66 Deze tv-serie is
voor mij een heel
mooie gelegenheid
meer van Frankrijk
te gaan bekijken
MEDIA 25
De historische romans van de Britse Kate Mosse
gaan in Nederland als warme broodjes over de toonbank.
En nu komt daar televisie bij als tweede carrière.
„Kennelijk is de tijd rijp."
De historische trilogie Het
verloren labyrinth, De verge
ten tombe en Citadel speelt
zich af in het zuidwesten
van Frankrijk, een gebied
dat rijkelijk wordt bezocht
door Nederlanders. Als je
een Franse boekhandel in 'haar' vesting
stad Carcassonne binnenloopt, is de kans
dus groot dat je boeken van Kate Mosse
(1961) tegenkomt. In Nederlandse vertaling
nog wel.
Het werk van de Britse journalist, presenta
tor en auteur - niet te verwarren met su
permodel Kate Moss - is in Nederland zeer
populair. „Ik krijg enorm veel mail van
mijn Nederlandse lezers. Frankrijk is nog
steeds vakantieland nummer één bij hen,
dus ze zijn ook bijzonder geïnteresseerd in
historische fictie over dit gebied", zo ver
telt ze in een pub in het sprookjesachtige
Engelse plaatsje Chichester in West Sus
sex, dat in feite haar tweede thuis is.
Samen met haar man bezit ze, behalve haar
huis in Engeland, al bijna een kwart eeuw
een huis in Carcassonne, voor haar een on
uitputtelijke inspiratiebron. Landschappen
zijn in feite de belangrijkste personages in
al haar boeken, zegt ze. „Daardoor laat ik
me het meest inspireren."
Haar liefde voor Frankrijk kan ze nu boven
dien kwijt in een reisserie over Frankrijk
voor de BBC, waarvoor de eerste opnamen
zojuist zijn gestart. De serie, die dit voor
jaar op de buis komt, is naar eigen zeggen
een echte ontdekkingsreis. „Al ruim twin
tig jaar komen we in Carcassonne, maar
daardoor heb ik niet echt heel veel van de
rest van Frankrijk bekeken. Deze serie is
voor mij een heel mooie gelegenheid dat
nu eens wél te doen. Televisie is nu tijde
lijk mijn tweede job."
Televisie zal de komende tijd sowieso een
belangrijk deel van haar agenda claimen.
De wintergeest, een eveneens historische ro
man uit 2009, wordt op dit moment ver
filmd voor tv, van Het verloren labyrint
werd vorig jaar een miniserie gemaakt met
onder anderen John Hurt. Nog niet bekend
is wanneer deze in Nederland is te zien.
„We zijn nog in gesprek."
Haar meest recente boek De bruidskist -
een bundel sfeervolle, folkloristisch getin
te, spookachtige verhalen die in Engeland
en Frankrijk spelen - werd zelfs aan een
tv-producent verkocht nog voor het was ge
publiceerd. De verhalen gaan over dolende
zielen die op wraak zinnen, vrouwen die
zich verliezen in eindeloos verdriet en ge
tergde mannen die hun onvermijdelijke
noodlot proberen te aanvaarden. Komend
najaar al wordt de reeks op tv gebracht.
„Kennelijk is de tijd rijp voor zulke verha
len", zegt de schrijfster, die verbaasd is
over alle tv-aandacht voor haar werk. Ze
schreef De bruidskist na het voltooien van
de trilogie, wat jaren in beslag nam en veel
research vereiste. De boeken in de trilogie
spelen zich deels in het nu, deels in het ver
leden af. Het laatste deel, Citadel, heeft de
Tweede Wereldoorlog als thema.
„Zo'n boek is bijna een journalistiek pro
ject. Het schrijven was een intense perio
de. Ik wilde daarna iets doen wat mijn fan
tasie zou prikkelen, puur uit plezier. In En
geland hebben we een grote traditie van
spookverhalen, al is het een beetje een ver
geten genre. Waarom houden mensen er
van? Vanwege het gevoel dat achter alle din
gen die je om je heen ziet, nóg een verhaal
ligt. Het idee dat wat de wetenschap of de
technologie ons ook leren, we ons toch
graag af en toe even onderdompelen in die
irreële oer-angst voor het onbekende."
Het landschap is in al haar boeken zo'n
beetje het belangrijkste personage. Zo ook
in De bruidskist. „Het is de eerste keer dat
ik ook over Sussex schrijf, de regio waar ik
opgroeide. Ik ging zitten en luisterde naar
de verhalen die opborrelden. Het was een
intuïtief proces. En nu het boek in de win
kels ligt, komen mensen - nuchtere man
nen en vrouwen - naar me toe om hun
spookverhalen te vertellen."
ZATERDAG 7 DECEMBER 2013
TERUGGESPOELD: OORLOGSWINTER
k heb het boek vroeger stukge
lezen. Steeds weer pakte ik het.
Dat ik allang kon dromen hoe de
vork in de steel zat, deerde me
niet. Het was het avontuur van
een heldhaftige jongen in oorlogstijd,
ongeveer net zo oud als ik, dat me zo
aangreep, zo blééf boeien. En mij niet
alleen: tienduizenden jongens - en
meisjes - genoten (en genieten) van
Oorlogswinter, de meermaals bekroon
de roman uit 1972 van Jan Terlouw.
En toen, in 2008, kwam de film. Ik
was allang geen jochie meer, maar
vader van een zoon die zelf bijna oud
genoeg was voor het boek. Zou het
verhaal over de Nederlandse jongen
Michiel die in de laatste koude winter
van de Tweede Wereldoorlog een uit
de lucht geschoten, gewonde RAF-pi-
loot helpt mij nog steeds kunnen be
koren? En zou het, om het antwoord
op die vraag te vinden, wellicht niet
beter zijn éérst het boek te herlezen?
Want films-naar-een-boek zijn zelden
zo goed als het boek zelf.
Ik heb het er destijds op gewaagd en
ben de film van regisseur Martin Kool
hoven (Het Schnitzelparadijs) in de bios
coop gaan bekijken. Op een frisse na
jaarsavond; dat weet ik nog omdat de
winterse scènes in de film zo goed
pasten bij de sfeer buiten. Wat me
ook helder voor ogen staat, is dat ik
twee uur later met een tevreden ge
voel weer buiten stond.
Koolhoven zet met Oorlogswinter een
indrukwekkende prestatie neer. Hoe
wel hij niet 100 procent trouw blijft
aan het boek - vooral het einde is we
zenlijk anders, maar niet per definitie
slechter - wordt geen schade toege
bracht aan het papieren origineel.
Wel is het boek meer toegespitst op
Martijn Lakemeier als de jonge ver
zetsheld Michiel in Oorlogswinter.
jongere lezers. Niet vreemd, want Ter
louw verhaalt over zijn eigen oorlogs
ervaringen als kind, terwijl Koolhoven
ervoor kiest behalve tieners ook een
volwassen publiek te bedienen.
Is Oorlogswinter dan op alle vlakken ge
slaagd? Dat niet. Martijn Lakemeier,
die Michiel speelt, ontving zeer loven
de kritieken en prijzen (Gouden Kalf),
maar zet de jonge verzetsheld enigs
zins vlakjes en eendimensionaal neer.
Hij blijft regelmatig hangen in treurige
blikken. Datzelfde geldt voor Melody
Klaver, die zus Erica best wat meer
schwung had mogen meegeven. Het
acteerwerk is zeker niet tenenkrom
mend, maar ook niet weergaloos.
Die laatste kwalificering is wel van toe
passing op het winterse decor en de
heerlijk trage cameravoering. Dat wit
te landschap vond Koolhoven niet in
Nederland, maar in Litouwen. Bij sce
nes die in ons land (Herwijnen en
Woudrichem) geschoten moesten
worden, werd kunstsneeuw gebruikt.
Wat niet iedereen zal weten, maar
wel het vermelden waard is, is dat
Martin Koolhoven zijn voorliefde voor
spaghettiwesterns geraffineerd in het
verhaal vlecht. Zo 'kopieert' hij bij de
introductie van oom Ben (mooie rol
Yorick van Wageningen) een scene uit
Once upon a time in the West, waarbij
het karakter Cheyenne zijn opwach
ting maakt: eerst hoor je het geluid
van naderende voetstappen, gevolgd
door een afstandsshot van een myste
rieuze man met een hoed. Dan richt
hij zijn hoofd richting camera en wor
den zijn ogen zichtbaar. Die zijn zo
doordringend, dat je meteen denkt:
die man heeft iets te verbergen.
Jan van Mullem
Kate Mosse, de Britse schrijfster van de historische trilogie Het verloren labyrinth, De vergeten
tombe en Citadel, gaat zich de komende tijd meer op televisiewerk richten, foto Mark Rusher
Televisie als
tijdelijke job
door Monique Brandt
reageren?
V media@depersdienst.nl
Kate Mosse
