Defensie wordt
financieel steeds
meer uitgekleed,
maar moet van
het kabinet nog
steeds alle soorten
missies aankun-
„jien. Een onmoge
lijke en zelfs ge
vaarlijke opdracht.
"•'Het wordt tijd
voor een realis
tisch takenpakket.
14 SPECTRUM
ii
opinie
Een
kleinere
krijgsmacht
die niet
meedoet
aan het
hoogste ge
weldsniveau
is prima
haalbaar
De enorme bezuini
gingen op defen
sie maken het
noodzakelijk dat
het takenpakket
van ons leger klei
ner wordt. Helaas
weigert de regering daarvoor te kie
zen. Steeds meer raken doelen en mid
delen uit evenwicht.
Als woordvoerder defensie heb ik res
pect gekregen voor de krijgsmacht.
Na twee bezoeken aan Afghanistan en
aan de antipiraterijmissie in Somalië,
is mijn conclusie dat militairen hard
werken in gevaarlijke omstandighe
den. Hun inzet verdient respect en is
oprecht gericht op verbetering van de
situatie ter plekke.
Dat doet niets af aan de vraag of een
missie ook politiek wenselijk is. Mili
tairen zijn uitvoerders, politici beslis
sen waar het leger naartoe gaat. Na
mijn bezoek aan Afghanistan was
mijn conclusie: wie door een rietje
kijkt, ziet militairen die hard werken
om de plaatselijke situatie te verbete
ren. Wie iets meer afstand neemt, ziet
een land waar nauwelijks vooruitgang
is geboekt. Hoe vervelend ook, het is
een legitieme vraag wat Nederland
nu precies heeft bijgedragen aan de
ontwikkeling van dit land.
In september heeft minister Hennis
haar visie In het belang van Nederland
uitgebracht. Daarin staat dat het leger
alle soorten missies kan blijven doen,
inclusief die op het hoogste gewelds
niveau. Dit lijkt op een poging om
een vierkante cirkel te tekenen. Met
aanzienlijk minder middelen 'veelzij
dig inzetbaar' blijven; dat knelt en
leidt tot onveilige situaties.
Ik vind dat de bezuiniging van ruim
1,2 miljard euro tot een fundamentele
keuze moet leiden. Stop met het
krampachtig vasthouden aan een veel
zijdig inzetbare krijgsmacht, kies voor
een leger met een specifiek takenpak
ket. Instituut Clingendael bepleit een
vergelijkbaar besluit. In plaats van
'veelzijdig inzetbaar' kan ons leger
'stabilisatiemacht' worden of'onder
steunende vredesmacht'. We doen
dan niet mee aan interventies op het
hoogste niveau (en hebben dus ook
geen dure JSF nodig), maar richten
ons op bevordering van vrede en vei
ligheid via stabilisatiemissies of door
middel van vredesoperaties.
Door te kiezen voor een dergelijk -
meer realistisch - takenpakket, komt
de regering ook tegemoet aan de kri
tiek van de Rekenkamer. Die stelt nu
dat ambities en budget niet met el
kaar in evenwicht zijn. Dat leidt tot
gevaarlijke situaties, bleek deze week
ook uit een rapport Van de militaire
vakbond AFMP. De helft van het per
soneel zegt door de bezuinigingen
niet meer veilig te kunnen werken.
Eén respondent zegt het als volgt:
„We blijven hetzelfde doen met min
der mensen. Kwantiteit wint van kwa
liteit. Hierdoor komt de kwaliteit in
gevaar. Gevolg: ongelukken."
De regering heeft te veel ambities en
nóg een omstreden besluit genomen.
De aankoop van de Joint Strike Figh
ter voor maar liefst 4,5 miljard euro.
Omdat het toestel nog wordt ontwik
keld, is het omkleed met onzekerhe
den. Het Pentagon sprak in september
van 'honderden gebreken'. Terecht
wordt geadviseerd om een ontsnap
pingsclausule in het contract op te ne
men. In antwoord op mijn Kamervra
gen wil Hennis dat niet toezeggen. In
het Kamerdebat op 6 november zal ik
er een motie over indienen. Dat is wel
Ambities te
groot voor
defensie
is Tweede Ka
merlid voor de
SP. Hij is onder
meer woord
voerder defen
sie. Hij studeer
de af in de poli
tieke weten
schappen aan
de UvA. Van
Dijk werkte
ook voor de
SP-fractie in het"
Europees Parle
ment en was ge
meenteraadslid
in Amsterdam.
door Jasper van Dijk
Illustratie Censuur