vitaal
44 Het gaat fout
wanneer zo'n
angst je overvalt
terwijl er niets aan
de hand is
Voor veel wintersporters is het
nauwelijks voorstelbaar, maar
het kan iedereen overkomen:
angst voor de stoeltjeslift. Een
speciale workshop biedt uit
komst. „Waar ik dertien jaar zo
tegenaan heb gehikt, heb ik nu
moeiteloos doorstaan."
door Dora Rovers
Een luxeprobleem, schampert
menigeen over de mensen die
vandaag met lood in hun schoe
nen naar SnowWorld Land
graaf zijn gekomen om er hun
angst voor stoeltjesliften te
overwinnen. Dat snelle oordeel
steekt. „Als je niet weet waar je het over
hebt, kun je beter je mond houden", zegt
een van de door angst geplaagde deelne
mers aan de tweedaagse workshop.
Deze gepensioneerde dierenarts worstelt
sinds hij met wintersport gaat, met een
hardnekkige vrees urenlang vast te zitten
in een stilstaande stoeltjeslift. „Dan hang
je daar maar en raak je onderkoeld. Tot nu
toe heb ik ervoor kunnen zorgen dat mijn
kleinkinderen niets in de gaten hebben,
maar ik ben een enorme rem op de rest
van het gezelschap."
Graag blijft hij, evenals de meeste deelne
mers aan de tweedaagse workshop, ano
niem. Angst voor een stoeltjeslift blijkt iets
waar je niet graag mee te koop loopt.
Terwijl verderop in de immense hal winter
sportliefhebbers elkaar verdringen bij de
stoeltjeslift om zo snel mogelijk naar bo
ven te kunnen, gieren bij de deelnemers de
zenuwen door de keel bij het idee alleen al.
En niet bij de minsten. De groep telt twee
skileraren, waarvan er een elf jaar in Oos
tenrijk les heeft gegeven. Hij heeft talloze
keren anderen over hun angst voor de stoel
tjeslift heen geholpen. Maar nu heeft ook
de skidocent de schrik in de benen. Al ver
tellend, put hij zich uit in (mogelijke) ram
penscenario's, roept voorvallen van techni
sche problemen in herinnering en raakt
daarmee zichtbaar menig open zenuw.
Zijn uit nood geboren oplossing komt het
gezelschap bekend voor: „Ik ga naar pistes
met sleepliftjes. Maar die worden steeds
schaarser. Bovendien klaagt mijn vriendin
over haar voeten. Want ze kan dan, anders
dan in een stoeltjeslift, niet even uitrus
ten."
Angst voor een stoeltjeslift vertoont over
eenkomsten met vliegangst, zegt directeur
Lucas van Gerwen van Stichting VALK, or
ganisator van deze eerste cursus voor men
sen met angst voor een stoeltjeslift. „Ook
hier gaat het om een combinatie van hoog
tevrees, claustrofobie, controledrang en so
ciale angst. Dat laatste heeft te maken met
je omringd weten door vreemden." Deze
psycholoog en piloot helpt met Stichting
VALK jaarlijks zeshonderd mensen met
vliegangst. Binnen de stichting werken
KLM, de Universiteit Leiden, Transavia, Ar-
keFly, Martinair en Schiphol samen. De
vrees voor transportmiddelen kost de sa
menleving miljoenen, weet Van Gerwen.
„Zo begeleid ik een bankdirecteur die drie
keer in de week in paniek zijn kantoor ver
laat om naar huis te gaan vanwege claustro
fobie." Ook heeft hij Haagse ambtenaren
van ministeries geholpen die niet in de lif
ten van hun nieuwe gebouw durfden.
Overal waar angst belemmerend werkt,
komt Van Gerwens stichting in actie. Niet
om angst uit te bannen. „Ieder mens kent
angst. Zonder dat overleef je deze wereld
niet. Als dit gebouw in brand vliegt, is het
heel gezond dat je bang bent. Het gaat fout
wanneer zo'n angst je overvalt terwijl er
niets aan de hand is." Afleiding zoeken
door bijvoorbeeld te gaan lezen in een
stoeltjeslift, werkt niet. „Vermijden maakt
het alleen maar erger. Dan overwin je de
bangheid nooit en leer je niet met een nor
male emotie als angst om te gaan."
Terwijl de meeste wintersporters genieten
van het uitzicht als zij in een stoeltjeslift of
gondel zitten, ontstaan er vandaag alleen al
door het kijken naar een foto daarvan knik
kende knieën, zweethanden en hartklop
pingen. Deze overdreven reactie op een
normale situatie is ontstaan in een periode
waarin deze mensen onder druk stonden,
verklaart Van Gerwen. „Dat kan drie jaar of
dertig jaar geleden zijn geweest en je hoeft
je daar niet van bewust te zijn. Het kan
gaan om een auto-ongeluk, een sterfgeval
of een faillissement. Mensen kunnen er
door uit evenwicht raken en angst ontwik
kelen. Bij mannen gaat het dan veelal om
hoogtevrees en controledwang, bij vrou
wen is meer sprake van claustrofobie en
angst voor controleverlies over hun eigen
lijf."
Gastheer Koos Hendriks, directeur van
SnowWorld, is een van de deelnemers. Hij
heeft onlangs zijn vliegangst overwonnen,
maar heeft nog een fobie. „Ik ben eigenaar
van de stoeltjeslift, maar zit er nooit in.
Van het idee alleen al raak ik enorm in pa
niek." De deelnemers worden tijdens de
workshop blootgesteld aan hun angst en
doen ademhalingsoefeningen. Een pro
bleemloos ritje in een lift van Hendriks
vormt de afsluiting van de therapie.
„Ik ben verbijsterd", zegt Hendriks opgeto
gen. „Waar ik dertien jaar zo tegenaan heb
gehikt, doorsta ik nu moeiteloos. Inmid
dels ben ik al vier keer in de lift geweest."
Ook voor de dierenarts was de workshop
uitermate zinvol. „We hebben meerdere ke
ren stil gehangen en het ging goed. Over
een paar maanden volgt in Oostenrijk de
ultieme test, maar ik heb er alle hoop op
dat mijn angst na 35 jaar over is."
Dinsdag 10 december 2013
Gezond
Niet meer
bang voor
stoeltjeslift
Lucas van Gerwen
Cannabis bij MS
PAGINA 2 EN 3
Ifoto Getty Images
reageren?
gezondheid@depersdienst.nl
