Nieuws versprei
den via Twitter
of Facebook is in
Vietnam sinds
kort verboden.
De staat lijkt uit
op totale controle
van het internet.
10 SPECTRUM
buitenland
ii
e Anh Hung is nooit
verteld waarom hij
werd opgesloten. 'Je
bent geestelijk ziek', is
alles wat de 40-jarige
Vietnamese blogger te
horen kreeg toen de po
litie hem in januari van dit jaar mee
nam. Zonder dat er ook maar een rech
ter aan te pas kwam, werd hij opgeslo
ten in een psychiatrische inrichting,
bla twaalf dagen tussen de psychiatri-
sche patiënten, mocht hij plotseling
weer naar huis. Verklaringen werden
niet gegeven, excuses zijn nooit ge
maakt. Dat was ook niet nodig, vertelt
de blogger. „De aanhouding was een
excuus om mij op te sluiten en stil te
krijgen."
Stil is de Vietnamese blogger er ech
ter niet van geworden. Nog steeds
haalt hij bij de autoriteiten het bloed
onder de nagels vandaan door over
corrupte ambtenaren en falende rege
ringsleiders te schrijven. De Vietna
mese overheid reageert door Le Anh
Hung te behandelen als vijand van de
staat. Arrestaties, intimidaties, afranse
lingen en illegale opsluitingen zijn on
derdeel van zijn leven geworden. Met
als dieptepunt opnieuw een verblijf
in een psychiatrisch ziekenhuis in de
kuststad Da Nang, nu voor vier maan
den. Daar werd hij gedwongen behan
deld vanwege zijn vermeende waan
zin.
Le Anh Hung, getrouwd en vader van
drie kinderen, is één van de slachtof
fers van de verstrekkende poging van
de Vietnamese overheid het internet
optimaal te beheersen. Het land
wordt sinds decennia geregeerd door
de Communistische Partij. Net als in
buurland China gaat dat ten koste van
de vrijheid van meningsuiting en ge
paard met strenge restricties op het ge
bruik van internet. Kritische nieuws
sites zijn geblokkeerd, activisten wor
den vervolgd en 'ongewenste informa
tie' wordt bij zoekmachines onzicht
baar gemaakt.
Daarnaast probeert de overheid het ge
bruik van Facebook aan banden te leg
gen. Aanvankelijk door de toegang las
tiger te maken, maar sinds enkele
maanden door een wet die bepaalt dat
sociale media niet gebruikt mogen
worden om nieuws te delen of politie
ke meningen te uiten. Anderhalve
maand geleden leidde dat tot de eer
ste veroordeling. De 30-jarige Dinh
Nhat Uy kreeg vijftien maanden huis
arrest nadat hij via Facebook had opge
roepen tot de vrijlating van zijn broer
die in de gevangenis zit.
Terwijl Le Anh Hung dagelijks de ge
varen van de internetcensuur aan den
lijve ondervindt, halen veel van zijn
landgenoten er juist hun schouders
over op. De 27-jarige Chau Nguyen bij
voorbeeld. Ze groeide op in Hanoi en
werkt voor een online magazine. Hoe
wel Nguyen dagelijks voor haar werk
online is, zegt ze niet warm of koud
te worden van de steeds strengere in-
ternetwetten. In één van de vele hip
pe koffiehuizen die Hanoi rijk is, zegt
ze: „Mij maakt het weinig uit dat ik
geen nieuws mag delen via Facebook
en ik geloof ook niet dat het de ande
re Vietnamezen veel kan schelen. Uit
eindelijk doen we in Vietnam toch
wat we zelf willen, of het nu wel of
niet mag."
Terwijl een ober cappuccino en ijskof
fie serveert, vertelt Nguyen dat de
Vietnamezen heel goed weten hoe de
zaken ervoor staan. „Maar in tegenstel
ling tot wat vaak in het Westen wordt
gedacht, kan het ons niets schelen dat
we Facebook niet mogen gebruiken
voor politieke meningen. De meeste
Vietnamezen geven namelijk niets
om politiek. Ons land wordt al zo
lang door één partij geregeerd, dat we
niet beter weten. We hebben besloten
ons er niet druk over te maken."
Nguyens opvatting wordt gedeeld
door Thuan Tran (27), een jonge hotel
manager die in de Verenigde Staten
studeerde. Tran, wiens vader voor de
Communistische Partij werkt, ver
diepte zich uitgebreid in de geschiede
nis van zijn land. „De Vietnamezen
hebben er massaal voor gekozen de po-
De overheid
heeft soms
een excuus
nodig om
iemand te
arresteren
die haar
niet goed
gezind is
litieke realiteit te negeren", zegt de
jonge stedeling. „In onze harten we
ten we dat er iets niet klopt, maar we
voelen ons er prettiger bij de realiteit
naast ons neer te leggen en ons bezig
te houden met onze eigen levens."
De nieuwe internetwet is volgens
Tran een goed voorbeeld van hoe de
Vietnamezen met die dagelijkse reali
teit omgaan. Ze weten dat de wet be
staat, maar kiezen er massaal voor die
te negeren. „Niemand in Vietnam die
zich daar druk over maakt", zegt Tran
stellig. „Ik gebruik Facebook nog
steeds op dezelfde manier. Als ik
nieuws via Facebook wil delen, dan
doe ik dat."
Waarom dan toch die nieuwe wet?
Tran glimlacht: „Omdat de overheid
soms een excuus nodig heeft iemand
te arresteren die haar niet goed ge
zind is."
Ondanks de zelfgekozen onwetend
heid van veel Vietnamezen, zijn men
senrechtenorganisaties uitermate kri
tisch over de wijze waarop Vietnam
met internetvrijheid omgaat. De jour
nalistieke waakhond Verslaggevers
Zonder Grenzen (RSF) noemt het
land een 'vijand van het internet' en
na China het land waar de meeste
bloggers en internetdissidenten ach
ter de tralies zitten. Op basis van be
schuldigingen als 'het omver willen
werpen van de staat' en het 'versprei
den van anti-overheidspropaganda'
zitten volgens RSF 35 bloggers celstraf
fen tot 13 jaar uit. RSF roept op tot
hun vrijlating en wijst erop dat de
bloggers 'een essentiële taak hebben
in het verstrekken van informatie die
betrouwbaarder en neutraler is dan
de informatie van de officiële media."
Activisten die niet vastzitten, kunnen
er vaak op rekenen dat ze dag en
nacht worden gevolgd. Le Anh Hung
is officieel een vrij man, maar zo voelt
hij zich niet. De blogger zegt niets te
kunnen doen zonder dat de geheime
politie ervan af weet. „We proberen
een normaal leven te leiden, maar
mijn vrouw en ik worden continu ge
volgd. Mijn vrouw is verschillende ke-
vogelvrij
door onze redacteur*
Thuan Tran
Twitteraars
Vietnam
