NU EXTRA FEESTELIJKE
DECEMBERSHOWS
Rutte houdt deur voor Albanië
naar EU-lidmaatschap stijf dicht
Nog goede
plaatsen beschikbaar
in de kerstvakantie i
BOEK NU: MUSICALS.NL
BEATRIX THEATER UTRECHT
See 0900-1353} i Primera
BUITENLAND 7
Kon de Russische president niet anders
dan gratie verlenen, of is dit juist een
teken van zijn almacht?
Het vroegere maoïstische land is
volgens de Europese Commissie
klaar voor het kandidaat-lidmaat
schap, maar Rutte zei na afloop
van de tweedaagse top met de
EU-leiders dat dit vooral 'op pa
pier' zo lijkt. Rutte was door de
Tweede Kamer met een veto naar
Brussel gestuurd. Bij beslissingen
over EU-uitbreiding is in Brussel
unanimiteit vereist.
Maar ondanks zorgen van het ka
binet bleek Rutte bij zijn Europe
se collega's steun te krijgen: van
bondskanselier Angela Merkel, de
Britse premier David Cameron,
de Franse president Francois Hol-
lande, de Deense premier Helle
Thorning-Schmidt en de Oosten
rijkse bondskanselier Werner Fay-
mann. Van Albanië wordt ver
wacht dat het de rechtsstaat ver
sterkt en de corruptie aanpakt.
Unaniem was de EU wel in de op
roep aan Oekraïne om alsnog het
overeengekomen samenwerkings
verdrag te ondertekenen. De voor
malige sovjetrepubliek zag vorige
maand, onder druk van Rusland,
af van ondertekening. President
Vladimir Poetin beloonde zijn
Oekraïense ambtsgenoot Viktor
Janoekovitsj vorige week met een
krediet van 11 miljard euro en ver
laging van de gasprijs.
In een emotionele toespraak zei
de permanente voorzitter van de
Europese Raad, zoals de bijeen
komsten van de regeringsleiders
en presidenten officieel heet, Her
man Van Rompuy, dat 'Majdan'
momenteel de belangrijkste ont
wikkeling voor Europeanen is. Hij
doelt daarmee op het pro-Europe-
se volksprotest op het Onafhanke
lijkheidsplein in Kiev. „De toe
komst van Oekraïne ligt in Euro
pa. Dat kan uiteindelijk niemand
voorkomen. We erkennen dat geo
grafisch en historisch er altijd een
speciale relatie tussen Oekraïne
en Rusland zal zijn."
„Het is van groot belang dat er
een politieke oplossing komt", al
dus premier Rutte. Angela Merkel
zei 'de vreedzame protesten te
steunen'. Er is volgens haar geen
datum waarop de deur dicht gaat
voor het samenwerkingsverdrag
waarmee Oekraïne toegang krijgt
tot de EU-markt. „Maar het is ge
heel aan Kiev om de stap te zet
ten."
met ongure types als Loekasjenko
(Wit-Rusland) en Rachmon
(Tadzjikistan). Laat ze maar gaan,
die gevangenen, zou Poetin heb
ben kunnen denken. Misschien
stemt het die kritische buitenwe
reld wat milder. En wordt het
feestje gered. Maar mogelijk heeft
de president juist vanuit een ge
voel van almacht geopereerd.
Greenpeace, dat waren buiten
landse lastpakken: weg ermee.
Pussy Riot is een icoon van verzet
geworden tegen de zittende
macht. Maar ach, die meiden zijn
gestraft en wat kunnen ze nu nog
helemaal? Bij Chodorkovski ligt
het anders. Hij was charismatisch,
rijk en daarbij ook nog eens tegen
Poetin en zijn entourage. Lang is
gedacht dat de president Chodork
ovski heeft laten opbergen, omdat
hij hem als een bedreiging zag.
„Maar kennelijk is dat niet meer
zo", zegt Maria Lipman van het
Carnegiecentrum in Moskou. Ze
wijst erop dat Poetin tijdens zijn
persconferentie van donderdag
voor het eerst zijn huidige grote
opponent, Aleksej Navalnyj,
noemde. „Niet gevaarlijk voor de
zittende macht, vond Poetin. Hij
doet deze uitspraken uit een ge
voel van power", stelt Lipman.
Dat is niet ondenkbaar. Chodor
kovski is murw gebeukt door tien
jaar strafkamp. Meermaals heeft
hij laten vallen geen politieke am
bities (meer) te hebben. Boven
dien, zo stelde een Russische com
mentator gisteren op radio Echo
van Moskou: „Door alle registra
ties die nodig zijn, is het vrijwel
onmogelijk voor Chodorkovski
een nieuwe partij te beginnen."
Interessant zal het worden na Sot-
sji. Sommigen vrezen een terug
slag voor de toch al nauwelijks
functionerende democratie in
Rusland. Onder het motto: de
show is voorbij, we kunnen onze
eigen gang weer gaan. Onder toe
ziend oog van een president die
straft en vrijlaat wie hij wil.
MOSKOU - Hoe is het mogelijk dat
de Russische president Poetin be
sluit de drie bekendste slachtof
fers van zijn weerbarstige politiek
vrij te laten? Het antwoord luidt:
Sotsji.
Maanden of zelfs jaren zaten ze
vast. Voormalige Yukos-baas
Michaïl Chodorkovski, de meiden
van Pussy Riot en de Green-
peace-activisten. En nu mogen ze
gaan. Alles door de wil van één
man: de machtige Vladimir Poe
tin. De Russische president is op
één punt evenwel kwetsbaar. De
Olympische Winterspelen in Sots
ji die in februari beginnen, zijn
zijn persoonlijke prestigeobject.
Een project dat van meet af aan is
bedolven onder kritiek. Het te
warme klimaat, de duizelingwek
kende corruptie, de uitbuiting
van bouwvakkers. 'Sotsji' deugde
niet, meenden criticasters in bin
nen- en buitenland. En dan wa
ren er natuurlijk nog de mensen
rechten: de antihomowet, Pussy
Riot en ja, ook Chodorkovski. Het
moet Poetin hebben pijn gedaan.
'Sotsji' werd besmeurd en er gin
gen stemmen op voor een boycot.
Afgelopen week besloten sommi
gen daar zelfs al toe. En niet de
minsten: de presidenten Obama
(VS), Glauck (Duitsland) en Hol-
lande (Frankrijk) lieten weten
geen trek te hebben in Poetins
fuif. De afzeggingen zouden voor
paniek hebben gezorgd in het
Kremlin. De fraude rond de Win-
terspelen, de malaise van de arbei
ders, de vernietiging van natuur
gebieden en de wet tegen homo's:
het kon allemaal niet meer onge
daan worden gemaakt.
Maar er moest iets gebeuren. Er
bleef een mogelijkheid over om
wellicht te voorkomen dat Poetin
straks tijdens de Spelen alleen zit
De president
doet deze
uitspraken uit
een gevoel
van power
ZATERDAG 21 DECEMBER 2013
door onze correspondent
Petra Janbroers
BRUSSEL - Premier Mark Rutte
heeft gisteren in Brussel de ope
ning van de formele onderhandelin
gen met Albanië voor het EU-lid-
maatschap geblokkeerd.
Poetin wil zijn
feestje redden
ACHTERGROND
AMNESTIE
door onze correspondent
Joost Bosman
De Russische president Vladimir
Poetin. foto HH
Maria Lipman
I*
o
