IN BALANS 7
Portretten uit het werkveld
De gehele dag
in de weer met
buisjes en potjes'
'Ouderwets beeld
is al lang ingehaald
door werkelijkheid'
'Ken geen analist
die niet van
puzzelen houdt'
Lucinda van Dorst (32 jaar)
Lysian Rulens-Quist (31 jaar)
Peter van Beers (48 jaar)
De rust die er heerst, de dames en heren in witte jassen die rondlopen of juist aandachtig door een micro
scoop zitten te turen... Voor velen heeft een laboratorium iets magisch. En series als CSI hebben het vak
van laborant ongekend populair gemaakt. Wij vroegen drie laboranten hun passie met ons te delen.
ZATERDAG 9 NOVEMBER 2013
Laborant als blikvanger
Tekst: Wiljan Broeders Foto's Aad Meijer
Senior analist
Sanquin Bloedvoorziening
„Ons laboratorium bestaat uit drie delen. De klinische
chemie tezamen met hematologie is volledig geauto
matiseerd. Microbiologie betreft vervolgens het enten
en aflezen van de platen. Tenslotte is er nog het se-
mi-geautomatiseerde deel.
Binnen deze tak van sport liggen mijn werkzaamhe
den. Parasitologie valt hieronder - dus het bekijken van
feces, monsters, zoeken naar parasitologische eieren -
maar ook het volledige urineonderzoek en erachter ko
men of iemand bijvoorbeeld malaria, de ziekte van Ly
me, kinkhoest of Q-koorts heeft.
HPLC (medicatie) maakt eveneens onderdeel uit van
het semi-geautomatiseerde segment. Ik ben dus de ge
hele dag in de weer met buisjes en potjes. En dan heb
ben we het niet over slechts een paar. Dagelijks komen
er toch wel gauw twee- tot vijfduizend monsters bin
nen. SHL heeft nu eenmaal heel wat prikposten in Bra
bant en Zeeland.
Het betreft doorgaans de reguliere huisartsenklachten,
maar er wordt ook wel eens een positieve malaria ge
detecteerd. Wat dat betreft laat ik me nog met enige
regelmaat verbazen en verrassen.
Op het moment dat wij het 'beestje' een naam hebben
gegeven, houdt ons werk op. De uitslag gaat naar de
microbioloog die op zijn beurt de huisarts adviseert
over verdere stappen.
Ondanks de hoeveelheid aan buisjes en potjes ben ik
me ervan bewust dat er altijd een patiënt achter zit. Bij
springen, overwerken of terugkomen doe ik dan ook
voor die patiënt; zodat hij/zij zo snel mogelijk de uit
slag krijgt. Ik heb een fantastisch baan binnen een uit
dagende, innovatieve omgeving. Wat wil je nog meer?"
„Het was een van mijn laatste jaren op de basisschool.
Ik was bij mijn oma op visite en er kwam iemand langs
om bloed te prikken. Wat vond ik dat boeiend.
Mijn nieuwsgierigheid was getriggerd - niet zozeer
door dat prikken maar vooral naar wat er daarna alle
maal met dat bloed' ging gebeuren; ik vroeg honder
duit - en waar veel leeftijdsgenootjes om de paar we
ken nog een ander favoriet beroep hadden, stond mijn
vakkenpakket voor de middelbare school al snel vast.
En zo werk ik nu alweer zeven jaar binnen de divisie
Diagnostiek van Sanquin Bloedvoorziening. Vanuit Dor
drecht voeren wij gespecialiseerd laboratoriumonder
zoek uit voor onder meer ziekenhuizen in de regio
West-Brabant, Zeeland en Zuid-Holland.
Dat betreft overigens lang niet alle patiënten hoor. Het
zijn enkel de 'moeilijke' gevallen; puur maatwerk dus
en als gevolg daarvan veel handwerk.
Wij trachten er dan middels verschillende technieken
achter te komen welke antistoffen) in het bloed zit.
Dat is niet zelden een lastige zoektocht. Maar, een ana
list die niet van puzzelen houdt, ben ik dan ook nog
niet tegengekomen.
Verder moet je nieuwsgierig zijn, zelfkritisch, afstand
durven nemen als een tunnelvisie dreigt te ontstaan
en vooral nooit uit het oog verliezen dat we het voor
de patiënt doen.
In mijn eerste dienst destijds had ik een vrouw met
een hb-gehalte van 1,4 - terwijl 7 a 8 gemiddeld is -
dan is de zuurstoftoevoer vrijwel nihil. Voor haar zijn
bergen verzet, maar met een positieve afloop. Ik heb
zelfs nog een bedankbriefje van haar ouders ontvan
gen.
Klinisch-chemisch analist
Lievensberg ziekenhuis
„Veel mensen weten waarschijnlijk niet eens dat zich in
dit ziekenhuis een klinisch-chemisch laboratorium be
vindt. Laat staan wat er allemaal gebeurt.
Wij onderzoeken hier alle lichaamsvloeistoffen. Bloed
en urine voeren daarbij de boventoon. We spreken dan
over ruim 500 monsters per dag. Daarnaast worden
hier ook de bloedtransfusies verzorgd.
Om dit allemaal in goede banen te leiden, werken hier
bijna 50 mensen met ieder hun eigen taken. Zo is de
afdeling Routine Chemie mijn verantwoordelijkheid.
Naast het zuivere analistenwerk ben ik me door de ja
ren heen ook steeds meer met de techniek bezig gaan
houden. Troubleshooting en Point Of Care Testing - de
apparaten die elders in het ziekenhuis staan maar on
der verantwoordelijkheid van het lab vallen - zijn hier
illustratieve voorbeelden van. Ook houd ik me bezig
met de interne en externe kwaliteitszorg.
De voortschrijdende techniek heeft vooral snelheid en
nauwkeurigheid teweeg gebracht. Met de geavanceer
de apparatuur die wij vandaag de dag tot onze beschik
king hebben, zijn we in staat veel meer in eigen hand
te houden en binnen heel korte tijd een betrouwbare
uitslag te leveren.
Vrijwel alles is tegenwoordig geautomatiseerd en ge
standaardiseerd. Dat ouderwetse beeld van de analist
in een lange witte jas, in de weer met reageerbuizen en
turend door een microscoop, is allang door de werke
lijkheid ingehaald.
Ik heb een enerverende, afwisselende baan, waarin
geen dag hetzelfde is en de uitdagingen nog steeds
met grote regelmaat mijn pad kruisen!"
Laboratorium analist
SHL-Groep
