Dit is mooie
promotie
Passie delen
met anderen
SPECTRUM
3
Een beetje onwennig was het
wel, de eerste dagen dat Eddy
Lindenberg tijdens zijn werk
zaamheden bij de Roem van
Yerseke werd gevolgd door een
cameraploeg. „In het begin pas je je wel
even aan, maar op den duur ben je zo
druk bezig met je werk, dat je die camera
glad niet meer in de gaten heb. Tot het
moment dat ze voor je voeten lopen",
lacht hij. Lindenberg hoefde niet lang na
te denken over het verzoek van de EO.
„Thuis heb ik het er wel even over gehad,
maar zoiets passeert maar één keer, dat is
een kans die je moet grijpen." Buiten de
ervaring voor zichzelf, vindt Lindenberg
de documentaireserie ook een goede recla
me voor de mosselsector en zijn werkge
ver. „Ik denk dat het een mooie promotie-
film wordt." Bovendien kon hij goede af
spraken maken met de programmamakers
over wat er thuis en op het werk gefilmd
werd. „Ze hebben de start van het seizoen
gefilmd en dat is wel het spannendste mo
ment van het jaar", zegt hij. Dat Yerseke
maandag massaal naar Mosselmannen gaat
kijken, staat voor Lindenberg buiten kijf.
„Maar of ze het ook tien afleveringen lang
volhouden weet ik niet hoor!"
De grootste drijfveer voor Jos
Steketee om mee te doen
met Mosselmannen is de pas
sie voor zijn werk als mos
selkweker. „Ik heb zoveel
liefde voor dit vak, dat ik graag aan ieder
een laat zien hoe mooi het wel niet is."
Steketee voelde al snel een klik met de
programmamakers. „Ze zijn ook twee da
gen meegeweest naar het Wad. Dan zit je
toch een tijd lang met z'n allen op een kot
ter van 36 bij 6 meter. Gelukkig waren het
leuke mensen en was er ook heel veel ge
zelligheid." De schipper van de YE 72
moest nog wel zijn vrouw overtuigen om
mee te doen. „Die was er in het begin niet
zo van gecharmeerd", geeft hij toe. „Maar
dat thuis filmen hoort er bij. Het liefst
zou ik ze een jaar lang willen laten zien
hoe we met de nieuwe technieken mossel
zaad invangen en opkweken, maar het pro
gramma moet meer worden dan een pro
motiefilm voor mossels", realiseert Steke
tee zich. Hij heeft begrip voor collega's
die minder enthousiast waren over de do
cumentaire. „Veel mensen zitten er niet
op te wachten om de hele dag met een ca
mera in je nek te lopen. Aan de andere
kant is ook niet iedereen geschikt. Je moet
natuurlijk wel een beetje kunnen praten."
niemand meewerken. In Spakenburg ging de rode
loper uit, maar in Yerseke zeiden ze: ga maar naar
de buurman. Er waren dagen dat ik wel de haren
uit m'n hoofd kon trekken als ik over de Zanddijk
wegreed."
Dankzij veel gesprekken heeft Joosse uiteindelijk
het vertrouwen van vijf vissermannen (ook kreef
tenvissers worden geportretteerd) en hun gezinnen
gewonnen. Vervolgens was het zaak om de hoofd
rolspelers zo authentiek mogelijk over te laten ko
men. „Anders dan in Spakenburg, praat in Yerseke
iedereen nog dialect. Ook jonge kinderen. Die kwa
men soms naar mij toe en dan leek het wel of ze
Chinees praatten. Dat is echt uniek."
Joosse wilde voorkomen dat de betrokkenen in het
Nederlands op zijn vragen zouden antwoorden.
„Om dat te voorkomen had ik een trucje bedacht.
Zelf proberen Zeeuws te praten was geen succes,
dus zei ik achter elke zin 'eee', zoals de Yesenaeren
zelf ook doen. Dat triggerde hen om in het Zeeuws
te antwoorden." Het gevolg is wel dat vrijwel de he
le serie moet worden voorzien van ondertitels.
Joosse is tevreden over het eindresultaat, maar
denkt niet dat het een 'kijkcijferkanon' wordt. „Dat
komt omdat je als kijker nog veel zelf kunt invul
len. Je wordt niet door een vette voice-over bij de
kladden gegrepen en meegenomen in emoties. Dit
is slow-tv, dat past ook goed bij het tempo van de
mosselkwekers en van Yerseke, dat lager ligt dan bij
andere vissers." Door het tempo, de sferische beel
den van de Oosterschelde en van Yerseke en de
extra aandacht voor geluid en kleur is het een
'filmisch' geheel geworden. „In al het
tv-geweld van tegenwoordig is daar
behoefte aan, denk ik. Kijk maar
naar natuurseries van de EO zo
als 'Africa' die op prime-time
miljoenen kijkers trekken."
ZATERDAG 9 NOVEMBER 2013
Eddy Lindenberg.
Jos Steketee.
De beelden in de documentaireserie Mosselmannen
doen filmisch aan. foto's Dik Nicolai
