Willem III was meer
dan 'koning Gorilla'
Zomer in TURKIJE!
All Inclusive ski
plezier in Tirol!
20 BOEKEN
Write Now! zoekt naar schrijftalent
KRAS.NL
Weinig oog voor
mensenrechten
in Nederland
14391
OZDERE
KUSADASI
ANTALYA
BODRUM
BOEK ONLINE of bel 0900-9697
MIDDELBURG - De inschrijving van
Write Now!, de jaarlijkse schrijf
wedstrijd voor jong literair talent,
is geopend. Jongeren tussen de 15
en 25 jaar kunnen eraan deelne
men. Zij mogen zowel proza als
poëzie insturen. De inzendter
mijn sluit 31 maart 2014.
In april en mei vinden er voorron
des plaats door het hele land. Zee
land heeft sinds enkele jaren geen
eigen voorronde meer. De dichtst
bijzijnde voorronden voor Zeeuw
se kandidaten zijn die in Antwer
pen en Rotterdam. Het landelijke
finaleweekend van Write Now!
2014 is op 21 en 22 juni in Rotter
dam. De winnaar ontvangt onder
meer een MacBook of iPad ter
waarde van 1500 euro.
pharosreizen.nl
■iamfSr
zoek boekcode 13880
Inbegrepen
2/4-pk
249
319
349
379
329
249
2-k.appt.
299
349
369
419
349
299
429
599
Hij joeg schaamteloos op vrouwen en wild.
Zijn driftbuien waren legendarisch. Willem
Koning der Nederlanden. Oud-Needenaar
Dik van der Meulen schreef zijn biografie.
De eerste keer dat hij
hoorde over Willem
III dateert uit zijn
jeugd. Vroeger in Nee-
de, op weg naar
school, wees zijn moeder hem
weieens op een oude boerderij.
Een familie van buiten, Hentzepe-
ter, was er in 1866 komen wonen.
Van de dochter des huizes Hendri-
ka ging het verhaal dat ze het
kind zou zijn van koning Willem
III, een van de tientallen die hij er
zou hebben verwekt.
„Mensen hadden er weieens een
koets gezien", zegt Dik van der
Meulen (50). „Daar stapte dan
een baardige man uit die spre
kend leek op het gezicht dat ze zo
goed kenden van de postzegels.
Nu ik mijn boek geschreven heb,
weet ik dat het niet kan kloppen.
Maar het verhaal zegt wel iets
over zijn reputatie. Die was en is
tot op de dag van vandaag bijzon
der beroerd."
Ook Van der Meulen had aanvan
kelijk een weinig positief beeld
van de langstzittende koning van
Nederland. „Koning Gorilla, werd
hij door critici genoemd. Een on
mogelijke man, een schertsfiguur.
Maar hij zat wel 42 jaar op de
troon." Waar zijn voorgangers
Willem I en Willem II monumen
tale boeken en standbeelden kre
gen, ontbreken die bij hem. Van
der Meulen kent er slechts een
uit eigen waarneming: het borst
beeld in de lange muur van de fa
briek van de Koninklijke Ten Cate
in Nijverdal. Het boek is versche
nen samen met de biografieën
van zijn voorgangers. De Utrecht
se historici Jeroen Koch en Jeroen
van Zanten schreven respectieve
lijk over Willem 1 en Willem II.
Drie koningen, geplaatst in het
brede perspectief van hun tijd.
Afwijkend van de heersende me
ning stelt hij dat Willem meer
was dan een gestoorde randfi
guur. „Hij had wel degelijk in
vloed. Veel meer dan tot dusverre
is aangenomen. Natuurlijk werd
zijn macht ingeperkt door de
nieuwe grondwet, maar hij slaag
de er tot op hoge leeftijd in het po
litieke spel te beïnvloeden, soms
zelfs beslissend."
Van der Meulen noemt zijn eigen
boek het meest anekdotische van
de drie. Dat kan ook niet anders
bij Willem III, de man die minis
ters en personeel schoffeerde, het
liefst in uniform liep, Schiedam
tijdens onlusten wilde bombarde
ren, een fortuin uitgaf aan zijn
maïtresses, niet omkeek naar de
kinderen uit zijn eerste huwelijk
en zijn vrouw Sophie het liefst op
het schavot zou zien.
„Hij was bij vlagen zelfs sadis
tisch. Toch ging dat niet zover als
bij de Beierse koning Ludwig. Die
werd op een gegeven moment af
gezet. Willem III werd geboren
in Brussel. Als oudste zoon van
Willem II, de held van Waterloo,
was hij de natuurlijke erfgenaam
van de troon. Toen het vaderland
hem in 1849 riep, wilde hij aan-
Koning Gorilla
blijft koning
Gorilla, maar hij
heeft wel
menselijke trekjes
vankelijk weigeren. „Hij had een
maïtresse bezwangerd en wilde
zich samen met haar vestigen als
hereboer bij Lille. Haar brieven
heb ik teruggevonden." Eén po
tentieel explosieve kwestie wordt
uiteindelijk door Van der Meulen
ontkracht: het feit dat Willem
niet de vader zou zijn van Wilhel-
mina, het kind dat hij na zijn
tweede huwelijk (met Emma van
Waldeck en Pyrmont) kreeg. „Het
is een verzonnen verhaal, bedacht
door een redacteur van het tijd
schrift De Rode Duivel.
In zijn eindoordeel over de vorst
is hij relatief mild. „Koning Goril
la blijft koning Gorilla, maar hij
heeft wel menselijke trekjes gekre
gen. Mijn boek is in geen enkel op
zicht een rehabilitatie, maar
maakt het beeld wel completer.
De laatste jaren waren een nacht
merrie. Vlagen van woede en
waanzin, achterdocht, extreme
zuinigheid die zo ver voerde dat
hij de sigaren van anderen oprook
te. Twee dagen voor zijn dood, op
de dag dat zijn vrouw regentes
werd, kwam hij nog één keer over
eind van zijn bed.
„Een kamerdienaar vraagt hem
dan om weer te gaan liggen. Wil
lem, zoals altijd in de oppositie,
zegt: 'Wie beveelt hier, gij of ik?
Waarop die dienaar fluistert:
'Uwe Majesteit, en u alleen.' Om
er vervolgens aan toe te voegen:
'Maar uw kamerdienaar weet dat
een koning niet vallen mag."
Die sterfkamer, in zijn favoriete
paleis Het Loo, is er nog steeds.
„Je ziet het voor je. 'Weet dat een
koning niet vallen mag': de lading
van die woorden is enorm. Het is
het geheim van zijn koningschap.
Iedereen om hem heen heeft er
aan meegewerkt om hem niet te
laten vallen. In een andere tijd, in
normale omstandigheden, was
hem dat nooit gelukt. Dan was hij
onherroepelijk gevallen."
Dik van der Meulen - Koning Wil
lem III. Uitgerij. Boom, 39,90 eu
ro. Is verschenen samen met bio
grafieën over Willem I en Willem
II.
MIDDELBURG - Nederland staat
met het belerende vingertje klaar
als het om de mensenrechten in
andere landen gaat. Zogauw het
om mensenrechten in eigen land
gaat, zijn regering en instanties
veel minder alert. Dat stelt profes
sor Barbara Oomen, dean van het
University College Roosevelt in
Middelburg, in haar nieuwe boek
'Rights for Others: the Slow Ho
me-Coming of Human Rights in the
Netherlands'. Ze noemt het familie
drama in Zierikzee in 2010, waar
bij een vader twee kinderen en
zichzelf doodde, als voorbeeld
van falende autoriteiten op het
terrein van mensenrechten. Het
boek wordt dinsdag in Den Haag
aan minister Plasterk aangeboden,
tijdens een bijeenkomst ter gele
genheid van het 65-jarig bestaan
van de Universele Verklaring van
de Rechten van de Mens.
Meer informatie: www.writenow.nl
,antub
b-daae^ arran^ff-monf C^hbho+e-l
Kom skiën bij Innsbruck! Bij dit
arrangement is bijzonder veel
inbegrepen, zoals een skipas voor
skigebied Götzens-Mutters. De
Götzner gondellift ligt op slechts
750m van uw hotel. Voor de ski
cracks die nog meer uitdagingen
nodig hebben, is er het olym
pische skigebied van Axamer
Lizum.
Uw verblijf
Het clubhotel bestaat uit twee met
elkaar verbonden gebouwen. Het ligt
op ca. 300 m van het centrum en 250
m van de skibushalte. De Götzner
Gondelbahn ligt op ca. 750 m. Er is een
wellnesscentrum met binnenzwembad,
sauna, relaxruimte en douches. U ver
blijft in een twee-/vierpersoonskamer of
een tweekamerappartement.
Informatie Reserveringen
www.pharosreizen.nl/wegener
of via 0900-365 65 65 (20 cpm) met zoek
boekcode 13880 of ga naar een van de
reisbureaus van VakantieXperts.
r»
5x overnachting met ontbijtbuffet
5x driegangenkeuzemenu/buffet
afwisselend dag- en avond-
programma (deels tegen betaling)
gebruik wellness en zwembad
4-daagse Skipas Mutters
Prijzen
05/01-25/01
26/01-08/02
09/02-15/02
16/02-08/03
09/03-15/03
16/03-22/03
Speciale aanbieding: 7-d Kerst
en Oud 81 Nieuw-arrangement
ind. 5-daagse skipas
Prijzen 2/4-pk
21/12-26/12 399
27/12-01/01 529
2-k.appt.
door Herman Haverkate
Prijzen in p.p. Niet inbegrepen: kosten
Calamiteitenfonds 2,50) en resen/erings-
kosten 20,- p.p.).
Dik van der Meulen
Exclusief te boeken bij KRAS.NL!
Uitstekend beoordeeld!
Hotel Voyage Torba*
6 t/m 22 dagen o.b.v. ultra all inclusive
Vertrek: 19 april t/m 25 oktober
ruim opgezet en modern vakantiedorp
voorzien van alle nodige faciliteiten voor
een complete en luxe vakantie
prachtig aangelegd in een groene m
omgeving en in het centrum van Torba s
13
Zie www.kras.nl/72181
Zie www.kras.nl/72058
Zie www.kras.nl/72198
Zie www.kras.nl/77682
waarom zou je meer betalen
persoon tenzij
ild. Prijzen zijn exclusief reserve
Maxima Paradise Resort
6 t/m 22 dagen o.b.v. all inclusive
Vertrek: van 29 april t/m 11 oktober
één van onze best geboekte vakantie-
resorts in Turkije
gelegen direct aan het zandstrand
modern resort met prachtige kamers en
uitzicht over zee
Hotel Korumar De Luxe*
6 t/m 22 dagen o.b.v. all inclusive
Vertrek: van 1 april t/m 23 oktober
populair en luxe hotel direct aan zee
prachtige ligging tegen de rotsen met
uitzicht over de zee
boek nu met hoge vroegboekkorting tot
€115 p.p.
Hotel Miracle Resort*
6 t/m 22 dagen o.b.v. ultra all inclusive
Vertrek: van 1 april t/m 27 oktober
luxe hotel met ruime kamers
aan het lange zandstrand van Lara
absolute topper en zeer scherp geprijsd
•scoort hoog op culinair gebied bij
Nederlandse vakantiegangers