Winstpunt tegen alzheimer
2 GEZOND
GRIJS GEBIED
Marcel Olde Rikkert
Volgens de heersende ge
dachte is de ziekte van Al
zheimer een noodlottige
ziekte, waar je zelf niets
tegen kunt doen. Deze visie
maakt dat we alleen maar kun
nen hopen dat snel een genees
middel wordt ontdekt. Niets
wijst echter in die richting. Ge
lukkig komt steeds meer bewijs
dat je er wel aan kunt bijdragen
dementie te voorkomen, zeker
als je op tijd begint. Interessant is
hoe sportvereniging Kwiek Groes-
beek deze strijd aangaat tegen de
ziekte van Alzheimer.
Maar eerst nog iets over de tegen
stander. De ziekte van Alzheimer
lijkt in de verste verte niet op
ziekten als tuberculose of aids,
die één duidelijke oorzaak heb
ben en waarvoor goede medica
tie bestaat. Alzheimer lijkt veel
meer op suikerziekte, omdat ook
daar verschillende vormen van
bestaan, onder dezelfde naam.
Suikerziekte op jonge leeftijd is
totaal verschillend van suikerziek
te op oudere leeftijd, die vooral
verband houdt met overgewicht
en te weinig reserve van de al
vleesklier, wat eigenlijk te voor
komen is. Iets dergelijks speelt
ook bij de ziekte van Alzheimer.
Deze komt sporadisch als erfelij
ke ziekte voor op jongere leeftijd.
De ziekte is echter geheel anders
op ouderedeeftijd. Herhaaldelijk
is aangetoond dat beperkte scho
ling, weinig lichamelijke, psychi
sche of sociale activiteit, hoge
bloeddruk, roken, veel alcohol,
weinig slaap en andere belas
tende ziektes of operaties, alle
maal belangrijk bijdragen aan af
name van breinreserve en de
kans vergroten op dementie.
Wanneer je je brein een leven
lang kunt verwennen met een ge
zond en actief lichaam, wordt de
kans op alzheimer echter veel
kleiner.
Jan van Lindert is de kwieke tach
tiger die me uitnodigde over deze
zaken te spreken bij het eerste lus
trum van Kwiek Groesbeek. Ik
dacht eerst dat het een atletiek -
of voetbalvereniging was. Hele
maal mis. De ruim 500 leden, tus
sen de 50 en 92 jaar, doen in
groepsverband aan gymnastiek
en wandelen. Ze wilden van mij
'horen wat bekend is over de effec
ten van seniorensport op brein-
veroudering en dementie. Mijn
gehoor bleek het meest actieve
publiek dat ik ooit heb toegespro
ken. Voorafgaand aan mijn ver
haal kolkte de zaal al van enthou
siasme, meeswingend en -zin
gend met een lokale zang- en
dansgroep. Zoals ze ook door de
week actief meedoen met sport
en spel, van nordic walking tot Qi
Gong, Chinese oefeningen die de
gezondheid van lichaam en geest
stimuleren. Gelukkig kon ik de
zaal melden dat volgens de laat
ste onderzoeksresultaten niet al
leen hun benen, maar ook hun
breinen ver voorliggen op die van
hun leeftijdgenoten. 'Kwiek'
zorgt niet alleen voor activering
op maat, maar door het positieve
groepsgevoel ook voor een zinvol
doel. Kwiek Groesbeek staat 1-0
voor in de strijd tegen alzheimer.
Marcel Olde Rikkert is professor in de
geriatrie.
