Waarop moeten de Zeeuwen hun
geld inzetten? Nout Wellink
spreekt er deze week over, als Mid
delburg eventjes zijn standplaats is.
4 SPECTRUM
interview
Cola light. Wie de afgelopen we
ken de televisieserie De Prooi
- heeft gevolgd had de bestelling
van Nout Wellink tijdens het in
terview in het Haagse café De
Posthoorn kunnen raden. Het is
het lievelingsdrankje van de man
die jarenlang president was van De Nederlandsche
Bank. In die fijnctie stond hij in 2007 met zijn neus
bovenop de ineenstorting van Neerlands grootste
bank ABN/Amro. Daarover gaat de veelgeprezen te
levisieserie, gebaseerd op het boek De Prooi van fi
nancieel journalist'Jeroen Smit. Wellink reageert ge
amuseerd op de vraag hoe het voelt om te worden
uitgebeeld door een acteur (Victor Löw), die inder
daad herhaaldelijk een blikje cola verorbert.
„Ik heb het niet gezien, maar ik las in een krantenar
tikel dat ik als Pontius Pilatus mijn handen in on
schuld was. Kijk, Jeroen Smit heeft echt een heel
goed boek geschreven, maar je moet je wel realise
ren dat het maar over één aspect van dat bedrijf
gaat. Je hebt die bank, dan komt er een boek dat één
aspect beschrijft, en dan de film waarin alles nog
weer verder wordt uitvergroot. De kans dat je met
zo'n film voldoende dicht bij de waarheid blijft, is
naar mijn oordeel betrekkelijk klein."
Dinsdag en woensdag is Wellink te gast bij het pro
ject Standplaats Zeeland. Thema van zijn bezoek is
de rol en regie van banken in tijden van crisis. Wel
link beseft dat je niet heen kunt om het belabberde
imago van banken, volgens velen de veroorzakers
van de kredietcrisis. Recente schandalen als bij de
Rabobank houden het slechte imago in stand.
„De bancaire sector is doorgeschoten, maar ik vind
dat men in de reacties ook doorschiet. Er werken
honderdduizenden mensen in die sector en dat zijn
niet allemaal grijpers en graaiers. Mij is wel verwe
ten dat ik het probleem wegdefinieer, maar ik vind
dat we moeten kijken hoe de samenleving zich
heeft ontwikkeld na de Tweede Wereldoorlog. Men
sen zijn allemaal hebberiger geworden. We willen
duurdere kleren, een mooi telefoontje, een mooier
huis, ver op reis. Vroeger moest je sparen voor de
toekomst en wij zijn gaan lenen van de toekomst.
We zijn het geld dat we morgen nog moeten verdie
nen alvast gaan opmaken. Met hypotheken zijn we
tot de grens gegaan van wat we konden lenen. Daar
kun je de banken de schuld van geven, maar de
mensen die om dat geld zeurden en degenen die
hebben nagelaten daar een goede regelgeving voor
in het leven te roepen, zijn net zo goed verantwoor
delijk. Het is een cultureel proces geweest als ge
volg van een ongekende welvaartsstijging. Banken
stonden dichter op het geld, dus misschien was de
verleiding om verkeerde dingen te doen daar wel
groter. Daarop hadden we alerter moeten zijn."
Uit een onlangs gepubliceerd rapport over de ver
groening van de chemische industrie in Zuid
west-Nederland blijkt dat de groeikansen van inno
vatieve bedrijven worden belemmerd doordat ban
ken tegenwoordig minder makkelijk kredieten ver
strekken. Wellink snapt dat wel. „De bank heeft
vanouds een intermediaire functie, namelijk om
spaargelden en investeringen bij elkaar te brengen.
Maar het vermogen van de banken om die functie
te vervullen is verstoord, omdat ze zeifin de proble
men zijn gekomen. Ze zitten nog op de blaren en
moeten dat eerst oplossen. Het kan wel zijn dat ban
ken zo nu en dan overreageren. Ze zijn zo bang ge
worden door de verliezen die ze hebben geleden.
Moet je je voorstellen, in zo'n bank die destijds is
omgevallen, die gered moest worden, zitten dan
mensen die verantwoordelijk zijn voor het verle
nen van kredieten. Die zijn als de dood om nog
eens risico's te nemen, omdat ze ook niet weten
hoe morgen eruitziet. Stel, je hebt een heel innova
tief idee met betrekking tot de energievoorziening.
Dat kan met getijdenstroom zijn of een lumineus
idee met zonnepanelen. Dan zit daar een bankier,
die kijkt ernaar en die denkt: 'Straks hebben we
schaliegas, en voor je het weet is het een verkeerde
investering geweest.' De ervaringen uit het verle
den maken voorzichtiger. Ik vind wel dat banken
positiever naar de samenleving mogen kijken. Ze
zijn zo neutraal in het doorgeven van kredieten dat
wat wij noemen maatschappelijk verantwoord on
dernemen onvoldoende in hun praktijk mee
weegt."
Volgens Wellink moeten bedrijven minder afhanke
lijk worden van banken. In Amerika komt de finan
ciering van het bedrijfsleven maar voor één derde
van de banken, in Europa voor twee derde. Hij kan
STELLINGEN VOOR HET DEBAT MET NOUT WELLINK
1Banken zijn te voorzichtig geworden in het verlenen van
kredieten en dat is slecht voor de Zeeuwse economie
2. Zeeland is geen aantrekkelijke provincie voor investeerders
3. Europa is een zegen voor Zeeland
Stem en lever commentaar op: www.pzc.nl/standplaats
STANDPLAATS ZEELAND
Vroeger moest je
sparen voor de
toekomst en wij zijn
gaan lenen van de
toekomst
Zeeland moet over de
door Ernst Jan Rozendaal
9
té'"
Dinsdagavond 12 november gaat
Nout Wellink in de Zeeuwse Bibli
otheek in Middelburg in debat
met het publiek, onder meer over
bovenstaande stellingen.
Aanvang: 20.00 uur.
Toegang: gratis.
Kaarten reserveren:
www.zeeuwsebibliotheek.nl
Woensdag spreekt Wellink met
Zeeuwse scholieren, studenten,
bestuurders, ondernemers en
vertegenwoordigers van maat
schappelijke instellingen.
