Lot van stenen schuur
Binnenvaart meldt zich digitaal aan
Worm
Explosief
Kerst
Een regisseur
is dé oplossing
voor de
reddingsactie
van de
boerenschuur.
ZEEUWSE BOERENSCHUREN
14 ZEELAND
3
De Zeeuwse Zetel
maandag
Bij het winterklaar ma
ken van de tuin zag ik
veel diertjes die zich
helemaal nog niet win
terklaar hadden gemaakt, maar
gewoon doorgingen met wat ze
al hun hele leven zo'n beetje de
den; ergens lekker zitten eten.
Tussen de herfstbladeren die ik
opharkte, zaten veel naaktslak-
jes en toen ik een oude boom
stronk opzij rolde, vluchtten
honderden pissebedden weg.
Ze zochten gauw weer een
goed plaatsje.
Het zijn eigenlijk een soort
kreeftjes: ze hebben vocht no
dig voor hun kieuwen. Ik zag
ook een duizendpoot die de ze
nuwen leek te krijgen. Snel
was die weg, ik had geen tijd
om zijn poten te tellen. Wie
wel de tijd nam was een worm,
dik als mijn linker pink. Hij
had een wijnrode kop, verder
was zijn lijf bleekjes. Waar
schijnlijk had hij in zijn lange
leven maar weinig zon gezien.
Dat is ook wel gewoon. Een
worm hoort zich overdag maar
niet te veel te laten zien. Sinds
Darwin het werk van de wor
men nauwkeurig heeft onder
zocht en tot de slotsom kwam
dat 'er weinig (dieren) zijn die
zo'n belangrijke rol hebben ge
speeld in de bodemgeschiede
nis als deze weinig gespeciali
seerde levende wezens', beseft
men hoe belangrijk aardwor
men voor akkers en tuinen
zijn.
Het grootste deel van de tijd
houden wormen zich bezig
met het opeten van dingen die
ze rondom de opening van hun
gangetje vinden en ze doen zo
voortdurend aan grondverbete
ring. Als het winter wordt krui
pen de wormen in hun gange
tje terug, sluiten soms de toe
gang af en wonen bij voorkeur
met een paar andere wormen
in een ondergronds holletje.
Maar deze worm dacht daar
nog niet aan. Hij zag er wel zie
lig en eenzaam en bloot uit. En
als het kouder wordt, zal hij
toch wel iets moeten doen. Een
jas of broek of kousje heeft hij
niet. Hij zal op den duur toch
wel ondergronds gaan.
In een bepaalde streek in Au
stralië moet een aardworm le
ven die wel drie meter lang
kan worden (megascolecides
australis). Die zou ik wel eens
willen zien.
Dit is een wekelijkse rubriek over
wat voor en achter de schermen
speelt in politiek Den Haag.
Eigenlijk hadden we er in Zeeland
een toeristische attractie van moe
ten maken. Ook al ligt het onder
water. Want juist daardoor verge
ten de meeste mensen dat op
tweehonderd meter voor de haven
monding bij Zierikzee een muni
tiedepot ligt. Het staat ook duide
lijk op iedere vaarkaart. Goed, je
moet op die plek vooral niet in de
grond wroeten, maar wie doet dat
dagelijks op zestig meter diepte in
de Oosterschelde?
Nooit is er stiekem over gedaan
dat de put voor Zierikzee de idea
le plek is om overjarige munitie te
dumpen. De vergunning van het
toenmalige departement Marine
van het ministerie van Openbare
Werken en Wederopbouw dateert
alweer van 2 juli 1946. Tot 1967 is
er munitie gestort. Sindsdien is
het verboden terrein en een explo
sief onderwerp. Om de zoveel tijd
is er commotie. Tot aan Den Haag
toe. Deze keer ontstond de ophef
nadat iemand van de Explosieve
Opruimingsdienst in Eén vandaag
sprak van een 'tikkende tijdbom
in de Oosterschelde'. Natuurlijk
volgen dan Kamervragen. Net als
in het verleden heeft TNO ook nu
onderzoek gedaan. En weer zijn
de conclusies dezelfde: er is geen
gevaar voor spontane ontploffing
en er stromen geen gevaarlijke
stoffen in het water.
De antwoorden van minister Hen-
nis-Plasschaert van Defensie ko
men overeen met die van haar
voorgangers.
In het archief van de PZC staan tal
van artikelen van gelijke strek
king. Toch raakt het depot telkens
weer in de vergetelheid. Totdat ie
mand het oprakelt en als ant
woord krijgt 'gaat u maar rustig
slapen'. Waarna het jaren later
weer herontdekt wordt als het
'schandaal van de eeuw'. Niemand
koopt iets voor kortstondige hijge
righeid. Het zou beter zijn als de
Kamer nu voor eens en voor altijd
regelt dat periodiek wordt onder
zocht en gerapporteerd of het ex
plosief erfgoed kwaad kan.
Nog een klein weekje en dan gaat
de Kamer met kerstreces. Traditie
getrouw zorgt een reusachtige
kerstboom in de hal van de Kamer
voor de sfeer. De pakweg veertig
jaar oude fïjnspar is 12 meter hoog,
is opgegroeid in de bossen bij
Amerongen, geschonken door
Staatsbosbeheer en aangekleed
met grote witte kunstrozen en
gouden ballen. Voor Kamerleden
wegen ook nu de laatste loodjes
het zwaarst. Menigeen loopt in de
laatste week ook op de laatste be
nen. Dikke wallen verklappen het
slaaptekort in de achterliggende
drukke maanden. Hoewel de be
grotingen zijn goedgekeurd, res
teert nog een flink aantal debat
ten. Voor Zeeland valt met name
het overleg op over de biobased
economy (dinsdag).
OVEZANDE - Hoe goed een schuur
of huis ook beschermd is met een
monumentenstatus, het verval
zet door. „De belangrijkste oor
zaak daarvan is een gebrek aan
geld en het ontbreken van zicht
op een rendabele (herbestem
ming", zegt Johanna Boogerd,
voorzitter van de Boerderijen
stichting. En daar moet snel iets
aan gebeuren. Want het aantal
beeldbepalende gebouwen holt
achteruit. Nu zijn er 2500 karakte
ristieke schuren en 175 boerderij
en met een beschermde status.
De Stichting Cultureel Erfgoed
Zeeland (SCEZ) wijst op hetzelf
de beeld. De 'iconen', zoals ze de
Zeeuwse boerenschuren noemen,
dragen bij aan een aantrekkelijke
woon- en recreatieomgeving en
een gunstig vestigingsklimaat.
„Daar moeten we zuinig op zijn",
stelt Marinus van Dintel van de
SCEZ. Uit een pilotstudie over
schuren kwam naar voren dat er
een regisseur moet komen die
maatwerk verricht voor de eigena
ren die iets willen met hun
schuur. Van Dintel legt uk dat de
regisseur bouwkundige kennis
moet hebben en de weg bij de
overheid goed moet kennen. „Hij
praat eerst met de eigenaar en
zoekt uit wat de mogelijkheden
zijn. Er komt nogal wat op je af
als je een monument wilt opknap
pen. De kosten zijn huizenhoog
en er zijn belemmerende regels."
De regisseur helpt met subsidie
aanvragen, de eventuele bestem
mingsplanwijziging en hij bege
leidt het vergunningentraject.
Wie betaalt die regisseur? „We
denken dat er 25.000 euro per jaar
mee gemoeid is. Dat wordt opge
bracht door gemeenten, provin
cie, het Cultureel Erfgoed, markt
partijen én een bescheiden be
drag voor de schuureigenaar."
■^s^uï23s31S*r".'
ZAAMSLAG - Corrie Kalisvaart uit
Zaamslag is duidelijk: de stenen
landbouwschuur in Zaamslag is
nu ook geen sieraad meer voor de
omgeving. „We vragen deze win
ter een sloopvergunning aan",
zegt Corrie Kalisvaart.
De kosten van onderhoud wegen
niet meer op tegen het gebruiksge
mak. De moderne trekkers kun
nen niet door de smalle men
deuren naar binnen. Kalisvaart
wil een damwandloods bouwen.
„Nee, we hebben nooit subsidie
aangevraagd", zegt Corrie. „Want
dan mochten we het werk niet
zelf uitvoeren en zouden de kos
ten voor ons veel te hoog uitval-
De stenen schuur is niet
meer praktisch: de tracto
ren kunnen niet door
de smalle mendeuren.
len. We hebben maar een klein ak
kerbouwbedrijf van 35 hectaren.
Helaas, eigen arbeid wordt niet ge
subsidieerd."
Maar ook de aanvraagprocedure
voor de bouwvergunning vormde
voor de eigenaren een beletsel om
door te zetten. Je hebt niet
een-twee-drie een verzoek inge
diend en het duurt lang voordat
je uitsluitsel krijgt.
Daarmee hebben ze ervaring.
Toen ze in 1980 in de woning in
Zaamslag trokken, vroegen ze een
sloopvergunning aan voor het ver
vallen woonhuis. Dat werd gewei
gerd en na juridisch getouwtrek
met de Rijksdienst besloten ze
het huis toch op te knappen. Voor
de schuur zorgden ze zelf. Op het
dak legden ze riet uit nabijgele
gen sloten en kreken. Maar het
verval zette in. Door zijn benepen
afmetingen raakte de praktische
waarde verloren. In 2012 dienden
ze een verzoek in voor de bouw
Het aanmeldingssysteem is in
Zeeland getest en goed bevonden.
Tijdens een presentatie in Middel
burg konden schippers en verte
genwoordigers van raffinaderijen,
tankterminals en belangenorgani
saties vorige week al snuffelen
aan de website UAB-Online en de
bijbehorende gebruikersomge
ving. UAB staat voor Uniform
Aanmelden Barges.
Via de website kunnen binnen
vaartschippers en hun klanten
(raffinaderijen en tankterminals)
snel en eenvoudig informatie uit
wisselen over aankomst-, wacht
en laad- en lostijden. De schipper
kan zo zijn reis efficiënter plan
nen. Ook hoeft hij zich niet meer
fysiek aan te melden als hij een
tankterminal nadert. Op hun
beurt krijgen de terminals meer
inzicht in het te verwachten aan
tal schepen dat komt laden of los
sen. Zo kunnen ze hun steiger
planning verbeteren. Havens kun
nen in hun ligplaatsenbeleid even
eens profiteren van UAB-Online.
De Vereniging Nederlandse Petro
leum Industrie (VNPI) lanceerde
het idee voor de website. Het doel
is UAB-Online uit te breiden met
informatiediensten voor de
scheepvaart.
Wim Hofman
Monument beter
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
door Jeffrey Kutterink
Meer op: pzc.nl/zeeuwsezetel
Twitter: @jkutterink
door Edith Ramakers
-
-3 Hg*- -
~r
-■ -i>\ li-
Corrie Kalisvaart: Sloopvergunning wordt aangevraagd, foto Peter Nicolai
door Frank Balkenende
VLISSINGEN - Al zeshonderd binnen
vaartschippers hebben zich aange
meld voor UAB-Online, een digitaal
informatiesysteem voor binnen-
vaartankers en tankterminals.
