Belgen vieren Koningsdag, maar Filip mag er niet bij zijn
Hongerige
mensen
plunderen
depots met
water en
voedsel.
8 BUITENLAND
FILIPIJNEN
6i Militairen en
MANILLA - In Tacloban, een door
de tyfoon Haiyan zwaar getroffen
stad op het Filipijnse eiland Ley-
te, raakten veiligheidstroepen gis
teren verzeild in een vuurgevecht
met gewapende mannen. Dat ge
beurde terwijl winkels en depots
met water, voedsel en andere ba
sisbehoeften werden leeggehaald.
Over slachtoffers is nog niets be
kend.
Nadat de tyfoon is weggetrokken
en enorme verwoestingen in cen-
traal-Filipijnen achterliet, zijn
overlevenden begonnen met in
breken in de hoop zo voedsel en
water te vinden. Er zijn berichten
dat gewapende bendes systema
tisch aan het plunderen zijn gesla
gen.
Op Leyte zijn ten minste acht
mensen om het leven gekomen
toen zij, wanhopig op zoek naar
voedsel, een opslagloods met rijst
bestormden. Zij raakten bedolven
toen een muur van het gebouw in
stortte. Plunderaars namen meer
dan 100.000 zakken rijst mee. De
autoriteiten riepen hen op deze te
delen met anderen en niet te ver
kopen. Volgens de regering heb
ben zeker 2 miljoen mensen di
rect voedsel nodig.
Tacloban is zwaar getroffen door
de tyfoon en daarom ook een
zwaartepunt van de hulpoperatie.
Maar de ernstige verwoestingen
op de Filipijnen strekken zich uit
over een zeer groot gebied in de
archipel. Dat zegt Naroesha lages-
sar, een Nederlandse medewerk
ster van het Rode Kruis op de Fili
pijnen.
Het gaat om het grootste gedeelte
van de eilanden Samar en Leyte
in het oosten van het land. Op
Leyte alleen al wonen 2 miljoen
mensen en op Samar 1,5 miljoen.
Ook het noorden van het eiland
Cebu is geraakt door Haiyan, net
als de bekende toeristenbestem
ming Coron. Dat is het noordelij
ke deel van de eilandengroep Pala
wan, in het westen van de Filipij
nen.
Op het eiland Panay, in het mid
den van het land, zijn de proble
men groot in de provincies Iloilo
en Capiz. Als zwaarst getroffen
plaatsen noemt Jagessar behalve
Tacloban (220.000 inwoners) ook
Ormoc (bijna 200.000 inwoners).
Beide steden liggen op het eiland
Leyte.
Op de zuidpunt van het eiland Sa
mar kampt de plaats Guiuan
(bijna 50.000 inwoners) met gro
te verwoestingen.
Filipijnse media berichtten giste
ren ook over de toeristenplaats Ba-
sey die in het zuiden van Samar
ligt, niet ver van Tacloban op het
nabijgelegen Leyte. Vijf dagen na
de tyfoon zou Basey (50.000 inwo
ners) nog altijd verstoken zijn
van hulp van buitenaf.
Alleen daar al kwamen volgens
de plaatselijke rampenbestrijding
Plunderaars op Leyte
namen meer dan 100.000
zakken rijst mee uit
een opslagloods
ruim 430 mensen om. Het offi
ciële dodental voor de Aziatische
archipel stond gisteren op 2275.
Een dag eerder lag dat nog rond
de 1770.
Rode Kruismedewerkster Jagessar
zegt dat de hulpoperatie, voor zo
ver de omstandigheden dat toela
ten, steeds beter op gang komt.
Luchthavens komen weer in be
drijf en ook over zee is aanvoer
weer mogelijk, nadat die eerder
door een tropische depressie ern-
Vijf dagen na de tyfoon zou
Basey (50.000 inwoners)
nog altijd verstoken zijn van
hulp van buitenaf
stig werd bemoeilijkt. Amerikaan
se militairen hebben gisteren op
de luchthaven van Tacloban appa
ratuur geïnstalleerd die het pilo
ten mogelijk moet maken hun
vliegtuigen 's nachts te laten lan
den. Ook zijn op de luchthaven
klinieken opgezet. Daar zijn ook
de eerste zendingen antibiotica
en verdovingsmiddelen aangeko
men.
Duizenden Filipino's hebben zich
op de luchthaven verzameld in
een poging het rampgebied te ont
vluchten.
Nederlanders hebben tot nü toe
3,5 miljoen euro gestort op Giro
555 voor de Filipijnen. Dat heb
ben de Samenwerkende Hulporga
nisaties (SHO) gisteravond be
kendgemaakt.
„Koningsdag? Hebben we dat? Ik
weet er niets van en ik wil het
niet vieren ook. Wij Vlamingen
hebben niks met ons koningshuis
hè, zoals bij jullie", zegt Simon
Bercher (24) uit Leuven ferm. Hij
is niet de enige Belg die niet taalt
naar zo'n feest. „Het land staat
met Koningsdag niet op zijn kop,
hoor", lacht royaltywatcher voor
de Vlaamse televisiezender VTM
Brigitte Balfoort.
Koningsdag/La Fête du Roi/
Königstag wordt al sinds 1866 in
het officieel drietalige land ge
vierd. Na voortdurend gedoe rond
de datum bepaalde koning Boude-
wijn in 1952 dat het definitief 15
november werd, de naamdag van
de heilige Leopold naar wie de
eerste koning der Belgen werd ver
noemd.
Maar een volksfeest als in Neder-
Hét land staat met
koningsdag niet
op zijn kop, hoor
land met vrijmarkten, muziek en
Oranjebitter is het nooit gewor
den.
De 80.000 federale ambtenaren
hebben wel een vrije dag. Voor lo
kale autoriteiten worden concer
ten en dankdiensten georgani
seerd, en veel gemeentelijke loket
ten zijn dicht. Het leger bouwt
zijn eigen feestje. „Militairen en
burgerpersoneel komen samen
voor een toost op de koning en
een maaltijd om hun gehechtheid
aan het vorstenhuis te betuigen",
meldt een woordvoerder van de
fensie. De Belgische kinderen
moeten gewoon naar school.
Koningsdag begint 's morgens in
de Sint Michiels-kathedraal in
Brussel met een lofzang, Te
Deum, in aanwezigheid van de ko
ninklijke familie. „Buiten staat al
tijd een handjevol koningsgezin-
den te koukleumen", vertelt
Balfoort. „Maar Filip en koningin
Mathilde zien ze niet, zij mogen
daar niet bij zijn. Nu zijn voor het
eerst sinds twintig jaar koning Al-
bert en koningin Paola er. Toen
hij zelf nog op de troon zat,
mocht Albert ook niet komen."
De Belgen vinden dat ongepast,
meedoen aan je eigen bewiero
king.
burgerpersoneel komen
samen voor een toost
Sinds 2001 is de kerkelijke viering
gescheiden van een burgerlijke ce
remonie, met 400 genodigden in
het federale parlement. Al is Filip
pas vier maanden staatshoofd,
ook daar wordt hem de loftrom
pet gestoken, door premier Di
Rupo onder anderen. In bijzijn
van Albert en consorten, maar
zonder Filip zelf. Wat de koning
vrijdag wél doet, is niet bekend.
Zijn officiële agenda is blanco. Hij
moet nog tot 15 april wachten op
zijn verjaardag, maar ook dan
viert zijn volk geen feest. „Mis
schien dat de nationale feestdag
op 21 juli onder Filip en Mathilde
nog eens een echt koningsfeest
wordt", oppert Balfoort. „Ieder
een heeft dan vrij, en dan is het
in elk geval warmer."
Wanhoop in rampgebied
door onze redactie buitenland
Filipijnse kinderen die zijn ontsnapt aan een aanval door gewapende mannen wachten in Tacloban op maatschappelijk werkers, foto Dennis S. Sabangan/EPA
door onze correspondent
Petra janbroers
BRUSSEL - De kersverse Belgische
koning Filip beleeft morgen zijn
eerste Koningsdag. Maar jarig is hij
niet. Koekhappen en hossen met
zijn onderdanen is er ook niet bij.
Sterker nog, Filip mag Koningsdag
niet eens meevieren.
Brigitte Balfoort, royaltywatcher
Defensiewoordvoerder
