it Mandela heeft
een bepalende rol
gespeeld in de
bevrijding van zijn
land van de
apartheid. Daarmee
heeft hij op
indrukwekkende
wijze het lot van
vele miljoenen
mensen beïnvloed.
ii Nelson Mandela,
wiens moed de
it U bent Mandela,
vriend en vijand
van democratie
kennen de kracht
van die naam
MANDELA 11
muren van
Apartheid heeft
vernietigd, wiens
visie hoop geeft
aan onderdrukten
overal ter wereld
en wiens lange
weg naar vrijheid
de mensheid heeft
ken gelezen, zijn cel bezocht op
Robben Eiland en bewonder
hem. Nelson Mandela mag voor
mij onbereikbaar blijven.
Bovendien, ik ben er voor mijn
werk en dus vooral benieuwd
naar wat hij gaat zeggen nadat hij
de Four Freedoms Award in ont
vangst heeft genomen. In de Nieu
we Kerk, waar de ceremonie
plaatsvindt, kun je een speld ho
ren vallen als Mandela het woord
neemt. Maar Mandela verstaan
kost moeite door zijn Zuid-Afri
kaanse uitspraak van het Engels
en het gegalm in de kerk. Voor de
journalisten is zijn toespraak ge
lukkig op papier gezet.
'Opgenomen worden in zo'n illus
tere rij voorgangers die de Roose
velt Freedoms Awards hebben
ontvangen, is in zichzelf een eer
die ons verheft tot een niveau dat
we onszelf niet zouden hebben
toegedicht', zijn de eerste woor
den die Nelson Mandela als dank
woord uitspreekt.
Nadat hij het belang en de nog im
mer actuele waarde van de door
Roosevelt in 1941 benoemde Vier
Vrijheden heeft benadrukt, wordt
hij scherper en politieker. Zijn ei
gen Afrika wordt pijnlijk gewe
zen op het grote leed dat de eigen
bevolking is aangedaan door on
derlinge oorlogen. Ook het Wes
ten ontmoet kritiek. 'De opkomst
van een intolerante en xenofobe
rechtse beweging in West-Europa
zendt geen bemoedigende signa
len uit dat we de vrijwaring van
vrees hebben bereikt.'
'Onze verschillen zijn onze
kracht als soort en als wereldge
meenschap', meent Mandela.
'Maar laten we ons geen illusies
maken. Tot op heden heeft globa
lisering de rijken en machtigen
bevoordeeld, maar niet één van
de meest verwoestende aanvallen
op menselijke waardigheid aange
pakt: armoede.'
Vervolgens geeft hij landen die
zich niets aantrekken van de Vere
nigde Naties een veeg uit de pan.
'We mogen dankbaar zijn voor
wat zij doen voor de armen in de
wereld, maar we hoeven niet stil
te blijven als ze internationale
chaos veroorzaken.'
De Four Freedoms Awards wor
den uitgereikt voor een relatief
klein publiek. De verslaggeving er
over bereikt meestal ook niet gro
te delen van de wereld. Maar als
Nelson Mandela spreekt, luistert
de wereld mee. In ieder geval de
politieke wereldleiders, en aan
hen zijn zijn woorden gericht.
Met het verscheiden van Nelson
Rolihlahla Mandela verliest de we
reld ook een deel van zijn gewe
ten. Het is nu aan andere wereld
leiders om in dat gemis te voor
zien. Maar niet alleen zij, wij alle
maal hebben een taak om de we
reld beter te maken, benadrukt
Mandela zelf al in 2002 aan het
einde van zijn dankwoord voor
de Four Freedoms Medal.
'Eén van de zegeningen van deze
wereld is dat we, ondanks de tallo
ze conflicten, goede mannen en
vrouwen hebben die waardige
kandidaten voor onsterfelijkheid
zijn. We kunnen een gat graven
en afdekken, maar de herinnering
aan hen leeft voort in de geschie
denis van bijna elk land. Zo moe
ten wij proberen te zijn. De groot
ste wens van elk mens is dat wan
neer zijn laatste dag is gekomen,
zij die achterblijven zullen zeg
gen: Hier ligt iemand die zijn of
haar taak heeft gedaan voor volk
en vaderland.'
bevrijd om de
wereld te
verbeteren
ZATERDAG 7 DECEMBER 2013
onsterfelijkheid
Han Polman, voorzitter van het
Bestuur van de Roosevelt
Stichting, en Pieter Jan Mersie,
directeur van de Roosevelt
Stichting
Wim Kok, minister-president
van Nederland, die de Four
Freedoms Medal in 2002
uitreikt aan Nelson Mandela
Wim Kok
Prins Willem-Alexander rijdt Nelson Mandela in een golfkarretje rond over het Abdijplein in Middelburg bij de uitreiking van de Four Freedoms Awards.