SPECTRUM 5
de grondwet en het parlement niet."
De Haan: „1813 is een discutabel jaar
tal. Want in 1830 stortte de boel weer
deels in elkaar door de afscheiding
van België. Toch is het een jaar om bij
stil te staan, want er ontstond een
nieuwe staat. Dat het moeilijk is een
nieuwe staat op te bouwen, zie je nog
steeds. Kijk naar Irak. Het is niet van
zelfsprekend, maar we hebben nu wel
een stevig fundament."
Von der Dunk: „Het is prima om stil
te staan bij een gemeenschappelijk
verhaal. Het is alleen jammer dat het
verhaal niet deugt. Ik denk niet dat
Willem I blij zou zijn als hij zou zien
op welke manier hij wordt herdacht.
Zo koppelt het propaganda-comité
van de overheid het feest aan de parti
cipatie van de burgers, die al in 1813
zou zijn begonnen. Nou, Willem I wil
de helemaal geen participerende bur
gers. Dat zag hij allemaal maar als
zwak. Vrijheid telde niet onder hem."
Is Nederland na 200 jaar af?
Von der Dunk: „Af is iets nooit. Maar
je kunt wel stellen dat we als een van
de weinige landen helemaal tevreden
zijn met onze eigen grenzen. En we
kennen geen serieus separatisme, zo
als veel landen dat wel kennen: die
hebben een taalkundige minderheid
die niet tevreden is. Wij hebben de
Friezen, maar die zijn al tevreden als
er naast Leeuwarden Ljouwert op een
bordje staat. Ook zijn er geen mensen
of landen die serieus delen van ons
grondgebied willen hebben."
De Haan: „We leven nog steeds onder
de grondwet van 1815 en niemand wil
daar vanaf. Ook het Huis van Oranje
is nauwelijks omstreden. We hadden
er vanaf gekund, maar nu is het toch
wel een vast element. We zijn na 1813
ook een bureaucratische- en ambtelij
ke staat geworden, met een ambtena
renkorps dat, net zoals in de Franse
tijd, a-politiek is. Maar een staat is on
der voortdurende constructie, zoals
we nu de verzorgingsstaat aan het her
zien zijn."
Te Velde: „Af? In het geheel niet. Met
al onze democratische verworvenhe
den klinkt dat misschien wel zo, maar
je kunt zelfs betwisten of we de goe
de kant op gaan. Er is nu zo veel cha
grijn in Nederland. En eigen aan een
democratie is dat die per definitie
open is en dus nooit af."
de-middeleeuwen had je ook landen
die zich soeverein noemden, maar
daar stond dan nog wel een keizer bo
ven. En de paus. De vraag of Rehn de
nieuwe keizer van Europa is, kan een
leerzame vergelijking zijn. Europa is
geen eenheid, zoals het Romeinse rijk
dat ook niet was, daarin zaten alle
maal republieken en koninkrijken."
Gaan we in 2063 nog 250 jaar onafhan
kelijk koninkrijk beleven
De Haan: „Dan zijn we er nog steeds."
Te Velde: „Dat redden we wel. Al zal
Europa dan nog meer één zijn dan nu.
Dat is misschien wel des te meer re
den om bij de verjaardag stil te staan.
Von der Dunk liet al eerder in een co
lumn in de Volkskrant weten hoe hij
de toekomst ziet: 'Over 100 jaar heb
ben we de Republiek der Vijf Verenig
de Plasterkprovincies-plus-Friesland'.
Willem I
wilde
helemaal
geen
participatie
van burgers.
Vrijheid
telde niet
onder hem
De roep om soevereiniteit terug te halen
uit Europa klinkt steeds luider. Is Neder
land eigenlijk nog wel onafhankelijk?
Te Velde: „Die vraag is een extra re
den om bij deze verjaardag stil te
staan. Toen we 150 jaar koninkrijk
vierden, werd Europa heel erg naar vo
ren geschoven. Dat was 18 jaar na de
oorlog iets om blij van te worden. Nu
speelt Europa een veel kleinere rol in
de viering. Europa heeft ook verdien
sten, daarin kiest het comité een zeke
re positie."
De Haan: „In 1815 waren we een vazal
staat van Engeland. Toen waren we
minder soeverein dan nu. Hoeveel
van het lot van ons land wordt werke
lijk bepaald door anderen? De nationa
le regering kan toch zaken intrekken
als ze ons niet bevallen?"
Von der Dunk: „Wat is soevereiniteit?
Olli Rehn (eurocommissaris voor mo
netaire zaken, red.) bepaalt de marges
waarbinnen Den Haag zich kan bewe
gen. Dat jaagt de euroscepsis aan. In
Koning Willem I legt in de
Nieuwe Kerk in Amsterdam
de eed af op de Grondwet.
13 februari 1815
21 september 1815
1830
ZATERDAG 30 NOVEMBER 2013
Slag bij Waterloo.
Geallieerde legers verslaan
de troepen van Napoleon.
Noordelijke en Zuidelijke
Nederlanden worden
Verenigd Koninkrijk der
Nederlanden.
Thomas von der
Dunk
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
Willem Frederik,
de Prins van Oranje,
landt op het strand
van Scheveningen.
Zuidelijke Nederlanden
verklaren zich onafhankelijk
als Belgische staat.
Willem I als koning
ingehuldigd in Brussel.
