VERDIEPING 11
voor de toetsing van de betrouwbaarheid
van diens verklaring.
Of de naam van de aangever dan alsnog be
kend wordt, bepaalt de aanklager, het
Openbaar Ministerie. Die kan bijvoorbeeld,
om de anonimiteit te behouden, de zaak in
trekken of de rechter vragen de verklaring
van de werknemer niet als bewijs mee te la
ten tellen.
Maar de kans dat de zaak stukloopt, is dan
groot. Zeker als een zaak enkel steunt op
de verklaring van het slachtoffer. Dat bete
kent dat de dader ongestraft blijft.
„Er zitten op dit moment nog veel haken
en ogen aan het doen van anonieme aangif
te", zegt ook een woordvoerder van politie-
vakbond ACP. „Anonimiteit moét gegaran
deerd worden. Die oplossing is er helaas
nog niet."
Daarmee is aangifte doen onder nummer
eigenlijk 'een schijnoplossing', stelt Jan
Timmermann van Divosa. Zonder keiharde
garanties voor anonimiteit houdt het
slachtoffer angst voor wraakacties. Maar
met absolute garanties voor anonimiteit,
worden de rechten van daders tekort ge
daan. „Ik weet ook niet hoe dit is op te los
sen", zegt Timmermann.
Dat anonimiteit niet gegarandeerd kan wor
den, bevestigt ook strafrechtdeskundige
Henny Sackers van de Radboud Universi
teit Nijmegen. „Een verdachte heeft het
recht om een slachtoffer te ondervragen tij
dens een rechtszaak", legt hij uit. „Dat
hoort gewoon bij een eerlijk proces."
Volgens de hoogleraar heeft het geen zin
om als slachtoffer compleet vermomd met
pruik, plaksnor of integraalhelm op naar
de zitting te komen. „Dat is in het verleden
wel eens gebeurd, maar een rechter gaat
daar niet mee akkoord. De verdediging
heeft ook het recht om de non-verbale reac
tie van een slachtoffer te zien: knippert ie
mand met de ogen, is iemand emotioneel?
Dat hoort er allemaal bij."
Écht anoniem aangifte doen, is juridisch
onmogelijk. Toch was het voor veel zorgme-
dewerkers al nooit een reële optie, erkent
Jacqueline den Engelsman, bestuurder van
verpleegkundigenvakbond NU'91. „Wan
neer verpleegkundigen in de psychiatrie,
thuis- of ouderenzorg worden belaagd, is
dat bijna altijd door patiënten met wie ze
Een verdachte
heeft het recht om
een slachtoffer te
ondervragen in
de rechtszaal
al lange tijd werken. Deze daders weten
dus heel goed wie het slachtoffer is."
Rabin Bhattoe van de sociale dienst in Spij-
kenisse loopt tegen hetzelfde probleem
aan. Toen hij de uitkering had stopgezet
van een klant nadat die niet mee wilde wer
ken aan een arbeidsproject, siste die 'jij
komt in mijn leven, dan kom ik in jouw le
ven'. De jongeman blies zichzelf als het wa
re op en keek heel indringend, herinnert
Bhattoe. „Het was reuze intimiderend."
Sindsdien kijkt de gemeente-ambtenaar
steeds over zijn schouder. Niet voor niets,
want laatst stond de man, die een flink
strafblad heeft, hem op te wachten. „Ik
was aan het wandelen met mijn vrouw. Hij
ging voor en achter ons lopen en zei niets.
Hij maakte geen oogcontact maar rochelde
op de grond en liep weer weg. Toen we la
ter bij de auto kwamen, stond hij daar
weer op ons te wachten."
Bhattoe wil eigenlijk aangifte doen. „Ik
hou nu een logboekje bij. Alles bij elkaar is
het misschien voldoende voor een waar
schuwing of veroordeling."
Anoniem aangifte doen is leuk bedacht,
geeft hij aan. „Maar dat heeft in dit geval
geen enkele zin. Hij weet hoe ik heet, waar
ik woon en in welke auto ik rij."
Dus zal het met naam en toenaam nloeten.
Dat blijft een eng idee, erkent hij. „Mis
schien slaan de stoppen bij die man dan
door. Ik heb wel een vrouw en twee kinde
ren."
DONDERDAG 5 DECEMBER 2013
Vergeet
het
maar!
VEEL GEWELD
TEGEN HULPVERLENERS
Geweld tegen hulpverleners is al
jaren een groot probleem. Uit de
meest recente cijfers van het
ministerie van Binnenlandse
Zaken, uit 2011blijkt dat zo'n
60 procent van alle hulpverleners
in dat jaar slachtoffer was van
agressie en geweld.
Ambulancepersoneel wordt het
vaakst bedreigd, geïntimideerd
of mishandeld (80 procent).
Ook politiemensen en medewer
kers van sociale diensten (beide
ongeveer 75 procent) zijn
regelmatig de pineut.
Brandweermensen worden het
minst vaak agressief of geweld
dadig benaderd (ruim 40 procent).
Minister Ivo Opstelten van Veilig
heid en Justitie maakte het vorig
jaar mogelijk voor hulpverleners
om anoniem aangifte te doen. Hij
hoopte dat zo meer slachtoffers
naar de politie zouden durven
stappen.
Het blijkt in de praktijk, zo ontdek
te deze krant, nog zeer lastig om
anoniem aangifte te doen.
Henny Sackers, hoogleraar
