidische
gemeenschap bijeen in Lalish,
Noord-Irak. Ze vieren dan het
Feest van Samenkomen. Maar dit
jaar kwamen er slechts enkele
honderden yezidi's naar de ronde,
piramidevormige torens van La
lish. Hun leider, de yezidische
paus Baba Sheikh, was namelijk
niet aanwezig om in de festivitei
ten voor te gaan.
'Veiligheidsproblemen' maakten
dat ónmogelijk, verklaart hij. Een
tempelbewaker is minder diplo
matiek: men is bang voor terroris
tische aanslagen. De yezidische
minderheid wordt al eeuwen ver
volgd. De 75-jarige Fadi Hasso
moest gedurende haar leven zes
maal verhuizen, voor het laatst
toen haar huis in 1987 tegen de
vlakte werd gegooid.
„Ze verpletterden de huizen een
voor een", zegt Hasso, die zich
goed herinnert hoe ze haar luttele
bezittingen onder de bulldozers
zag verdwijnen: een paar matras
sen, aardewerk en vee.
Inmiddels probeert de Koerdische
regering haar dorp Kalebadre te la
ten herrijzen uit het puin en fi
nanciert het de wederopbouw
van twintig huizen. Ondanks zul
ke initiatieven en het einde van
het schrikbewind van Saddam
Hoessein, voelen de yezidi's zich
nog steeds niet veilig.
De meeste moslims zien hen als
duivelsaanbidders. In het 4.000
jaar oude yezidische geloof staat
de aartsengel Melek Taus centraal,
die de gedaante heeft van een
pauw. De yezidi's zijn de oor
spronkelijke Koerden; hun orale
traditie is volledig in de Koerdi
sche taal. Door de eeuwen heen
hebben zij ideeën en gebruiken
van andere religies overgenomen.
augustus 2007 in Sinjar, kwamen
er op één dag meer dan 500 yezi
di's om. Het aantal aanslagen in
Sinjar, waar 90 procent van de be
volking yezidi is, neemt sinds
dien toe. In het nabijgelegen Mo
sul is de islamitische extremis
tische groepering de Islamitische
Staat van Irak en de Levant, ISIL,
in opkomst. Vorige week zijn daar
drie yezidi's vermoord.
„We zijn geheel omsingeld. Aan
alle kanten bevinden zch Arabie
ren", aldus Saido Sinjari, een
raadslid voor de stad. Yezidi's dur
ven niet eens naar het ziekenhuis
in Mosul. Liever rijden ze twee
uur om naar de volgende stad, al
dus Sinjari. „Alle yezidi's in Irak
zijn op dit moment doelwiL Ieder
een wil weg."
Als dubbele minderheid in Irak -
ze zijn niet alleen Koerdisch maar
ook nog eens geen moslim - kij
ken de yezidi's naar het westen
voor hulp. „We hebben niemand
om ons te beschermen", zegt Ba
ba Sheikh, de yezidische paus.
„Er is nierrtand anders, we moe
ten op Europa vertrouwen voor
handhaving van onze rechten."
Hij zag al veel geloofsgenoten
naar Europa trekken, met name
naar Duitsland, waar meer dan
40.000 yezidi's wonen. Maar daar
dreigen de gebruiken uit te ster
ven. Zo mogen yezidi's enkel met
elkaar trouwen, en dan binnen de
eigen kaste. Ze geloven dat zij
slechts voortkomen uit Adam, en
niet zoals andere mensen uit
Wij werden
aangevallen
omdat ze
denken dat we
ongelovigen zijn
Adam én Eva. Eenmaal in Europa
zien veel yezidi's geen heil meer
in de strenge gebruiken. „Sommi
gen laten de religie helemaal ach
ter zich", geeft Baba Sheikh toe.
Hij maakt zich ernstig zorgen
over de toekomst van het geloof.
Ook de yezidische minderheid in
Syrië is inmiddels massaal op de
vlucht geslagen. „Ik denk niet dat
ik terug ga", zegt Ahmed Sulei
man Rasho, een voormalige amb
tenaar uit het Syrische Hasakeh
die nu met zijn gezin een kamer
bewoont in Sharia, Irak. Hij
vluchtte uit angst voor aanvallen
van dezelfde islamitische groep,
ISIL, die de Iraakse yezidi's ook
vrezen. „Wij werden aangevallen
omdat ze denken dat we ongelovi
gen zijn."
Nu lonkt Europa. Vijf familiele
den verdronken terwijl ze de over
steek probeerden te maken. Des
ondanks denkt ook Rasho erover
het er met zijn vrouw en twee
kinderen op te wagen. „Er is hier
niets meer voor ons over."
Zoals de doop van het christen
dom en aanbidding van de zon.
Ook houden ze er aparte gebrui
ken op na: aanbidding van slan
gen, het niet eten van sla, vrou
wen die hun haar niet mogen
knippen. Het leidt tot veel voor
oordelen. Irakezen eten bijvoor
beeld niet in yezidische restau
rants en zien hen als onrein. Yezi
di's zijn ook een doelwit voor ge
weld. Bij de dodelijkste bomaan
slagen van de Irak-oorlog, op 14
We zijn geheel
omsingeld. Aan
alle kanten
bevinden zich
Arabieren
BERLIJN - Veel Duitse kerstbomen
zitten vol chemische verdelgings
middelen en kunstmest. Zij zijn
daardoor schadelijk voor de ge
zondheid van de feestvierders of
zelfs giftig. Hiervoor heeft de bos-
deskundige van de Duitse tak van
het Wereldnatuurfonds gisteren
gewaarschuwd.
Kerstbomen zijn een gouden han
del in Duitsland: jaarlijks worden
er 30 miljoen gekapt ter waarde
van meer dan 700 miljoen euro.
De grootschalige monoculturen
maken het gebruik van grote hoe
veelheden pesticiden noodzake
lijk, althans volgens de kerstboom-
boeren.
Ziektes en ongedierte waarvoor
dennebomen vatbaar zijn, kun
nen zich sneller verspreiden als
veel exemplaren van dezelfde
soort bij elkaar staan. Volgens de
natuurbeschermingsorganisatie
DNP behoren de daarbij gebruik
te chemische middelen tot de ge
vaarlijkste kankerverwekkende
stoffen ter wereld.
Milieuorganisaties bevelen Duitse
consumenten aan bomen met een
keurmerk als Naturland of FSC
(Forest Stewardship Council) aan
te schaffen. Ecoboeren zijn ook
niet zo streng bij het afkeuren
van bomen met een smetje, zoals
een gat in de betakking.
OTTAWA - Het hooggerechtshof
van Canada heeft gisteren una
niem alle beperkende regelgeving
voor prostitutie opgeheven, zoals
het bordeelverbod en het verbod
op straatprostitutie. De zaak was
in 2009 aangespannen door drie
sekswerkers. Zij zeggen dat de
verboden het voor hen moeilijker
maken de eigen bescherming tij
dens het werk te organiseren. Vol
gens de rechters schendt de be
staande regelgeving het grondwet
telijke recht op veiligheid van
prostituees. Het vonnis wordt
over een jaar van kracht om het
parlement de gelegenheid te ge
ven met nieuwe regelgeving te ko
men. Prostitutie is in principe toe
gestaan in Canada, maar veel er
aan gerelateerde acitviteiten niet.
PEKINC - Chinese politiemensen
hebben zestien leden van een Oei-
goerse familie doodgeschoten, ter
wijl deze bezig waren met de
voorbereidingen van een brui
loftsfeest.
Dat hebben omwonenden van de
slachtoffers en andere bronnen
gisteren tegen Radio Free Asia ge
zegd.
De Chinese autoriteiten maakten
eerder melding van rellen in de
onrustige provincie Xinjiang.
Daarbij zou de politie afgelopen
zondag de leden van een 'geweld
dadige bende terroristen' hebben
doodgeschoten.
Zij zouden de politie met explo
sieven hebben aangevallen, waar
door twee politiemensen om het
leven kwamen.
Volgens omwonenden is de le
zing van de autoriteiten mislei
dend.
De-vlam zou in de pan zijn gesla
gen toen een politiechef tijdens
een huiszoeking bij een islamiti
sche familie de sluier optilde van
een moslima. Daarop brak een
vechtpartij uit en werden zestien
Oeigoeren gedood, onder wie zes
vrouwen.
De omwonenden zeggen dat de
gedode Oeigoeren samen 21 kinde
ren nalaten, onder wie een baby
van nog geen twee maanden oud.
'Alle
yezidi's zijn nu doelwit'
door onze correspondent
Fernande van Tets
In het Iraakse Lalish, een religieus centrum voor de yezidi, kust een vrouw een heiligdom, foto HH
Ahmed Suleiman Rasho
Saido Sinjari
