Kabinet komt boze gemeenten
tegemoet met extra geld voor zorg
44 Nooit eerder heeft
een rechter gezegd
dat je de kosten zo
goed moet
onderbouwen
4 BINNENLAND
effeweg.nl
Leo Schenk stapte naar de rechter omdat
hij de afvalstoffenheffing te hoog vond. De
gevolgen zijn landelijk voelbaar.
vragen over
de prenatale
bloedtest
Dankzij de bloedtest hoeven de
meeste zwangere vrouwen met
een verhoogd risico op een kindje
met Downsyndroom geen vlok- -
kentest of vruchtwaterpunctie
meer te ondergaan. Dat is mooi
nieuws, want deze twee ingrijpen
de onderzoeken dragen een klein
risico op een miskraam met zich
mee (een kans van 3 tot 5 op de
1000). Daarnaast zijn ze onprettig
om te ondergaan. Bij een vrucht
waterpunctie wordt met een
naald via de buikwand vruchtwa
ter opgezogen. Bij de vlokkentest
worden cellen uit de placenta on
derzocht. Deze cellen worden
met een naald via de buikwand of
een katheter of biopsietang via de
vagina uit het lichaam gehaald.
Voor de bloedtest, de non-invasie-
ve prenatale test (NIPT), zijn twee
buisjes bloed voldoende.
In het bloed van de moeder
zit ook erfelijk materiaal (DNA)
van het ongeboren kind. Met de
bloedtest kan dit DNA worden on
derzocht op Downsyndroom,
Edwardssyndroom en Patausyn-
droom. Het laboratorium onder
zoekt of in het bloed te veel DNA
aanwezig is van de chromosomen
die deze syndromen veroorzaken.
Bij zowel Patau- als Edwardssyn
droom overlijdt het ernstig gehan
dicapte kindje vaak al tijdens de
zwangerschap of in het eerste le
vensjaar.
Nee. Minister Edith Schippers
heeft acht academische ziekenhui
zen toestemming gegeven gedu
rende twee jaar de bloedtest in
een pilot af te nemen. Maar alleen
bij zwangere vrouwen bij wie een
eerdere test (de combinatietest,
bestaande uit een ander bloedon
derzoek en een nekplooimeting)
heeft aangegeven dat zij een ver
hoogd risico lopen op een kind
met Down, Patau of Edwards.
Wanneer de bloedtest ook een
van deze syndromen aangeeft, en
de vrouw absolute zekerheid wil,
omdat ze een abortus overweegt,
is alsnog een punctie of vlokken
test nodig. Dit omdat NIPT niet
100 procent betrouwbaar is. Maar
de bloedtest is al wel veel precie
zer dan de combinatietest alleen.
Veel zwangeren kunnen aan de
hand van de bloedtest dus al ge
rustgesteld worden. Met de bloed
test neemt het aantal vrouwen
dat nog een vlokkentest of vrucht
waterpunctie ondergaat sterk af
Tot 5 procent van het huidige aan
tal, denkt de Gezondheidsraad.
Op basis van de evaluatie van de
pilot zal de minister een besluit
nemen of de NIPT een vast onder
deel wordt van de screening tij
dens de zwangerschap.
Dat is nog onduidelijk en
hangt af van het advies van het
College voor Zorgverzekeringen.
Die oordeelt binnenkort of de
bloedtest, na afloop van een posi
tieve combinatietest, in het verze
kerde pakket thuishoort.
De Gezondheidsraad denkt van
wel. De bloedtest zou in de toe
komst mogelijk de combinatietest
kunnen vervangen. Maar daar
voor moet eerst vast komen te
staan dat de testresultaten ook be
trouwbaar zijn bij alle zwangere
vrouwen en niet alleen bij de
groep met een verhoogd risico.
Wanneer de bloedtest de combi
natietest overbodig maakt, valt
wel een ander voordeel weg. Met
de echo, onderdeel van de combi
natietest, kan ook de kans op hart
afwijkingen worden ingeschat.
Met de bloedtest niet.
RHENEN - Hij had ze bij de ge
meente vaker gewaarschuwd, ver
telt Leo Schenk uit Rhenen. De re
kening die hij als burger krijgt
voor het verwerken van afVal en
voor het onderhoud van het riool
is veel te hoog. Je mag niet meer
aan de burger vragen dan er wer
kelijk aan kosten wordt gemaakt,
stelt Schenk. Als de gemeente wei
gert gehoor te geven aan zijn be
zwaren, besluit Schenk de zaak
voor de rechter te laten komen.
De gevolgen zijn aanzienlijk. De
Utrechtse rechtbank geeft Schenk
gelijk. De aanslagen die hij van de
gemeente kreeg over het jaar 2012
worden vernietigd.
Andere mensen die over dat hef
fingsjaar nog in de bezwaarproce
dure zitten, kunnen ook hun geld
terugvragen, vertelt Ferry Makkin-
ga, docent Heffingen Lokale Over
heden aan de Rotterdamse
Erasmusuniversiteit. „Maar het
zou de gemeente sieren als ze alle
rioolrechten en afvalstoffenheffin
gen terug zou betalen." Een plei
dooi dat ook Schenk houdt. „Een
overheid moet zeker in deze crisis
tijd zorgvuldig met de heffingen
omgaan."
Of de gemeente dat doet? Rhenen
houdt zich nog even stil. De uit
spraak van de rechter wordt bestu
deerd, laat een woordvoerster we
ten. Voor de aanslag van 2014, die
vanavond wordt vastgesteld, heeft
het geen gevolgen, voegt ze eraan
toe. Want de uitspraak van de
rechter ging immers over het jaar
2012. Ook de Vereniging Neder
landse Gemeenten (VNG) denkt
dat de impact van de uitspraak
vooralsnog beperkt is. Er is echter
een grote 'maar'. Als de gemeente
de onderbouwing van de riool-
en afvalkosten voor 2014 niet be
ter heeft onderbouwd dan die
voor 2012, kunnen burgers in het
nieuwe jaar massaal bezwaar in
dienen. Niet alleen in Rhenen,
maar ook in andere gemeenten
die hun heffingen met de natte
vinger hebben opgesteld. Hoeveel
dat er zijn? Volgens de VNG valt
het mee. Volgens Makkinga komt
het vaak voor.
Op de achtergrond speelt een in
gewikkeld juridisch spel waarbij
het verschil tussen diverse wetten
wordt uitgevlooid. Volgens de Ge
meentewet mag je niet meer kos
ten op de burger verhalen dan je
werkelijk maakt. Op grond van
die wet hebben gemeenten in het
verleden al vaker geld terug moe
ten storten voor bijvoorbeeld
bouwleges. Bij andere wetten, bij
voorbeeld die waar de afvalstof
fenheffing onder valt, blijven de
normen nog wat onduidelijk. De
Utrechtse rechtbank heeft nu
deels een einde gemaakt aan die
onduidelijkheid. De heffingen
mogen niet zo hoog oplopen dat
de gemeente er een enorme spaar
pot aan overhoudt. En net als in
de Gemeentewet moeten de kos
ten transparant zijn. De burger
moet weten waar hij de heffingen
voor betaalt.
„Nooit eerder heeft een recht
bank gezegd dat je de kosten zo
goed moet onderbouwen", zegt
een verbaasde onderzoeker Cori
ne Hoeben van het Centrum voor
Onderzoek van de Economie van
de Lagere Overheden (Coelo) aan
de Universiteit Groningen. Voor
alsnog was de redenering dat de
onderbouwing oké was als de ge
meenteraad er akkoord mee ging.
„Waarom zou je er meer tijd en
moeite in steken als de raad de
werkwijze accepteert?"
Met deze uitspraak van de rechter
zullen gemeenten echter goed
moeten kijken of ze hun begrote
kosten kunnen opsplitsen in bij
voorbeeld een deel nieuwbouw,
een deel afschrijving en een deel
vervangingskosten. Het grote pro
bleem bij de gemeente Rhenen
zit volgens Hoeben overigens aan
de uitgavenkant. De gemeente
geeft jarenlang minder uit dan be
groot. Plannen worden niet uitge
voerd, geld blijft liggen en toch
blijft de gemeente hoge heffingen
rondsturen. Daar heeft de rechter
nu een stokje voor gestoken.
Bezwaarmaker Schenk is blij met
zijn overwinning. Helemaal
nieuw is dat gevoel bij hem overi
gens niet. Vijftien jaar geleden
wees hij de gemeente op dezelfde
fout. De situatie verbeterde.
„Maar een paar jaar geleden be
gonnen de reserves weer op te lo
pen tot ongeveer 2 miljoen euro,
dus heb ik maar weer eens aan de
bel getrokken. Toen ik er wat van
zei bij de gemeente, deden ze als
of ik niet goed bij mijn hoofd
was. Door deze uitspraak van de
rechter is in ieder geval aange
toond dat hun berekening onjuist
was."
0°treis
Het geld is het resultaat van on
derhandelingen tussen Van Rijn
en de Vereniging Nederlandse Ge
meenten (VNG). Die reageerde
woedend toen de staatssecretaris
vorige maand besloot persoonlij
ke verzorging (hulp bij kousen
aantrekken, douchen) niet bij ge
meenten neer te leggen, zoals in
het regeerakkoord stond, maar bij
zorgverzekeraars. Van Rijn had
zich laten overtuigen door de
zorgsector, omdat het gros van de
mensen met verzorging ook medi
sche zorg krijgt. Dat laatste valt al
onder de zorgverzekering.
Gemeenten krijgen zodoende al
leen persoonlijke begeleiding
(hulp bij dagindeling) onder hun
hoede. Dat betekent veel minder
budget, en bovendien lopen ze
schaalvoordelen mis bij de inkoop
van zorg, aldus de VNG.
Bij de 200 miljoen die Van Rijn
als tegemoetkoming in 2015 be
schikbaar stelt, komt jaarlijks on
geveer 125 miljoen (5 procent van
het budget voor persoonlijke ver
zorging) die gemeenten kunnen
gebruiken voor algemene dagelijk
se ondersteuning van inwoners.
Vanaf 2016 blijft de staatssecreta
ris 200 miljoen euro extra naar de
gemeenten overmaken, dan be
doeld voor vernieuwingen van de
maatschappelijke ondersteuning
die zij bieden. De gemeenten
gaan dat extra geld met name ge
bruiken om wijkteams te verster
ken. Volgens hen is dat de spil in
betere zorg: dichtbij de burger.
De wijkverpleegkundige krijgt
daarin een grote rol: zij wordt de
schakel tussen gemeenten en
zorgverzekeraars.
5
Minister Schippers (Zorg) geeft
toestemming om bij zwangeren
met een verhoogd risico op onder
meer een kindje met Down de
nieuwe bloedtest af te nemen.
door Floor Ligtvoet
"I Waarom is deze bloedtest
belangrijk?
"J Wat toont de test aan?
3 Kunnen alle zwangere vrouwen
deze test nu in Nederland doen?
foto Getty Images
4 Wordt de bloedtest vergoed?
5 Kan de bloedtest ooit andere
testen gaan vervangen?
Heffing mag geen
spaarpotje van
gemeente worden
door Paul Bots
Corine Hoeben, universiteit
Groningen
door Francine Wildenborg
DEN HAAG - Staatssecretaris Martin
van Rijn van Volksgezondheid
(PvdA) geeft gemeenten in 2015
325 miljoen euro extra om de over
heveling van langdurige zorg soe
pel te laten verlopen.
Inclusief: 2 overnachtingen in een 2-persoonsbinnenhut Begeleiding door uw
chauffeur, tevens reisleider Vervoer per Tourist Class touringcar
Per bus gaat u naar Kiel om aan boord te gaan van het schip. Bij het binnenvaren van de haven van
Goteborg kijkt u uit op de talloze eilandjes, die de Zweedse kust zo kenmerken. Göteborg is de tweede
stad van Zweden waar de Nederlandse invloeden nog duidelijk zichtbaar zijn. Tevens kunt u een uit
stapje maken door de populaire regio Bohuslan, vanwege de schitterende kust en de sfeervolle stadjes.
DE MOOISTE BUSREIZEN VOOR DE BESTE PRIJS!
Bock nu: WWW.EFFEWEG.NL of bel 0529 - 46 96 67
Alle fouten voorbehouden Prijzen zijn vanaf en per persoon o.b.v. boeking van 2 personen. /f^j
Exclusief excursie er entreegelden en€l8.-reservenngskosten per boeking. "2Wa r.r
