e
Alleen een pan en droge lucifers
44 Het gunnen van
spullen aan een
ander vind ik juist
in deze tijd een
mooi gebaar
20 CONSUMENT
KOOPWAAR
Wouter Klootwijk
Zwerven zit ons in het
bloed. We doen het al
leen niet meer: Zo leuk
is het nou ook weer niet,
ver van huis. En het is ook niet
meer nodig. Je hebt gas, stroom
door een draadje, stromend wa
ter uit de kraan en Albert Heijn
komt alles brengen als je liever
binnen blijft Hoeveel mensen,
iets verder bij ons bed vandaan,
kunnen er niet eens van dromen.
En ons, verwende nesten van het
rijke westen, ons gaat het verve
len. We gaan op avontuur. Met
een slaapwagen achter de auto en
een fles gas. Of met niks anders
bij je dan wat je dragen kan. De
nieuwe zwerver verlaat niet al
leen in de zomer zijn huis om
voor zijn plezier aan ontberingen
te doen. Het is hem menens; ook
in de winter. Ziet u tijdens een
zondagse wandeling door een ge
woon bos, of in een officieel na
tuurgebied, een rookpluimpje op
kringelen in een verte waar geen
pad naartoe leidt, dan zit daar ie
mand in zijn vrije tijd te overle
ven. Het gebeurt ook in groeps
verband en er zijn cursussen
voor. En kookgerei.
Beroemd is een gietijzeren pan
op pootjes en met een hengsel.
Hij is internationaal hekend als
Dutch Oven en de naam kreeg hij
in Amerika waar cowboys hem
gebruikten. Niet voor hun lol,
maar omdat nergens eten langs
de weg te koop was. Er was ook
geen weg nog. Een handige man
uit Engeland leerde in Nederland
de techniek van het ijzergieten in
mallen van zand. Hij ging het zelf
doen en exporteerde zijn 'Hol
landse' pannen naar Amerika.
Driehonderd jaar geleden.
De pan wordt nog steeds ge
maakt en in Nederland, in Zwolle
heeft een koopman in avonturen-
gereedschap zich er in gespeciali
seerd. Peter Qvist van Qvist Out
door Cooking (qvist.nl) laat
Dutch Ovens gieten met zijn
naam op het deksel.
De pootjes onder de pan maken
dat hij makkelijk bovenop een
vuurtje kan staan zonder dat het
dooft onder het gewicht Het dek
sel heeft een opstaande rand. Er
kunnen gloeiende houtskooltjes
op geschept worden zodat de pan
werkt als een ouderwetse oven.
De pan kan aan een driepoot bo
ven vuur gehangen worden en
niet iedereen wil er een met poot
jes. Zwolle heeft daarom ook
Dutch Ovens met vlakke bodem.
Ze kunnen zowel thuis op het gas
of op een inductiekookplaat, als
in de wildernis gebruikt worden.
Duur? Niet echt. In vergelijking
met gietijzeren pannen uit Frank
rijk, geëmailleerd en in allerlei
kleuren, pannen die niet vies mo
gen worden, dus niet geschikt
voor ruig koken, zijn ze goed
koop. Er is al een eenpersoons
pannetje op pootjes voor 25 euro.
Geen geld, als je bedenkt dat het
pannetje makkelijk driehonderd
jaar mee gaat. Hele toekomstige
generaties kunnen er mee overle
ven en misschien moeten ze wel.
Gelukkig kunnen ze het dan ook,
want geleerd van opa die in zijn
tijd nog voor de pret op zijn hur
ken een potje primitief ging zit
ten koken. Dakloos culinair doen
ter ontspanning, voor als het er
op aan komt.
Kopen, kopen, kopen. We zijn er tuk op, maar soms is weggeven
een betere keus. Daar zijn websites en winkels voor.
Een blik thuis in de kasten kan
ontnuchterend werken. Kle
ding, servies en glaswerk, appa
ratuur (nooit gebruikt, leek toen
zo leuk/handig), gereedschap,
speelgoed: hebben we niet veel
te veel? Misschien is dit een
mooie maand om het kopen even te laten
en over te gaan op weggeven. Weggeven
maakt blijer, schept ruimte. Een briefje op
het prikbord in de supermark kan, maar er
zijn tegenwoordig ook slimmere/snellere
manieren om van je spullen af te komen.
Op Facebook is het een groot succes; de
Weggeefhoek. Op diverse plaatsen in Neder
land zijn vanaf 2012 weggeefhoeken ont
staan. Arnhem bijvoorbeeld, heeft Weggeef
hoek 026 voor mensen uit de regio die duur
zamer met spullen willen omgaan. Maar
ook Apeldoorn, Zwolle, Epe en in heel veel
andere plaatsen zijn inmiddels weggeefhoe
ken. Want 100 kilometer rijden voor een
koekenpan is natuurlijk geen duurzame of
handige actie. Op de websites wordt het
idee van geven (ervoor laten betalen of an
dere diensten vragen, is streng verboden)
bijna poëtisch beschreven: „je hart wordt er
groter van, de wereld wordt er mooier en
schoner van en je leert ook nog eens alle
maal nieuwe gezichten kennen."
Wat wordt er zoal via de Weggeefhoeken
aangeboden? Speelgoed voor de kleintjes,
bonte vazen, kookboeken om boven te wa
tertanden, een tuinbroek voor een peuter,
een lift om aan te bieden, een fiets om het
op te leren, een helpende hand, een stoffig
schilderijtje, het meest spannende boek dat
je ooit hebt gelezen.
Voor sommige mensen is de weggeefhoek
een echte uitkomst. Zo kreeg een vrouw uit
Epe, die er pas heel laat achter kwam dat ze
zwanger was en niets voor de baby in huis
had, dankzij de Weggeefhoek binnen een
week haar hele uitzet bij elkaar. Gratis. Van
maxi-cosi tot kinderstoel, van luiers tot voe
dingsflesjes.
Voor Sandra Endeman (21) zijn babyspullen
niet relevant, maar het kerstjurkje dat ze on
langs op de kop tikte, maakt haar wel vro
lijk. Het was niet het eerste item dat ze via
de Weggeefhoek bemachtigde. „Ik ben stu
dent en woon sinds kort op kamers. Ik heb
niet veel te besteden. Leuke spullen, zoals
bloempotjes en een waanzinnig mooi leef-
kussen voor mijn kamer, maar ook schoe
nen heb ik via Facebook gekregen." Voor En
deman is het een sport zo dichtbij mogelijk
spullen op te halen. „Op mijn verlanglijstje
staan een printer, een combimagnetron en
een strijkplank. Dat zijn behoorlijke uitga
ven als je voor nieuw kiest." Zelf heeft ze
ook al veel weggegeven. Kleding, maar ook
spullen die gewoonweg niet in haar kleine
studentenkamer passen. „Het gunnen van
spullen aan een ander vind ik juist in deze
tijd een mooi gebaar."
Patrick de Graaf bedacht een verzamelsite
(www.weggeefhoek.net) waarop hij de
10.000 leden van de Facebook-weggeefhoe-
ken meer overzicht wil bieden van het aan
bod op de diverse sites. „Je zult maar net op
zoek zijn naar een paar Noren, maat 45, of
kerstspullen. Misschien worden ze niet in
je eigen, maar wél in de Weggeefhoek 10 ki
lometer verderop aangeboden." Hij hoopt
dat het totaaloverzicht, de naar zijn idee be
tere zoekfunctie en gebruiksvriendelijkheid
van de site meer mensen zullen prikkelen
spullen weg te geven of te kiezen voor ge
bruikte goederen. „En vergeet de sociale
functie niet, er ontstaan leuke contacten
met mensen uit de buurt."
Er is ook de Weggeefwinkel, een vanuit de
kraakbeweging gestart initiatief op diverse
plaatsen in Nederland. Vaak is een weggeef
winkel tijdelijk gevestigd, in een kraakpand
of als een soort pop-upshop in een winkel
pand dat even leegstaat. Ook hier draait het
niet alleen om 'gratis', belangrijk is het ideë
le motief: spullen breng je niet meteen naar
de stort, hergebruik is (duurzaam) beter en
maakt een ander blij. Kijk op www.weggeef-
winkel.nl voor de adressen.
Op www.gratisafhalen.nl wordt van alles
aangeboden. Groot en klein, altijd gratis.
Wat te denken van een keuken mét inbouw-
apparatuur (afhalen in Amsterdam), diverse
modellen Canonprinters (Rotterdam) of
een vitrinekastje van Ikea (helemaal gaaf, al
leen de verlichting doet het niet) in Nijme
gen. Of vrieskasten. Zelfs voor de tuin is
hier van alles te krijg, zoals 15 vierkante me
ter getrommelde waaltjes. Wel zelf verwij
deren en ophalen natuurlijk.
Weggeven maakt blijer
door Sandra van Maanen
illustratie Jos Diender
gratisaftehalen.nl, gratisoptehalen.nl,
allesgratisafhalen.nl, gratisspullenafhalen.nl
reageren?
consument@depersdienst.nl
Sandra Endeman